‘Spoil’ sách và phim truyện có tệ như bạn nghĩ?

Với những người hâm mộ chương trình truyền hình thực tế nổi tiếng The Bachelor (Anh chàng độc thân), Steve Carbone không phải cái tên xa lạ. Blogger người Mỹ với biệt danh Reality Steve nổi tiếng về việc tiết lộ các tình tiết của The Bachelor.

Carbone cho biết: "Tôi không làm mọi người từ bỏ chương trình, chỉ là giúp họ xem theo cách khác". Carbone bắt đầu viết blog về The Bachelor từ năm 2003. Và vào năm 2009, Carbone bất ngờ nhận được thông tin mật về chương trình, báo trước kết thúc của một cặp đôi, từ một nguồn thạo tin.

Steve Carbone nổi lên nhờ nghề tiết lộ chương trình The Bachelor. Ảnh: iHeart.

Sau khi đăng tải thông tin này, lượng người theo dõi và uy tín của Carbone tăng vọt. Sau đó, cứ mỗi mùa, người xem lại thúc giục Carbone cung cấp thông tin. Carbone cũng đã tiết lộ nhiều thông tin thú vị về mùa The Golden Bachelorette hiện tại và nói về 4 tập cuối cùng của chương trình trước lịch phát sóng cuối 3 tuần.

Carbone hiện có hàng trăm nghìn lượt theo dõi trên Instagram, X và một chương trình podcast. Tất cả họ đều háo hức muốn biết nội dung chương trình và họ thảo luận những điều Carbone cung cấp rất sôi nổi.

Carbone hiểu tại sao mọi người lại thích thú như vậy. "Thông điệp lớn nhất tôi nhận được từ mọi người là họ muốn hiểu về toàn cảnh", chẳng hạn ai đang là nhân vật phản diện hoặc được sắp xếp để trở thành người về nhì, hay khi nào ai đó sẽ rời đi hoặc khi nào người này/người kia sẽ có một cuộc hẹn hò riêng. “Giống như một bản hướng dẫn cách xem phim vậy", Carbone chia sẻ.

Tiết lộ cốt truyện không làm hỏng câu chuyện

Khi nhà nghiên cứu Jonathan Leavitt (Đại học California) tìm hiểu về việc tiết lộ cốt truyện, ông đã nhận được một kết quả đầy bất ngờ. Mọi người thích một câu chuyện hơn khi họ biết trước kết thúc. Leavitt cho rằng một phần nguyên nhân có thể là do các câu chuyện thường phức tạp và cố tình gây hiểu lầm. Do đó, "khi bạn biết trước kết quả, bạn sẽ đưa ra những suy luận tốt hơn. Và tôi tin rằng, bạn sẽ hiểu câu chuyện tốt hơn", ông Leavitt nói.

Lấy một cuốn tiểu thuyết trinh thám làm ví dụ. Nhiều manh mối rải rác trong suốt cuốn tiểu thuyết thường là thông tin đánh lạc hướng. Nhưng khi đã biết rõ kẻ giết người là ai, “bạn có thể hiểu cách họ hành động và lý do của hành động đó. Bạn sắp xếp các tình tiết tốt hơn và bạn ít bị lừa hơn", nhà nghiên cứu bày tỏ.

Đây cũng có thể là nguyên nhân một số người có thể xem lại một bộ phim hay một cuốn sách rất nhiều lần. Bản thân Leavitt cũng đã xem lại The Lord of the Rings nhiều lần và thấy mình vẫn có trải nghiệm trọn vẹn như lần đầu tiên. "Chúng tôi từng nghĩ việc tiết lộ nội dung sẽ giảm cảm giác hồi hộp, nhưng thực tế không hoàn toàn như vậy", ông Leavitt cho hay.

Cảm giác thoải mái và nắm quyền kiểm soát

Alison McKleroy, một nhà trị liệu tại Oakland, California, đã gặp rất nhiều người thích biết trước nội dung, và bản thân bà cũng vậy. Bà cho biết: “Trước đây, tôi muốn có thêm một chút bất ngờ và phiêu lưu, nhưng giờ tôi thích sự bình yên và thư giãn. Tôi đã nỗ lực rất nhiều để giữ tinh thần thanh thản hơn thông qua yoga và thiền. Tôi không muốn mình mất đi điều đó”.

McKleroy cho biết những người thích biết trước nội dung thường coi trọng tính dễ đoán, dễ chịu, thoải mái và cảm giác kiểm soát. Thế giới đã đầy rẫy sự bất định, vậy tại sao lại phải chịu đựng thêm?

Đối với nhiều người, việc không biết điều gì sẽ xảy ra dẫn đến cảm giác căng thẳng. Bà McKleroy nói: “Khi bạn nghĩ rằng có điều gì đó tồi tệ sẽ xảy ra, tim bạn bắt đầu đập mạnh và bạn không còn thấy vui nữa. Sự lo lắng của tôi, vốn ở mức cao, thường tăng vọt khi tôi đọc một quyển truyện kinh dị, hoặc thậm chí xem một cặp đôi mà tôi ủng hộ phải chia tay trong một bộ phim hài lãng mạn”.

Christina Scott, một giáo sư tâm lý xã hội tại Cao đẳng Whittier ở California cũng có chung sở thích biết trước cốt truyện. Ngay cả con của bà, một cặp song sinh 10 tuổi, thậm chí cũng yêu cầu tiết lộ cốt truyện cho những cuốn sách chúng đang đọc. Bà Scott ví sở thích biết trước cốt truyện giống như điều mọi người thích ở các công viên giải trí: "Một số người muốn đi tàu lượn siêu tốc cảm giác mạnh. Nhưng tôi chỉ muốn đi vòng quay ngựa gỗ nhỏ dễ thương. Vấn đề là điều gì phù hợp giúp bạn tận hưởng chuyến đi".

Việc được thoải mái tận hưởng một cuốn sách cũng giúp độc giả có thể khám phá nhiều tình tiết thú vị bên lề. Nhà trị liệu McKleroy so sánh: “Nếu chúng ta đang chạy trốn khỏi một con hổ trong tự nhiên, chúng ta sẽ không có thời gian để nhìn ngắm một con bướm đẹp đang bay qua hay vẻ đẹp của Mặt trời”.

Việc cốt truyện bị tiết lộ có thể không phải điều nhà văn muốn, nhưng tình cờ là điều đó có thể giúp độc giả tận hưởng và đánh giá cao tác phẩm của họ ở mức độ đầy đủ nhất có thể.