Ngày 8/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe Chính phủ Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 và tình hình triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2019.
Thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, mặc dù còn một số khó khăn, thách thức và hạn chế, mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 được hoàn thành, đạt kết quả tương đối toàn diện trên các lĩnh vực.
Tuy nhiên, Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ ra một số nhóm tồn tại như kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và thách thức.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị trả lời nhiều câu hỏi liên quan đến việc tăng giá điện khiến dư luận bức xúc. Ảnh: Quốc hội. |
Phải trả lời nhiều cầu hỏi về việc tăng giá điện
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đánh giá nền kinh tế những tháng đầu năm vẫn còn tiềm ẩn rủi ro, có thể ảnh hưởng bất lợi đến ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế. Những lo ngại liên quan đến ổn định kinh tế vĩ mô như rủi ro lạm phát bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc do tăng giá điện, giá xăng dầu, giá dịch vụ y tế...
Ông Thanh cho hay nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá, báo cáo đầy đủ về cơ sở của việc tăng giá bán xăng, điện và tác động của việc tăng giá này đối với CPI, cũng như các mặt kinh tế, xã hội.
 |
| Số khách hàng dùng điện và chênh lệch các bậc giá điện theo cách tính mới. Đồ họa: Phượng Nguyễn. |
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đồng tình quan điểm tăng giá xăng, giá điện đang khiến dư luận cử tri bức xúc. Đặc biệt, trong việc tăng giá điện, bà Nga hoan nghênh Thủ tướng đã chỉ đạo các đơn vị như Bộ Công Thương, Thanh tra Chính phủ vào cuộc kiểm tra và có đoàn thanh tra.
Nhưng theo bà, dư luận lâu nay hoài nghi về tính minh bạch của việc quản lý điện và hoạt động của Tập đoàn điện lực EVN.
“Và đã có hoài nghi thì phải có kiểm tra để giải đáp cho dư luận cử tri”, bà Nga nói. Theo đó, trước hết phải giải đáp cho cử tri vì sao tăng giá điện, trong cơ cấu giá điện thì cái gì hợp lý, cái gì không hợp lý.
Trong phương pháp tính giá điện bậc thang và biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, bà Nga dẫn ý kiến cử tri phản ánh về biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt hiện nay chỉ còn phù hợp với giai đoạn ngày xưa.
 |
| Dư luận băn khoăn vì sao tăng giá điện vào thời điểm nóng nhất, khi người dân sử dụng điện nhiều nhất. Ảnh: EVN. |
Bà Nga cũng đề nghị giải trình có phải các nước trên thế giới đều quy định càng dùng nhiều điện giá càng tăng không. Với thị trường và cơ chế cạnh tranh trong thị trường hiện nay, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị làm rõ mảng điện lực dù độc quyền nhưng các yếu tố thị trường có đảm bảo không.
Đặc biệt, Chính phủ, Bộ Công thương và Tập đoàn điện lực chọn tăng giá điện vào thời điểm nóng nhất, khi người tiêu dùng phải dùng nhiều điện nhất, cộng với việc càng dùng nhiều giá càng cao nên bà Nga đề nghị phải có câu trả lời cho dư luận.
“Nếu tăng là cần thiết thì cũng phải có căn cứ, còn cái gì không phù hợp thì phải điều chỉnh”, bà Nga nói.
Chính phủ cần lên tiếng giải thích
Đề cập đến việc tăng giá điện, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng Thủ tướng đã ký quyết định ra khung giá rồi, cơ chế tính giá điện có rồi, chỉ cần xem lại điều hành có đúng hay không để công bố cho người dân yên tâm.
Khi đi tiếp xúc, được cử tri hỏi, Chủ tịch Quốc hội cũng trả lời rằng việc tăng giá này Bộ Công Thương thực hiện theo cơ chế và báo cáo Chính phủ.
“Làm sao Bộ Công Thương, hay EVN tự ý làm được. Vì thế, Chính phủ phải lên tiếng giải thích chứ không chỉ là công bố lập đoàn thanh tra, phải giải thích đúng hay không vì việc này đang làm theo lộ trình của Chính phủ”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng việc tăng giá điện là Bộ Công thương thực hiện theo cơ chế và báo cáo Chính phủ. Ảnh: Quốc hội. |
Trước bức xúc của dư luận trong việc giá điện tăng cao, ngày 3/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan kiểm tra việc điều chỉnh mức giá bán điện, phương pháp tính giá và việc thu tiền điện thời gian qua.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu làm rõ đúng, sai trong việc tăng giá điện và báo cáo Thủ tướng trong tháng 6.
Trả lời về vấn đề tăng giá điện tại cuộc họp báo Chính phủ ngày 4/5 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết trước khi có quyết định tăng giá, Bộ này đã gửi báo cáo đánh giá tác động lên Chính phủ. Báo cáo đã nêu tăng giá ảnh hưởng như thế nào đến các mặt hàng khác, CPI, GDP…
Về việc nhiều khách hàng sử dụng điện bức xúc, ông Hải nói đã yêu cầu EVN tiếp nhận xử lý giải đáp đầy đủ các khiếu nại thắc mắc, trong trường hợp do lỗi ngành điện thì phải xin lỗi và khắc phục.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhận xét đây là vấn đề được xã hôi quan tâm. Theo ông, không thể bao cấp, bù lỗ mãi từ ngân sách với giá điện, nhưng việc điều chỉnh phải có căn cứ khoa học, minh bạch, đánh giá tác động đầu vào.
