Mấy năm gần đây, khi thanh toán ở siêu thị, khách thường nhận lại vài ba cái kẹo nhân viên thu ngân đưa cho, thay cho số tiền thừa vài trăm đồng coi như quy đổi. Chuyện này đã trở nên phổ biến vì nhân viên thu ngân không sẵn tiền lẻ để trả lại. Thế nhưng, giờ còn có hiện tượng: một số nhân viên, thay vì trả lại kẹo lại âm thầm làm tròn số tiền mà không xin phép khách.
Mới đây, anh Trần Duy Khánh ở Tây Nam Linh Đàm (Hoàng Mai, Hà Nội) than thở: “Đi mua mấy gói mỳ tôm và mấy quả táo hết 49.300 đồng, mình đưa 60.000 đồng mà em nhân viên trả lại đúng 10.000 đồng, mặt lạnh tanh không nói được một câu: "Em không có tiền lẻ, anh thông cảm”.
 |
| Khi hóa đơn của khách lẻ ra vài trăm đồng, nhiều nhân viên thu ngân đã tự động làm tròn theo hướng có lợi cho mình. |
Theo anh Khánh, đây không phải là lần duy nhất nhân viên siêu thị tự động làm tròn số tiền khách phải trả như trong hóa đơn. Có lần, hóa đơn lẻ 100 đồng anh cũng bị làm tròn lên 1.000 đồng để dễ thu tiền và dễ trả lại cho khách. Tất nhiên, những lần làm tròn đó, người được lợi luôn là nhân viên thu ngân của siêu thị, còn khách mặc nhiên là người chịu thiệt.
“Không riêng siêu thị mà khi thanh toán tiền điện, nước, điện thoại cũng bị như vậy”, anh Khánh nói. Anh kể, có lần đưa 500 đồng trả tiền điện mà nhân viên thu tiền có vẻ khó chịu còn không nhận. Lúc ấy, anh thắc mắc vì sao không thu thì nhân viên này nói rằng trót ghi tròn số rồi.
Theo anh Khánh, giờ chỉ còn một vài siêu thị trả tiền thừa 500 đồng hoặc trả bằng kẹo. Còn lại, phần lớn nhân viên thu nhận tự động làm tròn. Mỗi lần như vậy nếu tính trên một hóa đơn thì số tiền không lớn, nhưng một ngày thanh toán hàng trăm, hàng nghìn hóa đơn thì số tiền lẻ cộng lại cực lớn.
Trong khi đó, chị Đinh Thị Thu Hằng ở Quan Hoa (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng cho biết chị đi siêu thị mua đồ, lần nào thanh toán cũng bị nhân viên thu ngân làm tròn. Cứ lẻ 100 đồng đến 900 đồng đều bị làm tròn thành 1.000 đồng.
Lúc đầu thấy vậy chị cũng tặc lưỡi bỏ qua, vì nghĩ chỉ mấy đồng tiền lẻ, chắc nhân viên không có tiền lẻ trả lại nên mới làm tròn. Mà có hỏi thì cũng ngại họ nghĩ mình ki bo.
Thế nhưng, sau này chị cho rằng, dù chỉ là mấy đồng lẻ thì vẫn là tiền của mình, chẳng việc gì phải ngại. Nếu nhân viên thu ngân cứ làm tròn của khách mỗi người mấy trăm đồng thì tính ra, một ngày cũng được hàng trăm ngàn, thậm chí hơn. Thế nên, đi siêu thị giờ thừa 500 chị cũng bắt trả lại chứ không đồng ý làm tròn hoặc lấy kẹo.
 |
| Khi khách thắc mắc thì nhân viên thu ngân luôn viện lý do rằng không có tiền lẻ để trả khách. |
Chia sẻ với PV, chị Lê Minh Tân - từng là nhân viên một siêu thị lớn tại Cầu Giấy (Hà Nội), cho biết, việc làm tròn số tiền lẻ trên hóa đơn là do nhân viên, siêu thị không quản lý vấn đề này.
Theo chị Tân, khi vào ca trực, mỗi nhân viên thu ngân đều được phát một số tiền nhất định bao gồm các mệnh giá khác nhau, trong đó phần lớn là tiền lẻ để trả lại cho khách.
Cuối ngày, họ sẽ phải nộp đủ tổng số tiền mình thu dựa trên hóa đơn thanh toán. Khi đó, nếu thiếu nhân viên phải tự bù, nếu thừa nhân viên được lấy. Bởi, siêu thị chỉ quản lý số tiền ghi trên hóa đơn, không quản lý số tiền thực mà thu ngân cầm.
Thế nên, khi khách thanh toán, thấy số tiền trên hóa đơn lẻ ra vài trăm đồng, nhân viên thu ngân thường tự động làm tròn lên để trả lại tiền cho dễ. Tất nhiên, số tiền bị làm tròn lên đó nếu tính dựa trên từng hóa đơn thì không đáng bao nhiêu, nhưng gom tổng hàng trăm hóa đơn mỗi ngày thì có thể kiếm đủ tiền chi tiêu sinh hoạt cho cả gia đình chứ không ít.
“Nhiều thu ngân xin công khai với lý do không có tiền lẻ trả lại, song một số khác âm thầm tự làm tròn. Khách có thắc mắc thì lại viện cớ không có tiền lẻ”, chị Tân nói.
Cũng theo chị Tân, ngay cả việc trả kẹo cũng vậy, thường kẹo đó là tự nhân viên thu ngân đi mua về trả cho khách chứ siêu thị không phát kẹo cho thu ngân. Theo đó, chuyện quy đổi tiền lẻ ra kẹo cũng là tự họ mặc định. Thường là 1 cái kẹo bằng 500 đồng.
Theo chị Tân, đi siêu thị mua đồ lúc thanh toán, nếu không muốn làm tròn cứ việc yêu cầu siêu thị trả đủ. Bởi, tiền lẻ lúc nào thu ngân cũng sẵn, đặc biệt là ở các siêu thị lớn. Còn nếu thích ăn kẹo, khách có thể nhận thay cho số tiền lẻ đó.
Theo luật sư Trần Vi Thoại - Đoàn Luật sư TP.HCM, về mặt luật, khi thanh toán tiền mà còn dư, khách hoàn toàn có quyền yêu cầu siêu thị phải trả đủ số còn thiếu, nếu không có quyền khởi kiện. Tương tự, việc trả bằng kẹo cũng vậy, nếu không đồng ý thì khách không phải nhận và buộc siêu thị trả đủ tiền cho mình.
