Sách học thuật giả bán tràn lan trên mạng xã hội

Gần đây, vụ việc nhà nghiên cứu, tác giả Trần Quang Đức mua phải một cuốn sách Thế giới Như Là Ý chí và Biểu Tượng giả trên Facebook đã thu hút sự quan tâm của nhiều độc giả.

Trong bài đăng Cảnh báo lừa đảo trên trang Facebook cá nhân của tác giả Trần Quang Đức, nhiều độc giả đã chia sẻ những trải nghiệm tương tự. Sau một lần, thậm chí đến mấy lần bị lừa mua sách giả, sách lậu, nhiều người dùng Facebook đã mất niềm tin và cho biết sẽ “nói không” với việc mua sách từ người lạ trên Facebook. Một người dùng thậm chí đã bình luận “sách giả dìm chết sách xịn”.

Và tại trang bán sách giả cho tác giả Trần Quang Đức, một số độc giả cũng đã để lại phản hồi sau khi mua sách kèm hình ảnh cuốn sách chất lượng kém họ nhận được. Toàn bộ hình thức và nội dung đều khác xa hình ảnh cuốn sách thật được đăng bán.

Độc giả và nhà xuất bản, nhà phát hành cùng thiệt hại

Trong khi nhiều độc giả đã phải trả tiền để mua được “kinh nghiệm” bị lừa, thì họ không phải là nạn nhân duy nhất. Các đơn vị xuất bản cũng đang hứng chịu nhiều thiệt hại từ hiện trạng này.

Chia sẻ với Tri Thức - Znews gần đây, đại diện một công ty kinh doanh sách đã đề cập đến việc họ có tới 4-5 cuốn sách học thuật làm giả chỉ trong năm nay. Và khi họ lên tiếng bình luận, chia sẻ thông tin để độc giả không bị lừa thì ngay lập tức những bình luận đó bị xóa, hoặc kẻ bán sách giả lại đổi sang những tên gọi khác.

Một số trang web bán sách có đặc điểm tương tự nhau. Ảnh: Facebook.

Giá của sách học thuật trên thị trường thường tương đối cao do phần nhiều các cuốn sách đều dày với hàm lượng tri thức lớn và tốn nhiều công phu mua tác quyền, dịch/ biên tập... Theo thông tin từ đơn vị kinh doanh trên, họ đã phải chấp nhận chiết khấu lên tới 35-40%, hoặc gần như bán huề vốn để duy trì sức cạnh tranh. Nhưng dù đã cố gắng hạ giá thành, họ vẫn khó có thể cạnh tranh được với sách giả.

Cuốn Thế giới Như Là Ý chí và Biểu Tượng giả về đến tay tác giả Trần Quang Đức với mức giá 253.000 VND, bằng khoảng một nửa giá gốc là 500.000 VND. Trên Facebook, một số cuốn sách giả được rao bán với giá chỉ 300.000 VND cho bộ 2 tập, như bộ Nguyễn Văn Tường và cuộc chiến chống đô hộ Pháp của Nhà Nguyễn, Lược sử Việt Ngữ Học...

Thậm chí, trên trang bán sách Minh Triết Phương Đông, nơi tác giả Trần Quang Đức “trúng chiêu”, bộ Kinh Dịch Tân Khảo 7 cuốn còn được rao bán với giá chỉ 599.000 VND. Hay trên một trang Facebook bán sách khác, bộ 9 quyển Những Nhà Tư Tưởng Lớn Trong 60 Phút được đăng bán với giá 450.000 VND trọn bộ. Với mức giá rẻ như vậy và sự tràn lan của sách giả, sách lậu, tình trạng này đúng như một bình luận trong bài đăng của tác giả Trần Quang Đức: “Sách giả dìm chết sách xịn”.

Nhận dạng và tìm cách đối phó với sách giả

Trước tình trạng này, một chuyên gia trong ngành xuất bản, đặc biệt là về sách học thuật, đã chia sẻ về cách nhận biết các trang Facebook bán sách giả.

Cụ thể, có một số đặc điểm được chỉ ra là: Lượt theo dõi rất ít, địa chỉ ảo, số điện thoại trên nền tảng Zalo không rõ thông tin và ảnh đại diện, sử dụng dịch vụ chạy quảng cáo để tăng cường khả năng tiếp cận người dùng Facebook, giá sách thường rất rẻ, có thể chỉ còn một nửa giá bìa và được đặt những con số rất đẹp: 199.000 VND, 299.000 VND, 399.000 VND... và đương nhiên là miễn phí vận chuyển.

Mức giá đẹp và hời cho những cuốn sách học thuật. Ảnh: Facebook.

Đến khi khách nhận được sách và phát hiện đó là sách giả thì các trang này chặn tin nhắn của khách hàng hoặc không trả lời, khóa tài khoản liên lạc. Một dấu hiệu nữa là các đơn vị bán sách giả thường tạo khá nhiều trang Facebook khác nhau để dễ bề tháo chạy khi bị phát hiện.

Từ việc tổng kết một số đặc điểm của các trang Facebook bán sách giả/ sách lậu, vị chuyên gia này cũng cảnh báo khách hàng không nên mua từ những trang web có dấu hiệu trên. Tốt nhất nên đặt mua ở những đơn vị bán sách có uy tín, có thông tin rõ ràng và minh bạch.

Nhiều đơn vị kinh doanh sách chân chính cũng đang kêu gọi độc giả nâng cao cảnh giác, chọn các sách nguồn uy tín để tránh bị lừa đảo, đồng thời bảo vệ được quyền lợi của bản thân và ngành xuất bản.

Một đại diện Nhà xuất bản Trẻ cũng từng chia sẻ với Tri Thức - Znews về việc đã phối hợp cùng với các cơ quan chức năng giải quyết vấn nạn sách lậu, cảnh báo độc giả về tình trạng này và đưa ra khuyến cáo nên mua hàng tại các kênh phân phối chính hãng.