Một đơn vị quân đội quốc gia tinh nhuệ ngày 5/9 đã tuyên bố giành chính quyền ở Guinea và phế truất Tổng thống Alpha Conde, trong cuộc đảo chính có chủ đích, theo Guardian.
Thông tin này nổi lên sau khi xảy ra các nụ nổ súng gần phủ tổng thống tại thủ đô Conakry vào sáng cùng ngày.
Đại tá Mamadi Doumbouya, người đứng đầu đơn vị tinh nhuệ nói trên và lãnh đạo âm mưu đảo chính, choàng quốc kỳ và xuất hiện trong một bài phát biểu ngắn trên đài truyền hình quốc gia, Radio Television Guinea. Ông cho biết quốc hội và hiến pháp của đất nước đã bị đình chỉ và biên giới đóng cửa.
Vị sĩ quan quân đội cũng khẳng định giai đoạn chuyển tiếp sẽ kéo dài 18 tháng.
Đơn vị nói trên tự gọi mình là Ủy ban Hòa giải và Phát triển Quốc gia. Họ cho biết sẽ có các cuộc tham vấn để thiết lập một hiến pháp mới, bao quát hơn.
Theo BBC, trong một video khác mà đài này chưa xác minh được, các binh sĩ yêu cầu Tổng thống Conde xác nhận ông không bị thương nhưng ông từ chối trả lời.
 |
| Tổng thống Alpha Conde ngồi trên ghế sô pha, vây quanh là các binh sĩ. Ảnh: AFP. |
"Sau khi bắt giữ tổng thống, chúng tôi quyết định giải tán chính phủ", một sĩ quan quân đội Guinea đứng bên cạnh những binh sĩ đeo súng trường nói trong video gửi tới AFP ngày 5/9.
Sĩ quan này nói thêm rằng biên giới trên bộ và trên không của Guinea đã bị đóng.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng nước này cho biết nỗ lực tiếm quyền của các binh sĩ đã bị lực lượng bảo vệ tổng thống đẩy lùi.
Một quan chức chính phủ cho biết Tổng thống Alpha Conde không gặp nguy hiểm, nhưng từ chối cung cấp thêm chi tiết, theo Reuters.
Các nhân chứng và một số đoạn video trên mạng xã hội cho thấy nhiều xe quân sự xuất hiện trên đường phố thủ đô Conakry.
Một nguồn tin cho biết cây cầu duy nhất nối khu Kaloum - nơi có phủ tổng thống và hầu hết cơ quan của chính phủ - với phần còn lại của Conakry đã bị phong tỏa. Nhiều binh lính đã xuất hiện để đảm bảo an ninh quanh phủ tổng thống.
Một số nhân chứng nói rằng đã nhìn thấy hai thường dân bị thương do súng bắn.
Ousmane Camara, cư dân Kaloum, cho biết: "Tôi thấy các nhóm binh sĩ tiến về phía phủ tổng thống. Đã có rất nhiều tiếng súng".
 |
| Ảnh cắt từ video cho thấy thủ lĩnh nhóm đảo chính, đại tá Mamady Doumbouya, phát biểu trên truyền hình. Ảnh: AFP. |
Trong khi đó, hai đoàn xe bọc thép và xe bán tải, được tháp tùng bởi một phương tiện nghi là xe cứu thương, đã đi về phía cảng Conakry, Reuters cho biết.
Vào giữa trưa 5/9, hãng thông tấn địa phương Radio Television Guinea (RTG) vẫn phát các chương trình như thường lệ. Người dân nói rằng không có dấu hiệu giao tranh gần trụ sở của hãng này. Một phóng viên RTG cho biết tình hình vẫn ổn định.
Trong đoạn video đăng tải trên mạng xã hội, tiếng súng nổ liên tục vang lên ở khắp Conakry trong khi các binh sĩ tiến đến ngân hàng trung ương, ở gần phủ tổng thống. Reuters chưa thể xác minh đoạn video trên.
"Tổng thống Alpha Conde đã làm rất tốt. Tình hình đang được kiểm soát", một đồng minh của ông Conde cho biết trong một đoạn video xuất hiện ở WhatsApp.
 |
| Binh sĩ Guinea vào thủ đô Conakry ngày 5/9 sau vụ đọ súng gần phủ tổng thống. Ảnh: AFP. |
Hồi tháng 10/2020, vị tổng thống 83 tuổi đã gây tranh cãi khi tiếp tục nhiệm kỳ thứ ba, sau khi tiến hành thay đổi hiến pháp bất chấp sự phản đối từ phe đối lập.
Trong suốt một thập niên ông Conde nắm quyền, tăng trưởng kinh tế ở Guinea diễn ra ổn định nhờ vào nguồn quặng bô xít, vàng và kim cương.
Tuy nhiên, các ý kiến chỉ trích cho rằng chính phủ đã hạn chế tiếng nói của người dân, trong khi chia rẽ sắc tộc và tham nhũng khiến đời sống chính trị trong nước bất ổn.
