Xuất hiện trong 5 tập Shark Tank - Thương vụ bạc tỷ Việt Nam mùa 3, Shark Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Tập đoàn NextTech, đã rót vốn đầu tư vào ba thương vụ gồm: Edu2review, Perfect và eDoctor. Đây đều là những startup thuộc lĩnh vực công nghệ, giáo dục nằm trong hệ sinh thái mà NextTech đang đầu tư, phát triển.
Chia sẻ lý do đầu tư, Shark Bình cho rằng dù số tiền bỏ ra không nhiều, nhưng vấn đề quan trọng nhất là nếu đã quyết định đồng hành cùng startup, NextTech sẽ trở thành người tri kỷ, giúp các bạn trẻ tìm được "long mạch". NextTech sẽ thành bệ phóng để thúc đẩy họ phát triển ra toàn bộ khu vực Đông Nam Á và hơn cả thế.
Shark Nguyễn Hòa Bình đã quyết định đầu tư cho 3 startup. |
- Thưa ông, vì sao ông xuống tiền đầu tư cho ba startup trên?
- Mỗi startup đều có những sản phẩm lôi cuốn, ấn tượng riêng đối với tôi. Như Edu2review, khi bạn Hồ Đức Hoàng vào định giá ở mức "trên trời" - 10 triệu USD, tôi đã định mắng cho bạn một trận rồi không đầu tư nữa. Tuy nhiên, kiên nhẫn một chút, nghe kỹ hơn cách các bạn trình bày, tôi nhận ra đây là một con người có tiềm năng. Sau đó, khi các bạn đồng sáng lập người nước ngoài vào trình bày về phần kỹ thuật, thì tôi chắc chắn đây là một đội tuyệt vời.
Khi tiếp xúc với ba startup này, tôi thấy hình ảnh chính mình cách đây 15 năm, khi mới khởi nghiệp ở lĩnh vực Internet, còn rất "non và xanh". So với tôi ở thời điểm đó, các bạn bây giờ tự tin, kỹ năng, trình độ ăn đứt tôi. Mà trong lĩnh vực công nghệ, con người là yếu tố quan trọng nhất, những thứ khác như tiền, thị trường, sản phẩm đi theo sau, có thể gọt giũa được.
Bất kỳ startup nào cũng phải tìm thấy "long mạch" của chính mình để kinh doanh thành công. |
- Ông thường nói nhiều đến “long mạch”, điều này nghĩa là gì?
- "Long mạch" là một tập hợp bí quyết, công thức bí mật về sản phẩm, phương thức vận hành kinh doanh, đem lại tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp. Bất kỳ startup nào cũng phải tìm thấy "long mạch" của chính mình để kinh doanh thành công. Nếu chưa tìm thấy, đổ càng nhiều tiền đầu tư càng lãng phí và dễ thất bại.
- Nhiều người nói ông là vị Shark phũ phàng, khiến các startup đau lòng khi nói họ “ngáo giá”, “ngáo nghệ”?
- Đây chỉ là một thuật ngữ vui mà thôi. "Ngáo giá" với tôi là các startup đưa ra mức định giá cho doanh nghiệp của mình ảo tưởng một cách phi lý, không có cơ sở thực tiễn nào giải thích được mức giá đó để thuyết phục các Shark xuống tiền đầu tư.
"Ngáo nghệ" cũng tương tự, tức là không hiểu gì về công nghệ, lạm dụng thuật ngữ công nghệ, cố gắng gom vào sản phẩm của mình như công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo AI, big data, blockchain. Thậm chí, các sản phẩm của startup không có ứng dụng nào nhưng cứ gom vào để đánh bóng tên tuổi của mình, không biết mình ở đâu. Như vậy chỉ có thiệt cho các startup mà thôi.
- Tự nhận mình là tri kỷ với các startup, theo ông một tri kỷ phải có những yếu tố gì?
- Hơn 15 năm khởi nghiệp, tôi đã làm gần 40 dự án, thành công có, thất bại có. Kinh nghiệm của tôi cho thấy khó khăn lớn nhất của các startup là sự cô đơn, thiếu người định hướng.
Tôi thường ví các startup như vận động viên, cùng chạy đua đến đích, nhưng cuộc đua này giống đàn kiến vỡ tổ. Cùng một lúc nhiều startup ùa ra 360 hướng khác nhau, hướng nào ngắn nhất để đến thành công mà không cần nhiều nguồn lực? Không phải startup nào cũng biết điều đó, đại đa số thiếu người tư vấn cho mình con đường ngắn nhất để thành công.
Giống như trong đời, khi kết hôn, chúng ta luôn muốn tìm được người vợ đồng thời là người tình kiêm luôn bạn tri kỷ, sẵn sàng chia sẻ mọi điều. Hồng nhan tri kỷ như cốc cà phê khi bạn đang làm việc, càng uống càng tỉnh táo.
Tôi chính là người các bạn cần. NextTech và quỹ đầu tư Next100 chính là tri kỷ của các bạn trong quá trình phát triển sản phẩm, doanh nghiệp. Giá trị “kim cương” của NextTech lúc này là xuất hiện kịp thời như một “anh hùng”, cung cấp cơ sở hạ tầng sẵn có để hỗ trợ startup. Các bạn có thể tận dụng thời cơ, nguồn lực của chúng tôi để phát triển sản phẩm tại thị trường Việt Nam và vươn ra Đông Nam Á.
Các startup cần một người định hướng phù hợp. |
- Ông có lời nhắn nhủ gì để các bạn trẻ Việt Nam khởi nghiệp thành công?
- Các bạn startup Việt Nam nói chung và Shark Tank mùa 4 nói riêng hãy thực tế hơn với lời đề nghị đầu tư, hãy thử tìm kiếm trên mạng các công thức về định giá doanh nghiệp. Nếu có một công thức, căn cứ định giá thì bao nhiêu cũng là hợp lý. Các bạn nên nghiên cứu thực tế trước nếu không muốn bị các Shark mùa sau ném đá vì "ngáo giá".
Các bạn cũng đừng nghĩ nhận được vốn từ các nhà đầu tư là đã khởi nghiệp thành công. Đó hoàn toàn có thể là khởi đầu của thất bại, bắt đầu của kết thúc. Nhiều khi, chọn đối tác chiến lược sớm chưa chắc đã là bài toán hay, mà có thể dẫn đến hậu quả không mong muốn.