Sáng 29/6, với 459/468 Đại biểu Quốc hội có mặt biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Luật có hiệu lực từ 1/1/2025.
Luật đưa ra định nghĩa vũ khí là thiết bị, phương tiện hoặc tổ hợp những thiết bị, phương tiện được chế tạo, sản xuất có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe con người, phá hủy kết cấu vật chất, bao gồm: vũ khí quân dụng, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, súng săn.
 |
| Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua luật vào sáng nay. Ảnh: Quốc hội. |
Trong vũ khí thô sơ có: kiếm, giáo, mác, thương, dao găm, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu thuộc danh mục do Bộ trưởng Công an ban hành.
Vũ khí thô sơ còn có dao tính sát thương cao, sử dụng với mục đích để thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ.
Quản lý dao có tính sát thương cao theo 3 cấp độ
Trước đó, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, nhiều ý kiến nhất trí quy định dao có tính sát thương cao thuộc nhóm vũ khí thô sơ làm căn cứ xử lý đối với tội phạm sử dụng dao để gây án.
Tuy nhiên, các ý kiến đề nghị quy định bảo đảm phù hợp hơn và không gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt của người dân. Có ý kiến khác đề nghị giao Chính phủ quy định cụ thể để có cách hiểu, thực hiện thống nhất trong thực tiễn; đồng thời bảo đảm an toàn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng dao có tính sát thương cao.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự thảo Chính phủ trình đề nghị bổ sung dao có tính sát thương cao nhằm tăng cường công tác quản lý, tạo cơ sở pháp lý để phòng ngừa, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật sử dụng dao có tính sát thương cao.
Để bảo đảm rõ ràng, chặt chẽ, phù hợp với yêu cầu quản lý nhà nước và đấu tranh phòng, chống tội phạm, trên cơ sở ý kiến Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bổ sung giải thích từ ngữ “dao có tính sát thương cao”.
Trên cơ sở giải thích từ ngữ “dao có tính sát thương cao”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quy định 3 chế độ quản lý “dao có tính sát thương cao” gắn với mục đích sử dụng.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu. Ảnh: Quốc hội. |
Trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” phục vụ mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt hàng ngày thì không coi là vũ khí, nhưng phải được quản lý chặt chẽ, bảo đảm an toàn, nhằm phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ sử dụng vào mục đích vi phạm pháp luật.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ có quy định việc quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu, sử dụng, vận chuyển “dao có tính sát thương cao”.
Trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ, thì quy định là vũ khí thô sơ.
Trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, thì quy định là vũ khí quân dụng.
Để bảo đảm tính thống nhất trong áp dụng pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan rà soát quy định của Bộ luật Hình sự có liên quan đến vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng để thống nhất ban hành văn bản hướng dẫn áp dụng quy định về hành vi phạm tội liên quan đến dao có tính sát thương cao khi Luật có hiệu lực thi hành.
Phải khai báo với vũ khí thô sơ trưng bày, triển lãm
Về khai báo vũ khí thô sơ, luật quy định tổ chức, cá nhân sở hữu vũ khí thô sơ là hiện vật trưng bày, triển lãm, làm đồ gia bảo có trách nhiệm thực hiện việc khai báo.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, một số ý kiến đề nghị làm rõ sự cần thiết; mục đích của hoạt động khai báo và phạm vi vũ khí thô sơ cần được khai báo. Có ý kiến khác cho rằng, quy định về quản lý, khai báo vũ khí thô sơ, trong đó có dao là khó khả thi, sẽ làm phát sinh thủ tục hành chính, gây khó khăn cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh dao...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, vũ khí thô sơ là phương tiện đặc biệt, liên quan trực tiếp đến tính mạng, sức khoẻ con người và công tác bảo đảm an ninh, trật tự, cần được quản lý chặt chẽ.
Trong hoạt động trưng bày, triển lãm, làm đồ gia bảo có những loại vũ khí thô sơ vẫn còn khả năng gây sát thương; hiện nay có nhiều bảo tàng có số lượng hiện vật rất lớn. Quy định khai báo vũ khí thô sơ được kế thừa quy định của Luật hiện hành, cần thiết để quản lý chặt chẽ và làm cơ sở để xác minh, xác định trách nhiệm khi xảy ra hành vi vi phạm.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cho giữ quy định này.
Sách Bàn về Quốc hội - những thách thức của những khái niệm là kết quả của cả một quá trình tích lũy và suy ngẫm của tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.
