Phút mặc niệm cho những nạn nhân thiệt mạng và mất tích trong thảm họa kép diễn ra vào 14h46 (giờ Tokyo), đúng khoảnh khắc trận động đất 9 độ tấn công phía đông bắc Nhật Bản ngày 11/3/2011, gây khủng hoảng hạt nhân nghiêm trọng ở tỉnh Fukushima.
Năm nay không có nghi lễ quốc gia do nhà nước tài trợ để tưởng nhớ những nạn nhân đã khuất, do chính phủ Nhật Bản đã khép lại nghi lễ thường niên sau khi thảm họa đã đi qua hơn một thập kỷ.
Truyền hình Nhật Bản phát sóng cảnh tượng nhiều người thực hiện các cuộc tìm kiếm nạn nhân mất tích ở khu vực Namie của tỉnh Fukushima vào dịp này.
Các gia đình sống sót và hơn 33.000 cư dân cũ của khu vực - những người đã sơ tán theo yêu cầu hoặc lựa chọn rời khỏi đây do lo ngại phóng xạ - tề tựu tưởng nhớ sự kiện này.
Ở vùng Tohoku bị trận sóng thần tàn phá nặng nề, nhiều người cùng tới từ sáng sớm, tập trung dọc theo bờ biển để cầu nguyện.
 |
| Người dân Nhật bản tưởng niệm sau 11 năm thảm họa kép diễn ra ở đông bắc Nhật Bản. Ảnh: AFP. |
Tuy nhiên, ngư dân Sadao Kon cho biết ông cố tránh nhớ về ngày tang thương này. Ông đã mất em gái, em rể và cháu trai trong thảm họa kép.
"Không chỉ mất người thân, tôi còn chứng kiến nhiều người đã thiệt mạng khi làm nhiệm vụ với đội cứu hộ địa phương", ông nói với đài truyền hình quốc gia NHK.
"Vì vậy, tôi cố gắng không nghĩ về ngày đó. Đó là một kỷ niệm đau buồn mà tôi sẽ cố gắng quên đi", người đàn ông 68 tuổi nói.
Xung quanh nhà máy hạt nhân Fukushima bị hư hại, quá trình khử độc diện rộng đã được thực hiện. Năm cư dân cũ của Futaba, thị trấn không có người ở cuối cùng trong khu vực, đã trở lại sống thử nghiệm.
Khoảng 12% diện tích Fukushima từng được tuyên bố là không an toàn nhưng cho đến hiện tại, các khu vực cấm đi lại chỉ còn 2,4% diện tích. Mặc dù vậy, dân số ở nhiều nơi trong tỉnh vẫn thấp hơn nhiều so với trước đây.
Tuy nhiên, hơn một thập kỷ trôi qua, những thách thức vẫn còn.
Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO), công ty vận hành nhà máy Fukushima, vấp phải sự phản đối với kế hoạch xả hơn một triệu tấn nước thải - được xử lý để loại bỏ hầu hết nguyên tố phóng xạ - từ khu vực này ra biển.
Các vụ kiện liên quan đến thảm họa cũng chưa có điểm dừng. Vào tháng một, 6 thanh niên đã kiện TEPCO vì cho rằng họ bị ung thư tuyến giáp do phơi nhiễm phóng xạ.
Liên Hợp Quốc (LHQ) cho biết thảm họa không gây hại trực tiếp đến sức khỏe của cư dân địa phương.
Theo LHQ, tỷ lệ ung thư tuyến giáp cao hơn ở trẻ em địa phương có khả năng dựa trên các chẩn đoán nghiêm ngặt khác.
Tuy nhiên, các luật sư cho rằng không có bệnh ung thư nào của thân chủ của họ mang tính di truyền.
Những nỗ lực để lưu giữ ký ức về thảm họa năm 2011 đang trở nên ngày một khó khăn ở Nhật Bản.
Một cuộc thăm dò dư luận do nhật báo Yomiuri Shimbun công bố hôm 6/3 cho thấy khoảng 85% số người được hỏi cảm thấy sự quan tâm của công chúng đối với các khu vực bị thiên tai ảnh hưởng đang suy giảm.
