Súng trường bắn tỉa Vintorez. |
Kể từ khi ra đời vào năm 1983, khẩu súng trường bắn tỉa đặc giảm thanh VSS đã có chỗ đứng vững chắc trong các đơn vị đặc biệt, từ các đội đặc nhiệm của GRU (Tổng cục Tình báo Quân sự Nga) cho đến CSN (Trung tâm Hoạt động ngầm) của Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB).
Khẩu Vintorez, trước đây chỉ được trang bị cho các sĩ quan tình báo Lực lượng Đặc nhiệm, hiện được sử dụng rộng rãi trong quân đội.
Trước đây, súng lục giảm thanh dựa trên súng lục Makarov, khẩu APB (súng lục giảm thanh tự động) dựa trên súng lục tự động Stechkin, cũng như AKM (khẩu AK hiện đại) và AKMS được gắn thêm thiết bị giảm thanh PBS-1 là những khẩu súng giảm thanh điển hình được Bộ Quốc phòng áp dụng cho quân đội.
Tuy nhiên, vào đầu thập niên 80, lãnh đạo cấp cao của cơ quan tình báo KGB nhận ra rằng tất cả các vũ khí giảm thanh đều không đạt tiêu chuẩn hiện đại.
Bộ Quốc phòng Liên Xô và KGB đã quyết định sản xuất một khẩu súng bắn tỉa giảm thanh mới cho các đơn vị quân đội và Lực lượng Đặc biệt, phù hợp với tác chiến ban đêm và ít khả năng bị lộ vị trí.
Việc nghiên cứu và chế tạo súng Vintorez được giao cho nhà máy TSNIITOCHMASH nằm ở vùng Kilmovsk, ngoại ô Moscow. Sau đó, tên súng được chính thức đặt tên là VSS.
Khẩu VSS được thiết kể để bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách 400 m và sử dụng các loại đạn đặc biệt SP-5 và SP-6. Súng sẽ không có tiếng lách cách khi bắn hay khi lên đạn, có thể khiến vị trí của lính bắn tỉa bị lộ. Rất nhiều cuộc thử nghiệm và nhiều ý kiến khác nhau được cung cấp để nâng cao khả năng chiến đấu của súng.
Năm 1987, khẩu VSS chính thức được đưa vào sử dụng và được các đơn vị quân đội cũng như KGB đánh giá cao. Vào thời điểm mới ra đời, KGB chỉ cung cấp VSS cho Đơn vị Đăc biệt Vympel, chuyên hoạt động trong vùng tranh chấp, tiến hành chiến dịch phá hoại đối với các cơ sở hạ tầng chiến lược của kẻ địch tiềm tàng cũng như tấn công vào lãnh đạo địch. Trong khi đó, Đơn vị Alpha tiến hành các chiến dịch chống khủng bố, do đó lúc đầu VSS chưa được sử dụng rộng rãi.
Bộ Nội vụ lúc đó cũng tỏ ra rất quan tâm đến khẩu súng tỉa mới này, bởi họ muốn trang bị cho các đơn vị cảnh sát đặc biệt cơ động và các binh đoàn bảo vệ quốc gia. Tuy vậy phải rất lâu sau, VSS mới được giao cho các đơn vị của Bộ Nội vụ.
Vintorez có thể đã được sử dụng trong chiến tranh Afghanistan, nhưng hiện nay vẫn chưa có bằng chứng cụ thể. Phải đến cuộc nội chiến Chechen lần thứ nhất, khẩu Vintorez mới được sử dụng bởi Lực lượng Đặc biệt Nga trong tất cả các xung đột vũ trang.
“Chúng tôi sử dụng Vintorez gần như mọi lúc, còn nhiều hơn cả súng máy PK hay súng trường Dragunov. Một trong những đặc điểm của khẩu này là cực kỳ nhỏ gọn, dễ dàng sử dụng trên chiến trường đô thị và những nơi chật hẹp. Khẩu Dragunov dù có thể bắn xa hơn nhưng xoay trở trong những khu vực ấy rất khó”, một nhân viên của Lực lượng Đặc biệt thuộc Bộ Nội vụ chia sẻ kinh nghiệm cá nhân.
Anh này cũng cho biết, rất hiếm khi lính phải tấn công những mục tiêu từ khoảng cách hơn 300 m, nên anh và các đồng đội tin rằng khẩu VSS hoàn hảo trong những trường hợp ấy.
Theo báo cáo của Bộ Quốc phòng, cuối tháng 9 năm nay, binh đoàn bộ binh tại Khu vực Quân sự Miền Đông đóng tại vùng Amur sẽ được nhận 15 khẩu Vintorez mới để trang bị cho lính bắn tỉa.
Hiện nay, VSS không chỉ là vũ khí riêng của Lực lượng Đặc biệt, mà được quân đội chính quy sử dụng rộng rãi trong tất cả các cuộc xung đột vũ trang.