Ảnh chụp đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 20/7/2011. Ảnh: Reuters |
“Chúng ta có thể gia tăng áp lực đối với Trung Quốc để thống nhất về một bộ quy tắc ứng xử ràng buộc giữa các bên hay không?”, Reuters dẫn lời Tổng thống Philippines Benigno Aquino nói với các phóng viên ở miền Nam thành phố Davao, đề cập đến ASEAN, ngày 8/1.
Theo ông Aquino, Manila đã nỗ lực hết sức nhằm thúc đẩy các cuộc thảo luận về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), gồm tập hợp các quy tắc về cách thức mà các bên có liên quan nên áp dụng, đồng thời áp đặt biện pháp trừng phạt những nước vi phạm. Mục đích của các quy tắc là ngăn những hành vi khiêu khích, làm gia tăng căng thẳng và xung đột trên Biển Đông.
Ông Aquino cho biết Trung Quốc và ASEAN dự kiến nhóm họp vào tháng tới để soạn thảo các chi tiết của bộ quy tắc ứng xử này.
Từ năm 2010, Trung Quốc và 10 nước thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã thảo luận về COC nhằm tránh xung đột.
Trung Quốc từng nói họ sẽ nhất trí về COC vào "thời điểm chín muồi". Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, Bắc Kinh đợi hoàn thành hoạt động trái phép trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông rồi mới bàn với ASEAN về bộ quy tắc này.
Lãnh đạo Philippines đưa ra tuyên bố trên trong bối cảnh Trung Quốc vừa tiến hành 3 chuyến bay thử nghiệm trên đường băng phi pháp mà họ xây ở đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Philippines, Việt Nam cùng các nước lớn như Mỹ và Nhật Bản lên án hành động này của Trung Quốc.
Năm 2013, Philippines nộp đơn kiện Trung Quốc lên Tòa Trọng tài ở The Hague nhằm buộc Bắc Kinh phải đàm phán về một giải pháp hòa bình cho tranh chấp trên Biển Đông. Trung Quốc bác bỏ vụ kiện, nhưng ông Aquino cho biết Bắc Kinh với tư cách một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, không thể bỏ qua phán quyết từ tòa án. Dự kiến, tòa Trọng tài sẽ ra phán quyết tiếp theo vào tháng 5 hoặc tháng 6.