 |
| Ảnh minh họa: Maggie Zhan/Pexels. |
Theo Le Figaro, cuối tháng 3, Hiệp hội tác giả đa phương tiện (SCAM) và Hội người viết (SDGL) tại Pháp đã công bố những con số cho thấy các tác giả đang cảm thấy bị trả nhuận thấp.
Khảo sát này được Hiệp hội tác giả đa phương tiện và Hội người viết tại Pháp thực hiện 2-3 năm một lần. Trong đó, mức nhuận bút trung bình tác giả nhận được cho một cuốn sách (chưa trừ thuế) là 8,2% cho sách giấy và 11% cho sách điện tử. Về cơ bản, họ nhận được khoảng 1,55 euro trên một cuốn sách được ra với giá 20 euro tại các hiệu sách.
Khảo sát này được thực hiện từ cuối năm 2022 với sự tham gia của 16.000 tác giả. Các tác giả cho rằng mức nhuận này là quá thấp và rằng mức nhuận vẫn giữ nguyên không đổi sau 2 năm kể từ lần khảo sát cuối. Nhà tài trợ nghiên cứu cho biết tỉ lệ này chưa phản ánh được mức chênh lệch dựa trên giới tính.
Nhìn chung, văn học và sách bản đặc biệt là 2 loại sách có mức nhuận tốt hơn cả (9%); sách tiểu luận, tài liệu được 8%; truyện tranh trả 7% và sách thiếu nhi chỉ 6%. Rất hiếm tác giả sống được chỉ bằng tiền nhuận bút.
Có tới 67% tác giả phải làm một công việc khác. 65% tác giả cho biết tiền nhuận bút chiếm dưới 1/4 thu nhập của họ. Chỉ 22% tác giả có nhuận bút chiếm quá nửa thu nhập. 49% tác giả phải đối mặt với tình trạng căng thẳng tài chính.
Hơn nữa, mỗi khi đến kỳ trả nhuận, có đến 56% tác giả phải viết thư cho nhà xuất bản (ít nhất một lần) để đòi nhuận và có đến 46% tác giả gặp khó khăn khi lấy nhuận bút.
Đáng buồn hơn, có 2% tác giả đã ký vào một hợp đồng không chuẩn về mặt luật pháp, trong đó không đề cập đến quyền sở hữu trí tuệ. Chỉ số này có xu hướng tăng đáng ngại. Cách đây 2 năm, chỉ có 0,5% tác giả cho biết họ rơi vào trường hợp này.
Thị trường này cũng cho thấy mức độ cạnh tranh khốc liệt khi có đến 53% tác giả nói rằng họ đã nghe phía nhà xuất bản bảo rằng "sự tắc nghẽn của lịch trình xuất bản" sẽ làm trì hoãn hoặc ngăn cản việc xuất bản một trong những cuốn sách của các tác giả này.
Với việc tập đoàn Vivendi của tỷ phú Vincent Bolloré tiếp quản đơn vị xuất bản số một nước Pháp - Hachette Livre, các tác giả tỏ ra lo lắng với khả năng tái cấu trúc ngành xuất bản. 86% tác giả cảm thấy "có nguy cơ sự đa dạng văn hóa bị giảm đi" và 77% nhận thấy "mối đe dọa mạnh mẽ đối với quyền tự do ngôn luận của người viết".
