Ngày 9/5, Manila Bullettin đăng bài viết “ASEAN thống nhất chống lại Trung Quốc” của Floro M. Mercene, Giám đốc Thông tin và Quan hệ công chúng, Tổng cục Du lịch Philippines, nguyên phóng viên tờ Evening News. Dưới đây là nội dung bài viết:
Có thể coi việc triển khai giàn khoan vào sâu trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là hành động trả đũa đầu tiên của Trung Quốc sau khi tổng thống Mỹ thăm 4 nước châu Á. Dư luận coi chuyến thăm (của ông Obama) là nỗ lực của Mỹ nhằm bao vây sự lớn mạnh của Trung Quốc.
 |
| Cảnh sát biển Việt Nam. Ảnh: TTXVN |
Giới quan sát cho rằng hành động của Trung Quốc tạo ra một tiền lệ nguy hiểm trong quan hệ quốc tế: Một quốc gia có thể lợi dụng quy mô và sức mạnh để bắt nạt các nước láng giềng, phớt lờ luật pháp quốc tế.
Nếu dư luận không lên án và ngăn chặn hành động này, Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hành động khiêu khích, đưa thế giới trở lại thời kỳ hỗn loạn. Trong thời kỳ đó, sức mạnh quân sự và sự hiếu chiến có thể tạo ra sự thống trị của mỗi quốc gia. Đây không phải là điều mà các dân tộc yêu chuộng hòa bình mong đợi vì nó đi ngược lại lợi ích của cộng đồng khu vực và quốc tế.
Nhìn lại lịch sử, chúng ta có thể thấy rằng Trung Quốc thường quan niệm rằng họ có thể lựa chọn láng giềng, gây chia rẽ và cô lập những nước không phục tùng. Vì vậy, cách thức duy nhất để ngăn chặn các hoạt động của Trung Quốc là thành lập một liên minh tương tự như của châu Âu đầu thế kỷ 20. Hồi ấy, các nước như Pháp Anh và Nga liên minh để đối phó nước Đức hiếu chiến. Liên minh tồn tại trong hơn một thập kỷ.
Còn tại châu Á vào thời điểm này, Philippines và Việt Nam cần tăng ảnh hưởng trong ASEAN và kêu gọi sự tham gia của các cường quốc ở khu vực Thái Bình Dương để đẩy lùi các hành vi hiếu chiến của Trung Quốc. Chúng ta phải thực hiện mọi cách để Trung Quốc hiểu rằng họ không thể chia để trị các nước láng giềng.
Tuy nhiên, dư luận cũng không hy vọng Trung Quốc sẽ ngừng các hoạt động ở Biển Đông trong thời gian tới. Có thể Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhằm khẳng định chủ quyền nhưng họ sẽ không sử dụng vũ lực và tránh đối đầu với Mỹ.
Trên quan điểm của Đảng Tự do của Philippines (đảng của Tổng thống Aquino), Philippines cần hợp tác với Việt Nam trong các hoạt động tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.
Hội nghị cấp cao ASEAN sắp tới là một cơ hội vàng để hai nước phơi bày các hành động vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế của Trung Quốc. Đã đến lúc ASEAN cần đưa ra quan điểm rõ ràng, cụ thể với tư cách là một hiệp hội ở khu vực để lên tiếng phản đối các hành vi hiếu chiến của Trung Quốc đối với từng thành viên của khối.
