Sai một li, đi tàu ngầm

Chỉ vì một dấu thập phân (dấu phẩy) nằm sai chỗ mà tàu ngầm hiện đại của Tây Ban Nha có nguy cơ trở thành “tàu không bao giờ nổi”.

Báo The Telegraph dẫn thông báo của công ty đóng tàu Tây Ban Nha Navantia cho hay, tàu ngầm Isaac Peral thừa trọng lượng từ 75-100 tấn, dẫn đến nguy cơ đã lặn thì không bao giờ nổi lên được nữa. Đây là chiếc đầu tiên trong số 4 tàu ngầm lớp S-80 chạy bằng điện - diesel hiện đại được Hải quân Tây Ban Nha đặt hàng để thay thế 3 tàu ngầm tấn công đã cũ.

Theo thiết kế, tàu lớp S-80 dài hơn 71 m, có độ choán nước 2.200 tấn và thủy thủ đoàn 40 người, được trang bị ngư lôi cùng tên lửa đối hạm Harpoon tầm bắn 124 km và tốc độ 864 km/giờ. Tàu còn sở hữu hệ thống động lực tối tân AIP, có thể chuyển hóa khí CO2 thải ra thành ô xy hóa lỏng để bổ sung cho động cơ điện - diesel, giúp tàu có thể lặn sâu và dài ngày hơn. Vì thế, Chính phủ Tây Ban Nha không ngần ngại đầu tư 2,9 tỷ USD, một trong những hợp đồng tốn kém nhất trong lịch sử quân sự nước này, cho chương trình trang bị 4 tàu ngầm S-80. Thế rồi, chỉ một sai sót nhỏ đã đe dọa toàn bộ kế hoạch và càng bi đát hơn khi tàu Isaac Peral đã thành hình rồi người ta mới phát hiện trục trặc.

“Do người đánh máy”

Theo dự kiến, tàu Isaac Peral sẽ được giao cho Hải quân Tây Ban Nha vào năm 2015, nhưng Navantia cho rằng, vấn đề mất cân bằng trọng lượng có thể khiến phải trì hoãn thêm 2 năm. Hiện nay, công ty còn chưa dám cho tàu hạ thủy thử nghiệm với đầy đủ trang thiết bị vì e tàu sẽ chìm. AP dẫn lời chuyên gia Rafael Bardaji thuộc nhóm nghiên cứu chiến lược ở Madrid cho hay, vấn đề này đã được phát hiện vào cuối năm 2012 và Navantia giải thích với giới chức Tây Ban Nha rằng trong quá trình thiết kế xác định trọng lượng tàu, dấu thập phân của một con số bị đặt sai vị trí, có thể do các kỹ sư tính toán lầm hoặc sai sót khi nhập liệu. Ông Bardaji nhận định: “Sai lầm chết người này xảy ra ngay từ đầu và không thể tin được là không ai chú ý đến nó”.

Có nguy cơ tàu ngầm lớp S-80 chỉ có thể “xuống nước” trong những bức ảnh phác thảo ý tưởng như thế này.

Theo đánh giá, Tây Ban Nha sẽ phải chi thêm 14 triệu USD trong 3 năm để đánh giá lại và cứu vãn toàn bộ chương trình S-80. AP đưa tin chính quyền Madrid đã ký thỏa thuận thuê Tập đoàn Electric Boat, nhà thầu chính của đội tàu ngầm hạt nhân Mỹ, hỗ trợ khắc phục vấn đề. Giới quan sát cho rằng nhiều khả năng giới chức Madrid sẽ thiên về khả năng nới chiều dài thân tàu, có thể thêm 5-6 m, nhằm tăng sức nổi. Nếu không, họ sẽ phải bỏ bớt trang bị nếu muốn giảm trọng lượng, nhưng điều này đồng nghĩa với việc không thể giữ được nhiều “đồ chơi xịn” như tên lửa hay hệ thống AIP.

Họa vô đơn chí

Chính phủ Tây Ban Nha thông qua chương trình trang bị 4 tàu S-80 vào tháng 9/2003 và đến tháng 3/2004 thì ký hợp đồng với công ty Izar, vốn bị Navantia mua lại sau đó, theo báo El Pais. Hợp đồng ban đầu trị giá hơn 2,3 tỷ USD, nhưng chi phí liên tục bị đội lên còn thời gian giao tàu ngày cũng bị kéo dài (từ 2011 đến tận 2017) vì nhiều nguyên nhân như Tây Ban Nha do dự trong việc chọn đối tác cung cấp hệ thống tác chiến, khủng hoảng tài chính - nợ công và đến bây giờ là sai dấu thập phân.

Thiệt hại tài chính từ sai lầm của tàu Isaac Peral không chỉ dừng ở đó khi hải quân Tây Ban Nha phải tiếp tục gánh thêm phí duy trì đội tàu ngầm già cỗi của mình, ước tính hơn 20 triệu USD/năm. Ngoài ra, Tây Ban Nha có thể sẽ mất lợi thế so với các đối thủ khác trong cuộc chạy đua chào bán tàu ngầm thế hệ mới cho những khách hàng đang có nhu cầu cao, chẳng hạn như Ấn Độ, theo tờ The Hindu.

Trước sức ép từ dư luận và quốc hội, Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha tuyên bố các dự án lớn như S-80 có vấn đề kỹ thuật là chuyện bình thường. “Tất cả những chương trình quân sự lớn như thế này, đặc biệt là tàu ngầm, thường bị trì hoãn và cần có sự hỗ trợ của đối tác công nghệ”, các quan chức bộ này nói.

Theo Thanh Niên