Brazil có vua bóng đá Pele, “người ngoài hành tinh” Ronaldo de Lima hay một Neymar từng phá kỷ lục chuyển nhượng mọi thời đại. Tuy nhiên, Romario là một cá tính hoàn toàn khác, một mẫu cầu thủ độc nhất vô nhị ngoài đời.
 |
| Romario được xem là cầu thủ cực kỳ đặc biệt của bóng đá thế giới. Ảnh: Getty. |
Thiên tài ngỗ ngược
Từng thi đấu với cả Ronaldo “béo” và Romario trong đội hình, Antonio Carlos Zago khẳng định cầu thủ có biệt danh “quỷ lùn” mới là tiền đạo hay nhất mình từng chứng kiến.
“Romario xuất sắc hơn Ronaldo, anh ta là cầu thủ có thể làm mọi thứ trên sân. Anh ta khó đoán, di chuyển mau lẹ, sở hữu kỹ thuật hoàn hảo và tôi thề trong đời tôi chưa từng chứng kiến ai hay hơn thế”, HLV trưởng Kashima Antlers nói.
Rất nhiều người Brazil đồng ý với quan điểm của Zago. Trung vệ này đã có cơ hội đối đầu, đá chung với mọi tiền đạo hay nhất thế giới thời điểm đó. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều thế hệ người Brazil những năm 90 của thế kỷ trước, ông luôn coi Romario là hay nhất.
“Sẽ chẳng bao giờ trong lịch sử có tiền đạo nào hay hơn tôi. Tôi mãi bất tử”, Romario từng nhận xét về bản thân hồi năm 2014. Ngày nay nhiều người có thể coi đó là một phát biểu ngạo mạn, nhưng Romario luôn là như vậy. Ông sở hữu một tính cách bất cần, nổi loạn và khinh thường mọi lề thói, giống như cái cách chơi bóng chơi sân.
Cái biệt danh “quỷ lùn” mà người ta đặt cho Romario nói lên tất cả. Ông chỉ cao 1,67 m nhưng sở hữu kỹ thuật cá nhân, khả năng xoay xở và dứt điểm thượng thừa. Zago khẳng định với chiều cao khiêm tốn và trọng tâm thấp, khả năng đối phương lấy bóng trong chân Romario là bất khả.
Tiền đạo người Brazil luôn khó đoán, làm khổ hàng thủ đối phương với những kỹ năng và di chuyển quái dị. “Anh ta làm các hậu vệ phát điên”, Zago phân tích.
Từng có thời, nhắc đến bóng đá là người ta nhắc đến những người Brazil. Và từng có thời, khi nhắc đến Brazil là người ta nhắc đến Romario. Globo từng bình luận rằng không có Romario, sẽ không có chức vô địch World Cup 1994 cho bóng đá Brazil.
Năm đó World Cup được tổ chức trên đất Mỹ, và người Brazil đã lỡ hẹn với chức vô địch thế giới sau 24 năm. Người Brazil tất nhiên rất khao khát World Cup, nhưng hồ nghi về năng lực của đội nhà. Brazil của năm 1994 bị nhiều người đánh giá thua xa Brazil của những năm 1970 hay 1982.
Cá nhân Romario chịu nhiều tai tiếng trong màu áo ĐTQG. Ông vô địch Copa America năm 1989, rồi lỡ hẹn ở World Cup 1990 vì chấn thương. Trước đó, Romario từng bị gạt tên khỏi đội hình dự World Cup 1986 và vài giải trẻ vì thói… vô kỷ luật.
HLV trưởng ĐTQG Brazil năm đó, Carlos Alberto Parreira là một người hết sức thận trọng. Ông bị người Brazil chửi không tiếc lời vì thứ bóng đá thực dụng. Parreira cũng nhiều lần bực mình vì có một cá tính ngổ ngáo trong đội hình như Romario. “Nói thật, thứ bóng đá hiện giờ của đội tuyển chán ngắt. Tôi ra sân là để trình diễn”, Romario từng nhận xét thẳng về Parreira.
Một lần khác, Romario cất công bay từ châu Âu về Brazil dự một trận giao hữu của đội tuyển. Parreira xếp Romario lên băng ghế dự và tiền đạo này sau đó tuyên bố: “Nếu biết không được thi đấu, tôi đã chẳng bay về làm gì mất công”.
Parreira khá bực trước phát ngôn của Romario, ông loại tiền đạo này ra khỏi đội hình ngay lập tức. Mấy đời HLV Brazil trước như Santana, Ernesto Paulo hay Lazaroni cũng nhiều lần than trời về thái độ thi đấu của “quỷ lùn”.
Brazil chơi 7 trận đầu ở vòng loại World Cup 1994 mà không có Romario trong đội hình. Họ thậm chí để thua Bolivia, thất bại đầu tiên trong lịch sử vòng loại World Cup của nền bóng đá.
Nỗi xấu hổ nói trên dẫn đến một làn sóng công kích vào Parreira, đòi HLV này phải đưa Romario vào lại đội hình. Brazil phải đánh bại Uruguay trong trận đấu quyết định ngôi đầu vòng loại. Trước trận đấu, Parreira đành triệu tập Romario.
Chân sút người Brazil sau đó tuyên bố: “Tôi biết trước chuyện này sẽ xảy ra mà. Xong đời đội Uruguay với tôi rồi”. Brazil thắng 2-0 và Romario ghi cả 2 bàn. Sau trận đấu, Parreira chính thức đầu hàng với tuyên bố: “Chúa đã cử Romario đến cứu Brazil”.
Một năm sau, Romario đúng là đã cứu người Brazil thật. Trên đất Mỹ, Parreira sử dụng tới 2 tiền vệ trụ, điều được coi là nỗi xấu hổ với truyền thống bóng đá Brazil. Ông siết chặt kỷ luật của đội bóng và biến đội bóng này thành một tập thể chơi thực dụng tối đa.
Tuy nhiên, để vô địch World Cup bạn cần phải biết ghi bàn. Và Romario là ngôi sao được đặt cách. “Quỷ lùn” chẳng tập tành gì mấy trong các buổi chuẩn bị trước trận. Quique Estebaranz, HLV Barca nhớ lại thói quen thi đấu của tiền đạo này: “Khi tôi yêu cầu Romario chạy nhiều một chút để hỗ trợ phòng ngự, anh ta đáp: tôi được trả tiền để ghi bàn chứ có phải vào sân để chạy đâu”.
Parreira hay Estebaranz không phải HLV duy nhất gặp rắc rối với Romario về thái độ tập luyện và thi đấu. "Thánh" Johan Cruyff khi dẫn dắt “Dream Team” của Barca, hay "nhà hiền triết" Luis Aragones từng bó tay trước tiền đạo ngỗ ngược này.
Một lần Romario xin Cruyff nghỉ phép vài ngày để dự lễ hội ở quê nhà. Cruyff nửa đùa nửa thật: “Mai ghi 2 bàn thì duyệt”. Ngày hôm sau Romario ghi bàn thật, đã thế còn xin rời sân sớm để kịp giờ máy bay.
HLV Aragones, người mở ra kỷ nguyên chiến thắng cho bóng đá Tây Ban Nha với chức vô địch EURO 2008 cũng gặp vấn đề với Romario. Một buổi tập nọ của Valencia, Aragones nổi điên khi thấy Romario uể oải trên sân bóng.
“Này, tập cái gì đấy, nhìn vào mặt, vào mắt tôi đi”, Aragones tức tối. Với câu trả lời kèm một cái nhún vai, Romario nói gọn lỏn: “Tôi chẳng có gì phải giải thích. Tôi mới ra ngoài chơi hôm thứ năm, và hôm nay tôi sẽ đi tiếp. Tôi không muốn nói dối để ai bị lừa. Tôi chẳng có gì phải giải thích”.
Parreira gặp may hơn Cruyff hay Aragones, vì ông được làm việc với một Romario ở giai đoạn đỉnh cao nhất sự nghiệp. Tại World Cup 1994, chân sút người Brazil cũng lười tập như thường lệ, nhưng nung nấu tham vọng chinh phục cúp vàng khủng khiếp. “Tôi sẽ làm tất cả để đưa cúp vàng về quê hương”, Romario nói trước giải.
 |
| Romario giúp Brazil vô địch World Cup 1994 trên đất Mỹ. Ảnh: Getty. |
Đỉnh cao
Paulo Vinicius Coelho, BLV bóng đá nổi tiếng của Brazil nhớ về màn trình diễn của đội nhà năm 1994: “Brazil năm đó là một đội mạnh về phòng ngự, rất khó lấy bóng của họ. Và điều quan trọng nhất, họ có Romario. Chỉ cần chắc chắn ở tuyến dưới, rồi Romario sẽ ghi bàn. Đó là công thức”.
“Quỷ lùn” nổ súng ở vòng bảng vào lưới Nga, Cameroon và Thụy Điển. Ông sút tung lưới Hà Lan ở vòng 16 đội, cộng thêm bàn ấn định chiến thắng trước Thụy Điển ở bán kết.
Kỳ World Cup năm đó đồng đội Hristo Stoichkov của Romario giành vua phá lưới với 6 bàn, còn Romario chỉ có 5. Nhưng cầu thủ hay nhất giải là Romario, cả thế giới thấy điều đó.
Đến cuối năm, "Quỷ lùn" nhận danh hiệu Cầu thủ hay nhất năm của FIFA. "Lùn về tầm vóc, nhưng cao vời vợi về tài năng", New York Times từng bình luận về Romario. Napoleon từng nói: "Chiều cao của một người đàn ông được tính từ đỉnh đầu đến trời", điều này hoàn toàn đúng với Romario.
Những năm tháng cuối của sự nghiệp, khi chuẩn bị tuyên bố giải nghệ, Romario khẳng định: "Đời cầu thủ của tôi chẳng còn gì để chinh phục. Tôi đã thắng hết rồi".
Tháng 3/2020, Romario tuyên bố Messi và Ronaldo sẽ không bao giờ phá được kỷ lục ghi hơn 1.000 bàn thắng trong sự nghiệp của mình. "Tôi đã ghi nhiều gấp đôi số bàn thắng mà Ronaldo và Messi ghi được trong sự nghiệp của họ", ông nói.
Sự nghiệp cầu thủ của Romario trải dài trên mọi miền trái đất. Ông thi đấu ở Brazil, Hà Lan, Tây Ban Nha, Qatar, Mỹ và cả Australia. Romario chưa bao giờ vô địch Champions League, nhưng ông chẳng quan tâm. Ông đã giành chức vô địch gần như ở mọi CLB mà mình từng thi đấu.
Người ta nói rằng sự nghiệp của Romario có lẽ đã vẻ vang hơn nhiều nếu không sống phóng túng. Ông cũng chẳng quan tâm.
 |
| Romario nay đã là một chính trị gia, nhưng vẫn sống phóng túng và bản năng. Ảnh: AP. |
Cuộc đời hoang dại
Trước World Cup 2018, Romario từng khuyên hậu bối Gabriel Jesus chăm làm "chuyện ấy" nhiều để phong độ thi đấu thăng hoa. Khi còn là cầu thủ, Romario nổi tiếng tiệc tùng và quan hệ liên tục trước và sau mỗi trận đấu.
Romario trải qua 4 đời vợ với 6 người con. Đối tác tình ái gần nhất của Romario là Nazario, một nữ sinh 23 tuổi, kém cậu cả Romarinho nhà ông tới 3 tuổi. “Tôi 100% là mẫu người không chung thuỷ, tôi rất yêu phụ nữ và ở đỉnh cao của mình, một ngày tôi ngủ với 3 người khác nhau”, Romario tiết lộ.
Mới đầu tháng này, Romario còn gây ầm ĩ ở Brazil vì tiệc tùng trong thời gian cả nước giãn cách xã hội vì dịch bệnh. Đáp lại, cựu danh thủ này tuyên bố những chỉ trích dành cho mình đến từ các nhà phê bình, đạo đức giả, những chính trị ăn hối lộ và những kẻ dối trá. “Cuộc sống là phải hạnh phúc”, Romario tuyên bố.
Nhiều người Brazil ủng hộ Romario, giống như năm xưa họ tôn thờ ông vì đã chơi thứ bóng đá mê mẩn trong một đội hình toàn công nhân. Tháng 10/2010, không lâu sau khi giải nghệ, Romario trúng cử vào Hạ viện Brazil và thậm chí giờ đang là Chủ tịch một Đảng chính trị có tiếng ở Brazil.
Đời Romario là như thế. Ông có một sự nghiệp bóng đá tuyệt vời, đạt vài thành tựu trên chính trường nhưng cũng không quên sống bản năng. Người hâm mộ Brazil yêu Romario cũng vì lẽ đó.
