Il Divino Codino (Đuôi ngựa thần thánh) là biệt danh của Roberto Baggio. Tới Mỹ với hành trang là đương kim quả bóng vàng châu Âu, Baggio được đặt kỳ vọng tỏa sáng. Sau khi kết thúc kỳ World Cup lịch sử tại Mỹ, cả thế giới phải nhắc tới tên Baggio trong nụ cười, sự tiếc nuối lẫn cả những giọt nước mắt.
Siêu sao Roberto Baggio
Baggio trước đó tỏa sáng trong màu áo Azzurri tại World Cup 1990 ngay trên đất Italy. Nhưng thất bại trong trận bán kết trước Argentina của Diego Maradona khiến mọi thứ chưa trọn vẹn. Tới World Cup 1994 với nòng cốt là những cầu thủ AC Milan vừa lên ngôi vô địch Champions League, ĐT Italy của Arrigo Sacchi tự tin rằng có thể tạo ra khác biệt.
Không thể nói mọi thứ diễn ra dễ dàng với Italy và Baggio dù bảng đấu của đội quân áo màu thiên thanh không có gì quá nguy hiểm với Na Uy, Cộng hòa Ireland và Mexico. Azzurri đã thua CH Ireland ngay trận mở màn với màn trình diễn mờ nhạt. Tại quê nhà, báo chí liên tục chỉ trích Sacchi bởi thứ bóng đá thiếu sức sống.
Lượt trận thứ hai là thảm họa thật sự với Baggio. Anh bị rút ngay phút 21 để nhường chỗ cho thủ thành Luca Marchegiani vì Gianluca Pagliuca dính thẻ đỏ trực tiếp. Baggio tỏ vẻ không hài lòng ra mặt khi bị thay ra, đây cũng được xem là giọt nước đầu tiên cho mối mâu thuẫn Baggio-Sacchi tốn nhiều giấy mực của báo chí xứ sở mỳ ống sau này.
 |
| Roberto Baggio đã chứng tỏ đẳng cấp siêu sao tại World Cup 1994. |
May cho Italy là một Baggio khác, Dino Baggio đã giải cứu Azzurri trong trận đấu đó. Lượt cuối, Italy hòa Mexico 1-1, “Đuôi ngựa thần thánh” vẫn tịt ngòi. Kết thúc vòng bảng, Italy có 4 điểm và chỉ lọt vào vòng trong với tư cách một trong những đội đứng thứ ba có thành tích tốt nhất.
Tuy nhiên, vòng knock-out là nơi Baggio tỏa sáng. Anh ghi 5 bàn ở vòng 1/8, tứ kết và bán kết, quyết định toàn bộ số phận của Italy trước Nigeria, Tây Ban Nha và Bulgaria cực mạnh của Hristo Stoichkov. Sân cỏ nước Mỹ phát cuồng vì “Tóc đuôi ngựa thần thánh”.
Với Baggio, những cô gái Mỹ không hề có khái niệm về bóng đá trước đó biết được rằng tỷ số 0-0 chỉ hãn hữu lắm mới xuất hiện, những cầu thủ bóng đá hoàn toàn có thể đẹp trai hơn cả những ngôi sao Hollywood và kiểu tóc đuôi ngựa thực sự có thể khiến người ta mê đắm.
 |
| Baggio là một trong những nguyên nhân thành công không thể thiếu của World Cup 1994. Ảnh: Pinterest. |
Lý do nào để World Cup 1994 trở thành kỳ cúp thế giới thành công nhất lịch sử về mặt thương mại với 69.000 người tới sân/trận, 3,6 triệu người tới sân cả giải, cao hơn cả World Cup 2014 tại Brazil? Một phần không thể thiếu trong số hàng chục lý do có thể liệt kê chính là Roberto Baggio.
Cú sút luân lưu định mệnh
Ngày 27/7/1994, sân Rose Bowl, Pasadena chứng kiến trận chung kết World Cup giữa Brazil và Italy. Nếu tiếp tục ghi bàn đưa Italy lên ngôi vô địch, Baggio chắc chắn sẽ trở thành cầu thủ vĩ đại bậc nhất mọi thời. Màn trình diễn của anh sẽ sánh ngang với Diego Maradona và Garrincha, những danh thủ từng một mình gánh đội vô địch World Cup.
Tuy nhiên, số phận không ưu ái Baggio. Trận chung kết là màn trình diễn tuyệt đỉnh của hàng phòng ngự Italy dưới sự chỉ huy của đội trưởng Franco Baresi. Baggio và Romario, hai ứng viên cho danh hiệu cầu thủ hay nhất World Cup năm đó đều không có nhiều cơ hội.
Trận đấu buộc phải kết thúc trên chấm luân lưu 11 m. Đó là chung kết World Cup đầu tiên có tính chất căng thẳng đến vậy. Bất cứ sai lầm nào cũng sẽ có cái giá rất đắt. Lượt sút đầu tiên Marcio Santos bên phía Brazil và Baresi phía Italy đều sút hỏng. Romario, Branco và Dunga sút thành công bên phía Brazil trong ba lượt sau đó, trong khi Daniele Massaro sút hỏng ở lượt thứ tư của Italy.
 |
| Baggio trong trận chung kết World Cup với Brazil. Ảnh: Getty Images. |
Điều ấy đặt trách nhiệm lên vai của Baggio, nếu anh sút hỏng, Italy sẽ mất cúp vàng. Không nhiều người Italy nghĩ điều ấy có thể có xảy ra. Baggio là chuyên gia sút phạt đền tại Venezia, Fiorentina và Juventus. Chính tại World Cup năm ấy, Baggio cũng sút tung lưới Nigeria từ chấm 11 m.
Baggio thừa nhận sau này rằng trước khi bước lên chấm 11 m sút cú sút quyết định tại Pasadena, anh mới chỉ sút hỏng phạt đền đúng một lần, khi còn chơi tại giải trẻ. Song như tất cả đều đã biết, Baggio sút lên trời và, Brazil vô địch.
Cho tới tận giờ, rất ít người nhớ khung cảnh chiến thắng của Brazil ngày đó nhưng không một ai có thể quên hình ảnh Baggio hai tay chống hông, cúi đầu bất lực dưới ánh mặt trời chói chang của mùa hè tháng 7 ở nước Mỹ. Từ người hùng, Baggio trở thành tội đồ của cả đất nước Italy cuồng tín. Không ai nhớ Baresi hay Massaro cũng đã sút hỏng.
Trên đường phố Italy sau trận chung kết, những đứa trẻ cầm phấn vẽ nguệch ngoạc hình Baggio trước khi nhổ nước bọt, dẫm lên. Báo chí Italy nhấn chìm Baggio xuống bùn đen. Arrigo Sacchi bỏ rơi Baggio trong gần như mọi lần triệu tập sau đó của ĐT Italy.
 |
| Tới giờ rất ít người nhớ Brazil ăn mừng chức vô địch ra sao, tất cả đều chỉ thấy cái gục đầu bất lực của Baggio. |
Từ đỉnh cao xuống vực sâu, Baggio nếm trải điều ấy chỉ sau đúng cú sút lên trời. 24 năm sau cú sút luân lưu oan nghiệt ấy, Baggio trở thành bất tử với gần như mọi thế hệ cổ động viên, từ những người chứng kiến khoảnh khắc oan nghiệt tại Pasadena năm nào đến các thế hệ CĐV trẻ tuổi chỉ nghe tới tên anh qua những lời kể lại hay băng hình.
Họ biết rằng Baggio đã thực sự chọn cách sống chung nỗi đau khi anh bị dị ứng với thuốc giảm đau. Họ biết rằng Baggio đã đứng dậy từ nỗi thất vọng Pasadena, chống lại những ghẻ lạnh của người Italy dành cho anh với ý chí cùng tài năng vô song khi ghi tới 115 bàn sau ngày 17/7 đáng quên ấy tới khi giải nghệ. Họ biết rằng Baggio là hiện thân hoàn hảo nhất cho cuộc đời, khi chiến thắng và chiến bại đôi khi chỉ mong manh như một cú sút.
Cuối cùng, họ biết rằng không bao giờ còn có một Roberto Baggio nào nữa gắn bó với bóng đá khi “Divino Codino” chọn cách sống ẩn dật như một tu sĩ, chỉ thi thoảng xuất hiện trong các trận cầu chia tay những đồng đội cũ.
“Una porta nel cielo” là tên cuốn tự truyện của Baggio sau này. Người Anh dịch nó thành “A goal in the sky”, hiểu nôm na là “Có khung thành trên bầu trời xanh”. Tuy nhiên, những người Italy tin rằng chủ đích của Baggio không phải là khung thành, ám chỉ cú sút hỏng thay đổi sự nghiệp của anh tại World Cup 1994, đó là cánh cửa mở ra thiên đường (vì vậy mới trên bầu trời).
 |
| 24 năm sau cú sút luân lưu oan nghiệt, Baggio rời xa bóng đá, từ chối mọi lời mời từ các CLB để sống ẩn dật như một tu sĩ. |
Với Baggio, bóng đá là cánh cửa giúp anh tới với thiên đường, sự an yên nơi cửa Phật, những trăn trở về hòa bình thế giới (Baggio được trao giải "Peace Award" vào năm 2009, trở thành cầu thủ đầu tiên của thế giới được vinh danh là con người của hòa bình).
Hóa ra, bóng đá với Baggio chưa và sẽ không bao giờ là cú sút luân lưu lên trời trong trận chung kết World Cup 1994.
