Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 16/3, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) đã tranh luận về việc giảm thuế bảo vệ môi trường.
Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng giảm thuế bảo vệ môi trường không phù hợp, bởi bản chất sắc thuế này đánh vào các mặt hàng gây ô nhiễm, mức thuế được xây dựng trên mức độ gây ô nhiễm.
Theo đại biểu, giảm thuế này với xăng dầu sẽ bất hợp lý, vì sẽ có đối tượng gây ô nhiễm cao chịu thuế suất thấp, ngược lại đối tượng gây ô nhiễm thấp lại chịu thuế cao. Bên cạnh đó, xăng dầu đã mua dự trữ bắt buộc theo quy định, chịu thuế bảo vệ môi trường 4.000 đồng/lít, nhưng nếu bán ra sau thời điểm giảm thuế thì sẽ lỗ.
"Điều này chưa phù hợp điều hành giá cả, đảm bảo lợi ích các bên. Nếu chọn sắc thuế khác không phát sinh nghịch lý này. Bên cạnh đó, các quốc gia điều tiết giá xăng dầu đều chọn giảm thuế VAT, thuế nhập khẩu... Việc dùng thuế điều tiết giá cả là cần thiết, nhưng chọn sắc thuế nào thì Bộ Công Thương, Tài chính cần đưa ra giải pháp hợp lý", bà Mai nói.
Trả lời, Bộ trưởng Công Thương cho rằng hiện nay, công cụ điều hành cần dùng quỹ bình ổn và thuế phí. Theo ông trong bối cảnh giá xăng dầu tăng cao hiện nay, nhanh nhất chỉ có thể là giảm thuế môi trường, đây là thẩm quyền quyết định của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Hiện Ủy ban Thường vụ Quốc hội định kỳ họp mỗi tháng 1 lần.
"Tôi cho rằng thuế bảo vệ môi trường định khoảng 4.000 đồng/lít chưa có cơ sở khoa học, cũng chưa thấy cơ sở khoa học để định giá là 3.000 đồng hay 2.000 đồng. Cho nên trong lúc khó chúng ta bảo nhau giải quyết, cần có cơ chế giảm giá hỗ trợ người dân là tốt", ông nhìn nhận.
Người dân ùn ùn đi mua xăng trước giờ điều chỉnh giá ngày 11/3. Ảnh: Chí Hùng. |
Theo người đứng đầu ngành công thương, Việt Nam vẫn theo nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Do đó, mặt hàng xăng dầu phải có sự quản lý của Nhà nước, khi đó buộc phải có suy nghĩ hành động giải quyết bài toán trước mắt có lợi cho người dân.
"Nếu giảm các sắc thuế khác cần được Quốc hội thông qua. Do đó, phải chờ đến tháng 5 là kỳ họp gần nhất, sau đó tháng 6-7 mới có hiệu lực thi hành. Bối cảnh Quỹ bình ổn không còn, thuế không được giảm thì làm sao giảm giá, trong khi giá thế giới vẫn tăng, chúng ta làm sao khác được", ông nói.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) tiếp tục tranh luận về việc điều hành giá xăng dầu 10 ngày/lần như hiện nay liệu có hợp lý.
Trả lời, Bộ trưởng Diên cho biết việc đưa ra chu kỳ điều hành như vậy là phù hợp với sự biến động chung với thị trường thế giới. Ông nhắc lại Việt Nam chưa phải là nền kinh tế thị trường đầy đủ, vẫn điều hành theo sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.
"Đây là đề xuất được tập thể Chính phủ đồng tình và quyết định. Đồng thời, điều hành 10 ngày/lần phù hợp chu kỳ hạch toán của doanh nghiệp và phù hợp với chu kỳ lấy giá tính chỉ số CPI của ngành thống kê", ông nói.
Ông cho biết Bộ sẽ đề xuất điều hành giá dày hơn. Trên thực tế phải đặt mục tiêu lợi ích của người dân doanh nghiệp. Điều hành dày hơn thì lợi doanh nghiệp lại thiệt cho người dân.