 |
Ngày 6/8 (giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mở ra một giai đoạn mới trong cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc khi ký sắc lệnh cấm mọi giao dịch với ByteDance và Tencent. Sắc lệnh này sẽ có tác dụng 45 ngày sau khi ông Trump ký lệnh, tức từ ngày 20/9.
Sắc lệnh nêu rằng "bất kỳ giao dịch nào" liên quan tới WeChat và ByteDance sẽ bị cấm. Guardian đánh giá ngôn từ được sử dụng trong sắc lệnh này "có thể hiểu theo nhiều nghĩa". Giao dịch có thể hiểu là hành động mua quảng cáo trên các nền tảng TikTok, WeChat có thể bị cấm. Tuy nhiên, bài viết Washington Post cho rằng lệnh cấm có thể buộc Apple, Google xóa các ứng dụng trên App Store và Play Store.
Hàng loạt công ty Mỹ hoang mang
Những khái niệm quá rộng trong sắc lệnh của ông Trump cũng khiến cho nhiều công ty trong ngành game hoang mang. Theo The Verge, sắc lệnh của Tổng thống Mỹ có hiệu lực với Tencent Holdings và mọi công ty con của họ, do Bộ Thương mại Mỹ xác định.
Tencent là công ty đầu tư rất nhiều trong ngành game. Công ty này sở hữu hoàn toàn Riot Games, nhà phát triển League of Legends (Liên Minh Huyền Thoại), 40% cổ phần của Epic Games, nhà phát triển Fortnite và Unreal Engine, 80% cổ phần Supercell, nhà phát triển Clash of Clans.
 |
| Sau lệnh cấm của ông Trump, Tencent đã mất 10% giá trị trên sàn chứng khoán. Tác động của lệnh cấm này có thể rất sâu rộng. Ảnh: Bloomberg. |
Ngoài ra, Tencent còn sở hữu cổ phần ở Blizzard, Ubisoft, Snap, Spotify, Kakao có công ty phát hành phim Tencent Pictures từng phát hành và phân phối nhiều phim Hollywood, và năm 2019 cũng vừa ký hợp đồng 1,5 tỷ USD với NBA để phát các trận bóng rổ tại Trung Quốc.
Dù một quan chức Nhà Trắng đã xác nhận với phóng viên Sam Dean của LA Times lệnh cấm chỉ nhắm tới WeChat, các đối tác và công ty mà Tencent có cổ phần nhiều khả năng cũng chịu ảnh hưởng. The Verge nhận định việc Tencent bị cấm có thể khiến NBA mất hàng trăm triệu USD trong hoàn cảnh khó khăn giữa dịch.
"Nếu chỉ cấm WeChat, câu hỏi rõ ràng sẽ là vì sao chính quyền ông Trump lại thoải mái để Tencent can thiệp sâu vào quá nhiều công ty hoạt động tại Mỹ. Ví dụ là lo ngại về việc TikTok gửi dữ liệu người dùng về Trung Quốc cũng có thể áp dụng với game League of Legends", bài viết của The Verge nhận định.
 |
| Nếu App Store không còn WeChat, người dùng tại Trung Quốc cũng mất động lực mua iPhone. Ảnh: Bloomberg. |
Các công ty Mỹ cũng có thể thiệt hại nếu Trung Quốc trả đũa sắc lệnh của ông Trump. Nhà phân tích Srinivasan cho rằng Trung Quốc cũng có thể nhắm tới Apple để trả đũa, khiến Apple thiệt hại nặng hơn. Phần lớn sản phẩm của Apple được gia công tại Trung Quốc. Bắc Kinh có thể hạn chế nguồn cung các nguyên liệu sản xuất iPhone như đất hiếm, qua đó đe dọa cả chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple.
Tuy không chính thức hoạt động tại Trung Quốc, Facebook cũng có doanh thu hàng tỷ USD mỗi năm từ thị trường này. Bài viết của New York Times năm 2019 tiết lộ rất nhiều công ty Trung Quốc chi tiền để sản phẩm có thể tiếp cận khách hàng quốc tế.
Dù mạnh miệng chỉ trích Trung Quốc trước Hạ viện Mỹ vào cuối tháng 7, CEO Facebook Mark Zuckerberg có lẽ không muốn bị cấm hẳn khỏi thị trường màu mỡ này.
Dấu chấm hết cho iPhone ở Trung Quốc?
Nếu như Apple bị buộc phải xóa WeChat khỏi kho ứng dụng, đây sẽ là một tin rất xấu với Apple. Bloomberg nhận định WeChat là trung tâm của cuộc sống số tại Trung Quốc. Hơn 1 tỷ người dùng ứng dụng này để mua sắm, thanh toán, lướt web, bên cạnh chức năng chat và gọi điện của nó. Thậm chí nhiều người Trung Quốc chẳng cần dùng điện thoại hay email, chỉ cần tài khoản WeChat là đủ.
Những du khách tới Trung Quốc lần đầu sẽ hiểu rõ tầm quan trọng của WeChat tới người dân nước này. Bạn thậm chí có thể bị từ chối mua hàng nếu dùng tiền mặt, vì người bán hàng chỉ nhận thanh toán bằng WeChat.
Nếu iPhone không thể cài đặt WeChat, đây sẽ là điểm trừ lớn với người dùng Trung Quốc và nhiều nước châu Á. Trên một diễn đàn của những nhà đầu tư chứng khoán, khi được hỏi có mua iPhone nếu không dùng được WeChat, số người bình chọn "Không" nhiều gấp 20 lần "Có", theo Bloomberg.
 |
| Apple có thể là công ty bị thiệt hại nặng nhất với hậu quả từ sắc lệnh của ông Trump. Ảnh: Bloomberg. |
Thị trường Trung Quốc chiếm tới 20% doanh số iPhone toàn cầu, do vậy nếu WeChat không thể xuất hiện trên iPhone đây sẽ là "trở ngại nghiêm trọng đối với Apple”, theo nhà phân tích Anand Srinivasan của Bloomberg Intelligence.
Tuy nhiên, chưa chắc Apple đã tuân thủ những quy định từ chính phủ Mỹ nếu sắc lệnh của ông Trump không đủ căn cứ pháp lý. Guardian chỉ ra rằng Apple đã nhiều lần từ chối yêu cầu của chính phủ hoặc các cơ quan hành pháp khi cần mở khóa iPhone. Quyết định xóa WeChat và TikTok trên chợ ứng dụng, do vậy, sẽ phụ thuộc vào Google và Apple, theo nhận định của chuyên gia bảo mật Hank Schless của Lookout.
Theo nhận định của Bloomberg, những động thái của chính quyền ông Trump có thể sẽ không có những tác động quá sâu, bởi có quá nhiều lỗ hổng và vấn đề pháp lý để các công ty có thể tiếp tục hoạt động.
"Hãy coi đây là những quân bài để thương lượng. Washington và Bắc Kinh đang chuẩn bị cho một vòng đàm phán thương mại tiếp theo.
Dù vậy, cũng đừng mong mọi việc trở lại bình thường. Dù mọi việc diễn ra thế nào, sắc lệnh của ông Trump không chỉ nhằm ngăn chặn trẻ em dùng TikTok. Chúng có tác động lớn hơn nhiều, và thế giới cần chuẩn bị chịu đựng những tác động", tác giả Tim Culpan nhận định trên Bloomberg.
