'Sách thánh hiền - Lễ' giúp tu dưỡng phẩm chất đạo đức cá nhân

Nho giáo - triết học Nho giáo là thành tựu phong phú và rực rỡ không chỉ của nền văn minh phương Đông mà của cả nhân loại. Triết học Nho giáo nhấn mạnh sự tu dưỡng đạo đức và quy phạm làm người; “đạo trung dung” và các đức tính nhân, lễ, nghĩa…

Các giá trị Nho giáo “Nhân” - “Lễ” - “Nghĩa” - “Trí” - “Tín” chính là tư tưởng cốt lõi trong học thuyết của Khổng Tử - người được coi là nhà sáng lập triết học Nho giáo.

Cuốn sách giúp độc giả tìm hiểu về "Lễ" trong Nho giáo. Ảnh: NXB Chính trị quốc gia Sự thật

Nhằm giúp bạn đọc có điều kiện nghiên cứu, tham khảo sâu hơn các giá trị đạo đức của Nho giáo, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tái bản, có sửa chữa ba cuốn Sách thánh hiền - Nhân, Sách thánh hiền - Lễ, Sách thánh hiền - Nghĩa. Hai cuốn Sách thánh hiền - Trí, Sách thánh hiền - Tín đang được tổ chức biên dịch, xuất bản và sẽ sớm ra mắt bạn đọc. Bộ sách được Nhà Xuất bản Văn nghệ Trường Giang (Trung Quốc) phát hành năm 2011.

Trong đó, cuốn Sách thánh hiền - Lễ ra mắt đầu tiên, do hai tác giả Hạng Cửu Vũ và Chiêm Dật Thiên chủ biên, nội dung đi sâu phân tích vai trò và ảnh hưởng của “Lễ” trong việc tu dưỡng phẩm chất đạo đức cá nhân, giúp con người quy chuẩn lời nói, cử chỉ, cách đối nhân xử thế trong các mối quan hệ, tình cảm...

Khổng Tử cho rằng, lễ là cơ sở để mỗi người có thể an cư lạc nghiệp, có vai trò quan trọng trong việc tu dưỡng đạo đức của mỗi cá nhân. Cụ thể là, sống làm người, bắt buộc phải tu dưỡng cho mình các phẩm chất đạo đức, cho dù là kiên trì sự trung thực, thận trọng, hay là sự hài lòng với cuộc sống hiện tại, không ham hố danh lợi, thì cũng đều không thể tách khỏi sự ràng buộc về lễ.

Có sự ràng buộc của lễ thì con người mới có được tiêu chuẩn hành sự. Lễ càng gần với cái thiện, thì tiêu chuẩn hành sự mới càng đúng đắn và càng dễ dàng gây dựng uy tín, giải quyết công việc tốn ít sức mà đạt hiệu quả gấp nhiều lần mong đợi.

Cuốn sách dày hơn 400 trang, gồm 6 phần: “Bất học lễ, vô dĩ lập - Dùng lễ để tu thân, chú trọng tu dưỡng đạo đức cá nhân”; “Lễ dĩ quan đức, đức dĩ xử sự - Dùng lễ để xử lý công việc, giải quyết việc khó trong thiên hạ”; “Lễ chi dụng, hòa vi quý - Dựa vào lễ để giao kết bạn bè, áp dụng đạo trung dung trong các mối quan hệ giao tiếp”; “Hiếu, lễ chi thủy dã - Tất cả mọi lễ tiết trong thiên hạ đều bắt đầu từ đạo hiếu trong gia đình”; “Đạo chi dĩ đức, tề chi dĩ lễ - Dùng đạo đức để dẫn dắt bách tính, dùng lễ chế để cảm hóa dân chúng: Phát huy và giữ gìn lễ pháp, người quản lý phải học lễ, hiểu lễ”; “Bất dĩ quy củ, bất năng thành phương viên - Ở chốn quan trường, người hiểu lễ sẽ có được thiên hạ”.

Lễ pháp truyền thống của Nho giáo vẫn còn nhiều tinh hoa làm gương răn dạy cho con cháu trong cuộc sống đương đại. Gạn đục khơi trong, tích cực tìm hiểu, nghiên cứu, đồng thời phát huy giá trị của lễ trong xã hội hiện nay sẽ thúc đẩy xã hội phát triển theo hướng hòa hợp hơn, văn minh hơn.