Mất mùa kép
 |
| Giá xoài Úc tại Khánh Hòa đã giảm một nửa so với cuối tháng 3. |
Nông dân Đỗ Minh Hiệp, thôn Bãi Giếng 2, xã Cam Hải Tây (Cam Lâm - Khánh Hòa) trồng xoài hơn 20 năm nay, cho biết: “Chưa năm nào giá xoài đầu vụ giảm mạnh trong thời gian ngắn như vậy. Mới tuần trước, xoài canh nông (giống xoài địa phương) được thương lái thu mua 21.000 – 22.000 đồng/kg, nhưng một tuần sau giá xuống còn có 9.000 - 10.000 đồng/kg. Người trồng xoài chúng tôi như đang có lửa đốt, không biết vào chính vụ giá còn xuống bao nhiêu nữa”.
Theo ông Hiệp, năm nay tại Khánh Hòa hầu hết các vườn xoài đều bị rụng bông hàng loạt cộng với sâu bệnh khiến tỷ lệ đậu trái rất ít. Như gia đình ông với diện tích 1,5 ha xoài canh nông, mỗi năm cho thu hoạch từ 5 đến 6 tấn quả, nhưng vụ xoài năm nay ước chỉ đạt hơn 1 tấn. Với giá xoài mà thương lái đang thu thì chắc chắn lỗ, bởi tiền đầu tư phân, thuốc bảo vệ thực vật đã hết trên 20 triệu, chưa kể đến công lao động.
Ông Nguyễn Dương, Chủ tịch UBND xã Cam Hải Tây cho biết, toàn xã có gần 1.000 ha xoài, là địa phương có diện tích xoài nhiều nhất huyện. Giống xoài chủ lực của địa phương là xoài canh nông. Nhưng thời kỳ xoài ra hoa gặp mưa trái mùa và bọ trĩ phá hoại khiến bông rụng hết. Theo ông Dương, mất mùa cộng với mất giá khiến người trồng xoài đối mặt mất mùa kép.
Không chỉ xoài canh nông rớt giá mà xoài Úc, được xem là triển vọng, bởi thị trường tiêu thụ rất rộng vì xuất đi nhiều nước, cũng đang chịu cùng cảnh rớt giá và tiêu thụ chậm. Ông Nguyễn Hoàng, tổ dân phố Bãi Giếng 2, thị trấn Cam Đức, huyện Cam Lâm, một người trồng xoài Úc cho hay: “Năm nay giá xoài Úc khởi điểm đầu vụ được thương lái thu mua 47.000 – 50.000 đồng/kg nên bà con rất phấn khởi. Tuy nhiên từ ngày 1/4 đến nay, giá xoài Úc giảm xuống 22.000 – 24.000 đồng/kg. Không những mất giá mà việc tiêu thụ chậm hơn mọi năm và chuẩn thu mua trái của thương lái cũng rất cao”.
“Vườn xoài Úc 0,8ha nhà tôi với khoảng 200 cây bắt đầu cho thu hoạch, sản lượng ước đạt 6 – 8 tấn, mấy ngày nay tôi gọi thương lái để bán nhưng họ đều khất hẹn, chẳng hiểu vì sao”, ông Hoàng nói.
Do phí vận chuyển
Theo tìm hiểu của chúng tôi, dọc quốc lộ 1A, đoạn qua Cam Ranh có hàng chục điểm thu mua xoài, và hầu hết các vựa lớn chủ yếu tập trung tại xã Cam Hải Tây và thị trấn Cam Đức. Nguồn xoài tại các nhà vườn ở TP Cam Ranh và huyện Cam Lâm sau khi tập kết tại các đầu mối sẽ được xe tải vận chuyển ra tiêu thụ ở các tỉnh phía Bắc và XK sang Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch.
Bà Nguyễn Thị Kim Loan, chủ vựa thu mua xoài Trí Loan, một vựa thu mua lớn ở thị trấn Cam Đức, cho biết: “Sở dĩ giá xoài đang ở mức cao bất ngờ giảm mạnh là do cước phí vận chuyển tăng, trong khi đầu ra tiêu thụ thấp buộc các điểm thu mua phải điều chỉnh giá để tránh lâm vào cảnh buôn bán thua lỗ”.
Theo bà Loan, nếu như từ giữa tháng 3, khi xoài bắt đầu vào mùa thu hoạch, mỗi ngày điểm thu mua gia đình bà đều có 1-2 chuyến vận chuyển ra Bắc, thì từ ngày 1/4 đến nay bà đã tạm dừng hoặc thu mua cầm chừng, chưa có chuyến xoài nào bán ngoài tỉnh. Nguyên nhân do cước phí vận chuyển quá cao, từ 400.000 đến 450.000 đồng/thùng (mỗi thùng từ 50-60 kg), tăng gấp 3-4 lần so với cước phí vận chuyển trước kia, do vậy càng buôn càng lỗ.
“Hiện nay giá xoài canh nông đầu ra ở mức từ 14.000 đến 15.000 đồng/kg, trong khi giá thu mua tại chỗ 9.000 đến 10.000 đồng/kg, cộng với cước vận chuyển 4.500 đồng/kg và chi phí công đóng hàng 1.500 đồng/thùng, hạch toán chi phí đã vượt mức đầu ra. Do vậy nếu chúng tôi thu mua với giá trên vẫn thua lỗ 1.000 đồng/kg”.
Tương tự tại vựa thu mua Mai Hồng, xã Cam Hải Tây chuyên thu mua xoài Úc để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc mấy ngày nay cũng đã từ chối thu mua của các lái buôn vì giá cước vận chuyển tăng quá cao. Bà Đặng Thị Mai Hồng, chủ vựa cho biết: "Hiện cước phí vận chuyển xoài sang Trung Quốc hết 6 triệu đồng/tấn, gấp nhiều lần so với trước đây".
Toàn tỉnh Khánh Hòa hiện nay có khoảng gần 7.000 ha xoài, trong đó chủ yếu là giống xoài canh nông và xoài Úc. Phần lớn sản lượng xoài được tiêu thụ tại các tỉnh phía Bắc và xuất sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch. Tuy nhiên từ 1/4/2014, do quy định xe phải chở đúng tải trọng, cước vận chuyển tăng, thương lái tạm ngừng mua nên giá giảm mạnh.
