So với lục bát dân gian trước đó, nghệ thuật của Truyện Kiều có sự vượt trội đã đành, các tác phẩm truyện thơ lục sau đó của Nguyễn Du cũng khó lòng đạt đến nghệ thuật đỉnh cao của những "lời quê chắp nhặt dông dài". GS Trần Đình Sử khẳng định giá trị cũng như chỉ ra điểm mấu chốt trong nghệ thuật lục bát của Truyện Kiều.
Với việc tự do lựa chọn và chủ động kiếm tìm tình yêu, hạnh phúc đích thực cho cuộc đời mình, nhân vật Thúy Kiều trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du đã đạt đến tự do với tư cách là một chủ thể đích thực chứ không phải tha nhân trong mối quan hệ với nam giới.
Đã không dưới hai lần thi hào Nguyễn Du nhắc đến địa danh Lam Kiều (cầu Lam) trong Truyện Kiều: "Xăm xăm đè nẻo Lam Kiều lần sang", "Chày sương chưa nện cầu Lam", "Rằng mua ngọc đến Lam Kiều"... Vậy địa danh này có ý nghĩa ra sao?
Ra đời cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19, Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du đã được nhiều thế hệ người Việt khắp vùng miền tiếp nhận, thưởng thức và nghiên cứu. Với quá trình khảo sát tích cực về sự lan tỏa của Truyện Kiều trong công chúng Việt Nam trước 1975, PGS.TS Trần Hoài Anh đã đưa ra những nhận định vừa mang tính khoa học, vừa xác thực.
Kiều có lông mày cong như trăng non, như lá liễu, "Đào hoen quẹn má liễu tan tác mày", "Mày ai trăng mới in ngần". Về mặt tướng lý, phụ nữ có mi thanh nhãn tú mày cong như vòng cung, sáng sủa thanh nhã là lông mày đẹp, có quý tướng, đồng thời cho thấy họ là những kẻ đa sầu đa cảm.
Nhiều tài liệu viết rằng sau khi Nguyễn Du viết xong Truyện Kiều, bạn hữu của ông đọc, đem khắc bản gỗ và bán. Đào Nguyên Phổ, một vị quan nhà Nguyễn, đã ghi lại rằng "Truyện giai nhân diễn thành giai tác, lại đượm hương trời càng là thêm vẻ, nên chi người ngâm vịnh quý hơn được ngọc bích, tranh nhau sao chép đến nỗi giá giấy đắt như giấy quý Lạc Đô".
Theo các nhà nghiên cứu, từ bản phiên âm đầu tiên do Trương Vĩnh Ký thực hiện và xuất bản năm 1875, đến nay đã có vô số dị bản Truyện Kiều bằng chữ Quốc ngữ được in ấn; mỗi bản lại có cách trình bày, phân đoạn, sử dụng dấu câu và ghi chú khác nhau. Sự thiếu nhất quán này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải bàn thảo, thống nhất phương pháp tối ưu - vừa tôn trọng nguyên tác, vừa phù hợp với thói quen đọc.
Với tư duy sâu sắc cũng như tài năng ngôn ngữ bậc thầy, Đại thi hào Nguyễn Du đã gói ghém một cách thành công và thâm thúy nhiều quan niệm và giá trị văn hóa trong tác phẩm "Truyện Kiều". Một trong số đó là vấn đề đoán định tính cách, nội tâm và số phận nhân vật thông qua các biểu hiện bề ngoài, nói theo quan niệm phương Đông là nhân tướng học.
Với sự kết hợp giữa chất liệu lịch sử và bút pháp văn chương giàu cảm xúc, tập truyện “Đêm trắng Thăng Long” gồm 10 truyện ngắn khai thác đề tài lịch sử, mở ra những câu chuyện hấp dẫn về các nhân vật từng gây nhiều tranh cãi trong sử Việt như thái hậu Dương Vân Nga, vua Lý Huệ Tông, Chiêu Thánh công chúa Lý Chiêu Hoàng, thái sư Trần Thủ Độ…
Truyện ngắn "Tiếng vọng" của Vương Đình Khang là một câu chuyện xúc động kể về một người lính nằm vùng bị thất lạc thân phận sau ngày giải phóng Sài Gòn. Câu chuyện được kể lại một cách độc đáo qua những đoạn băng cassette bị hỏng, với những âm thanh đứt quãng xen lẫn một bài hát về mẹ.
Anton Chekhov, bậc thầy truyện ngắn người Nga, đã khắc họa một bức tranh đầy tinh tế và sâu sắc về bản chất con người trong tác phẩm "Hai người đẹp".
Từ trong kho tàng ca dao Việt Nam, những cung bậc tình yêu đôi lứa đã được thể hiện rõ nét, trong đó đáng chú ý là mảng ca dao tỏ tình.
“Thị trấn cá bông” của tác giả Đinh Phương là nơi những con người âm thầm sống cùng nỗi nhớ thương sâu kín, mất mát và những điều không thể gọi tên: cha mất con, con mất cha, vợ mất chồng, người yêu mất người yêu, kẻ mất quá khứ, người mất tương lai... những thân phận lặng lẽ mang trong mình nỗi buồn câm lặng, tất cả tạo nên bức chân dung dịu buốt của một thị trấn tồn tại trong tâm tưởng.
Từ xa xưa, người Việt ta đã sử dụng ca dao như một phương thức hữu hiệu để thổ lộ nỗi lòng, kể chuyện, sẻ chia kinh nghiệm hoặc khuyên nhủ về đạo lý làm người. Trong đó, vi diệu và cũng đầy ý tứ là những câu ca dao tỏ bày tình yêu đôi lứa.
Từ xa xưa, ca dao ta đã có nhiều câu nói về rượu. Trong những dịp cúng lễ, lễ lạt, rượu thường được nhắc đến: "Vô tửu bất thành lễ". Rượu gắn với giới tao nhân mặc khách: "Cầm kì thi tửu", "bầu rượu túi thơ"... Nhưng tác hại của rượu cũng không nhỏ nếu người uống không biết dừng lại ở mức cần dừng.
Người vợ tao khang (tào khang) là người vợ cùng chồng trải qua thời kỳ nghèo khó, gian nan, và ở bên chồng vượt qua mọi thử thách để xây dựng hạnh phúc gia đình, một hình ảnh biểu tượng cho sự thủy chung, nghĩa tình sâu nặng và không bao giờ được ruồng bỏ khi giàu sang.
Nguyễn Phan Quế Mai là một nữ nhà văn, nhà thơ người Việt Nam và là tác giả đồng hành của tổ chức Room to Read. Hiện bà đang sinh sống tại Đức. Thời gian vừa qua, nhà thơ có dịp về thăm quê hương và được mời đi giao lưu, trò chuyện với những người yêu văn chương trong cả nước.
Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, chương trình nghệ thuật “Những câu thơ viết nên hình đất nước” được tổ chức trong tháng 8 tại Hà Nội, Đắk Lắk, TP.HCM, đã mang đến những tác phẩm tiêu biểu của thơ ca cách mạng cùng nhiều trang thơ hiện đại, khắc họa đậm nét hình ảnh Tổ quốc và n
Neo vào hoa, vẻ đẹp hương sắc của thiên nhiên, các tác giả dân gian đã sáng tác nên những câu ca gần gũi, thân thuộc với người bình dân.
Qua các dị bản ca dao, có thể thấy hai cách thể hiện: Lời tán tỉnh của chàng trai miền Bắc bay bổng, thi vị, ý tứ bao nhiêu, thì sự thẳng thắn, chân phương của chàng trai xứ Quảng đầy nắng gió lại càng thật thà bấy nhiêu.
Bài ca dao “Cổ tay em trắng như ngà” có một số dị bản, chỉ khác nhau một vài từ ngữ. Thạc sĩ Khoa Thị Điển cho rằng đây là một bài ca dao hay nói về vẻ đẹp của người phụ nữ truyền thống.