Đào tiên đã bén tay phàm...
Nên hiểu thế nào về câu "Đào tiên đã bén tay phàm/Thì vin cành quýt cho cam sự đời"? Các nhà thơ, nhà nghiên cứu chiết tự, nhằm đưa ra giải thích về câu thơ trong "Truyện Kiều".
Đặc sắc bản 'Kim Vân Kiều tân truyện' lưu trữ tại Thư viện Anh quốc
Đến nay, theo thống kê khá đầy đủ, đã có trên 30 bản dịch “Truyện Kiều” ra ngót 20 thứ tiếng nước ngoài, trong đó có 13 bản tiếng Pháp, 10 bản Hán văn và Trung văn... Tại Thư viện Anh quốc hiện vẫn còn lưu giữ bản “Kim Vân Kiều tân truyện” gồm cả phần lời và phần tranh vẽ minh họa được cho là của tác giả thời Nguyễn...
Kiều sang nhà Kim: Hành vi tự hủy hay khẳng định sức mạnh tình yêu?
Từ góc nhìn nhân văn, việc Kiều trốn song thân sang nhà Kim Trọng là sự khẳng định sức mạnh tình yêu. Sự tự tin, bản lĩnh cũng như khát vọng tha thiết hướng tới giá trị vĩnh cửu của tình yêu cũng là một hệ giá trị của ý thức nữ quyền.
Nghệ thuật lục bát đỉnh cao của Truyện Kiều
So với lục bát dân gian trước đó, nghệ thuật của Truyện Kiều có sự vượt trội đã đành, các tác phẩm truyện thơ lục sau đó của Nguyễn Du cũng khó lòng đạt đến nghệ thuật đỉnh cao của những "lời quê chắp nhặt dông dài". GS Trần Đình Sử khẳng định giá trị cũng như chỉ ra điểm mấu chốt trong nghệ thuật lục bát của Truyện Kiều.
Nguồn gốc tâm lý và lựa chọn tình yêu của Thúy Kiều
Với việc tự do lựa chọn và chủ động kiếm tìm tình yêu, hạnh phúc đích thực cho cuộc đời mình, nhân vật Thúy Kiều trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du đã đạt đến tự do với tư cách là một chủ thể đích thực chứ không phải tha nhân trong mối quan hệ với nam giới.
Hiểu về địa danh Lam Kiều trong Truyện Kiều
Đã không dưới hai lần thi hào Nguyễn Du nhắc đến địa danh Lam Kiều (cầu Lam) trong Truyện Kiều: "Xăm xăm đè nẻo Lam Kiều lần sang", "Chày sương chưa nện cầu Lam", "Rằng mua ngọc đến Lam Kiều"... Vậy địa danh này có ý nghĩa ra sao?
Tiếp nhận Truyện Kiều ở miền Nam
Ra đời cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19, Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du đã được nhiều thế hệ người Việt khắp vùng miền tiếp nhận, thưởng thức và nghiên cứu. Với quá trình khảo sát tích cực về sự lan tỏa của Truyện Kiều trong công chúng Việt Nam trước 1975, PGS.TS Trần Hoài Anh đã đưa ra những nhận định vừa mang tính khoa học, vừa xác thực.
Dáng lông mày tiết lộ điều gì về cuộc đời Kiều?
Kiều có lông mày cong như trăng non, như lá liễu, "Đào hoen quẹn má liễu tan tác mày", "Mày ai trăng mới in ngần". Về mặt tướng lý, phụ nữ có mi thanh nhãn tú mày cong như vòng cung, sáng sủa thanh nhã là lông mày đẹp, có quý tướng, đồng thời cho thấy họ là những kẻ đa sầu đa cảm.
Thời tranh nhau sao chép Truyện Kiều
Nhiều tài liệu viết rằng sau khi Nguyễn Du viết xong Truyện Kiều, bạn hữu của ông đọc, đem khắc bản gỗ và bán. Đào Nguyên Phổ, một vị quan nhà Nguyễn, đã ghi lại rằng "Truyện giai nhân diễn thành giai tác, lại đượm hương trời càng là thêm vẻ, nên chi người ngâm vịnh quý hơn được ngọc bích, tranh nhau sao chép đến nỗi giá giấy đắt như giấy quý Lạc Đô".
Có nên tìm văn bản trình bày Truyện Kiều nhất quán?
Theo các nhà nghiên cứu, từ bản phiên âm đầu tiên do Trương Vĩnh Ký thực hiện và xuất bản năm 1875, đến nay đã có vô số dị bản Truyện Kiều bằng chữ Quốc ngữ được in ấn; mỗi bản lại có cách trình bày, phân đoạn, sử dụng dấu câu và ghi chú khác nhau. Sự thiếu nhất quán này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải bàn thảo, thống nhất phương pháp tối ưu - vừa tôn trọng nguyên tác, vừa phù hợp với thói quen đọc.
Nhân tướng học trong Truyện Kiều
Với tư duy sâu sắc cũng như tài năng ngôn ngữ bậc thầy, Đại thi hào Nguyễn Du đã gói ghém một cách thành công và thâm thúy nhiều quan niệm và giá trị văn hóa trong tác phẩm "Truyện Kiều". Một trong số đó là vấn đề đoán định tính cách, nội tâm và số phận nhân vật thông qua các biểu hiện bề ngoài, nói theo quan niệm phương Đông là nhân tướng học.
Những khúc quanh, khuất lấp ở 'Đêm trắng Thăng Long'
Với sự kết hợp giữa chất liệu lịch sử và bút pháp văn chương giàu cảm xúc, tập truyện “Đêm trắng Thăng Long” gồm 10 truyện ngắn khai thác đề tài lịch sử, mở ra những câu chuyện hấp dẫn về các nhân vật từng gây nhiều tranh cãi trong sử Việt như thái hậu Dương Vân Nga, vua Lý Huệ Tông, Chiêu Thánh công chúa Lý Chiêu Hoàng, thái sư Trần Thủ Độ…
'Tiếng vọng': Hòa bình đẹp như tình mẹ
Truyện ngắn "Tiếng vọng" của Vương Đình Khang là một câu chuyện xúc động kể về một người lính nằm vùng bị thất lạc thân phận sau ngày giải phóng Sài Gòn. Câu chuyện được kể lại một cách độc đáo qua những đoạn băng cassette bị hỏng, với những âm thanh đứt quãng xen lẫn một bài hát về mẹ.
Hai người đẹp
Anton Chekhov, bậc thầy truyện ngắn người Nga, đã khắc họa một bức tranh đầy tinh tế và sâu sắc về bản chất con người trong tác phẩm "Hai người đẹp".
Thân em như tấm lụa đào / Còn nguyên hay đã xé vuông nào cho ai?
Từ trong kho tàng ca dao Việt Nam, những cung bậc tình yêu đôi lứa đã được thể hiện rõ nét, trong đó đáng chú ý là mảng ca dao tỏ tình.
'Thị trấn cá bông' - Nơi những mất mát không thể gọi tên
“Thị trấn cá bông” của tác giả Đinh Phương là nơi những con người âm thầm sống cùng nỗi nhớ thương sâu kín, mất mát và những điều không thể gọi tên: cha mất con, con mất cha, vợ mất chồng, người yêu mất người yêu, kẻ mất quá khứ, người mất tương lai... những thân phận lặng lẽ mang trong mình nỗi buồn câm lặng, tất cả tạo nên bức chân dung dịu buốt của một thị trấn tồn tại trong tâm tưởng.
Còn duyên đóng cửa kén chồng
Từ xa xưa, người Việt ta đã sử dụng ca dao như một phương thức hữu hiệu để thổ lộ nỗi lòng, kể chuyện, sẻ chia kinh nghiệm hoặc khuyên nhủ về đạo lý làm người. Trong đó, vi diệu và cũng đầy ý tứ là những câu ca dao tỏ bày tình yêu đôi lứa.
Ca dao về rượu
Từ xa xưa, ca dao ta đã có nhiều câu nói về rượu. Trong những dịp cúng lễ, lễ lạt, rượu thường được nhắc đến: "Vô tửu bất thành lễ". Rượu gắn với giới tao nhân mặc khách: "Cầm kì thi tửu", "bầu rượu túi thơ"... Nhưng tác hại của rượu cũng không nhỏ nếu người uống không biết dừng lại ở mức cần dừng.
Thế nào là người vợ tao khang?
Người vợ tao khang (tào khang) là người vợ cùng chồng trải qua thời kỳ nghèo khó, gian nan, và ở bên chồng vượt qua mọi thử thách để xây dựng hạnh phúc gia đình, một hình ảnh biểu tượng cho sự thủy chung, nghĩa tình sâu nặng và không bao giờ được ruồng bỏ khi giàu sang.
Nguyễn Phan Quế Mai - Cảm xúc vẽ nên vân chữ
Nguyễn Phan Quế Mai là một nữ nhà văn, nhà thơ người Việt Nam và là tác giả đồng hành của tổ chức Room to Read. Hiện bà đang sinh sống tại Đức. Thời gian vừa qua, nhà thơ có dịp về thăm quê hương và được mời đi giao lưu, trò chuyện với những người yêu văn chương trong cả nước.