Đề xuất rất tốt nhưng... rất tiếc
Dự thảo Nghị định về sản xuất, kinh doanh bia do Bộ Công Thương xây dựng tiếp tục thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận với nhiều điều khoản đặc biệt. Các hành vi bán bia qua máy bán hàng tự động, bán bia ở vỉa hè sẽ được xem là vi phạm pháp luật. Những điều khoản này nhận được nhiều sự đồng tình lẫn phản đối.
Ví dụ, như đã thông tin trong số báo trước, TS Trịnh Hòa Bình, Giám đốc Trung tâm Điều tra dư luận xã hội và truyền thông đại chúng (Viện Xã hội học Việt Nam) coi đây là đề xuất tốt để xóa bỏ văn hóa kinh doanh xâm lấn vỉa hè để tiến tới văn minh. Nhưng rất tiếc, nhiều người lại cho rằng ý tưởng của cơ quan soạn thảo không phù hợp tình hình thực tế và cũng không cần thiết bởi Chính phủ đã có hẳn Nghị định 186 cấm kinh doanh, buôn bán, họp chợ… trên vỉa hè.
Và việc quản lý vỉa hè thế nào là trách nhiệm của các địa phương. Ngay tại Hà Nội, dù là Năm trật tự văn minh đô thị, khu phố cổ vẫn “bất khả xâm phạm” với nhiều phố bia hơi vỉa hè nổi tiếng với khách du lịch quốc tế. Tại cuộc họp lấy ý kiến của các bộ ngành về dự thảo này, bà Trịnh Thị Hằng Nga - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ GTVT) cho rằng, vấn đề là phải quản lý, tiến hành kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm chứ không nên đặt ra luật rồi bỏ đấy.
Chính ông Phạm Đình Thưởng, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Công thương) cũng thừa nhận: “Quy định cấm bán tiết canh lòng lợn trước đây từng gây tranh cãi. Nên những quy định mới này là để lấy ý kiến dư luận, sau đó sẽ có những giải pháp. Việc cấm kinh doanh bia vỉa hè cũng vậy, có người đồng ý, có người không, ở một số nước khác người vẫn cho bán”.
Trong dự thảo của Bộ Công Thương, một “điều cấm” thú vị nữa là “bán sản phẩm bia cho người có biểu hiện say bia, say rượu; cho phụ nữ có thai hoặc trong thời gian đang cho con bú; cho người đang có bệnh lý về lạm dụng sử dụng bia, rượu”.
Tại buổi hội thảo hôm 9/9 do Bộ Công Thương tổ chức, ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia và nước giải khát cho rằng một số quy định như vậy không khả thi vì chưa kiểm soát được. Bà Trịnh Thị Hằng Nga cũng khẳng định, việc cấm bán bia cho phụ nữ đang cho con bú là rất khó kiểm soát. Tuy vậy, đại diện Bộ Công thương vẫn nhấn mạnh quy định cấm bán bia trên vỉa hè, cấm bán bia cho phụ nữ có thai, người say bia rượu là đều có căn cứ, có tính khả thi.
Người bán bia sẽ phải bổ sung thêm kiến thức về nhận biết phụ nữ đang cho con bú. |
Chuyên gia cũng “bó tay”
Không riêng gì đại diện Bộ GTVT, Hiệp hội Bia và nước giải khát không biết cách “kiểm soát” thế nào, bản thân các bác sĩ cũng không dám khẳng định mình có thể biết ai đang mang bầu, ai đang cho con bú chỉ qua ánh nhìn. “Tôi chịu rồi”, ông Nguyễn Bá Tân – Giám đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Nghệ An thốt lên như vậy khi phóng viên đề nghị phân biệt giúp một người phụ nữ bình thường với một phụ nữ đang cho con bú, hoặc mới có thai mà chỉ cần nhìn qua bề ngoài.
“Khó lắm. Với con mắt nghề nghiệp thì đôi lúc có thể thấy phụ nữ có thai, đang cho con bú phát triển vòng một lớn hơn, da dẻ cũng hồng hào hơn. Cũng có người sồ sề hơn, nét người khác. Nhưng có người cơ thể vẫn bình thường sau khi sinh. Có người mang bầu đến tháng thứ 4 nhưng cũng không ai phát hiện được…
Nói thật là tôi không thể tư vấn được. Nhiều trường hợp đặc biệt bác sĩ khám mãi còn không biết người ta có thai hay không, huống hồ là người bán bia”, ông Tân nói.
Còn theo kinh nghiệm dân gian, trước khi có que thử thai, người ta nhìn vào những biểu hiện của người phụ nữ để biết đã có bầu hay chưa. Ví dụ, người xưa cho rằng khi có bầu ở những tuần đầu, ở hõm cổ chỗ xương quai xanh mạch sẽ giật lên nhìn rõ mồn một. Không chỉ có thế, cổ người phụ nữ còn ngẳng ra, da mặt xanh thiếu sắc và mệt mỏi. Có người chỉ cần nhìn lông mày, môi phụ nữ là biết đã có thai hoặc không, hoặc phán đoán qua sự thay đổi trên gan bàn tay. Nhưng dấu hiểu phổ biến nhất là, khi có bầu, ngực phụ nữ sẽ thường căng, đặc biệt nhũ hoa sẽ có màu… thâm đen!
Nhưng bác sĩ Đông y Nguyễn Hằng (Cơ sở Đông y gia truyền Phúc Hưng Đường, Thanh Xuân, Hà Nội) lại khuyến cáo những kinh nghiệm dân gian trên cũng không hoàn toàn đáng tin để người bán bia có thể phân biệt phụ nữ có thai, đang cho con bú mà tránh, bởi mỗi người có cơ địa khác nhau.
Bác sĩ Nguyễn Hằng cho biết: “Theo Đông y, có ít nhất 4 phương pháp để nhận biết một phụ nữ có thai. Thứ nhất là Vọng (nhìn, như kinh nghiệm dân gian nói trên). Thứ hai là Văn (nghe), nghe hơi thở, giọng nói. Thứ ba là Vấn (hỏi), xem người phụ nữ đó chu kỳ kinh có đều không, chậm bao nhiêu ngày, có quan hệ tình dục giữa các chu kỳ. Thứ tư là Thiết (xem mạnh), phụ nữ có thai thì thường mạch là mạch hoạt”.
Đó là những bí quyết mà người bán bia có thể “học” trong trường hợp đề xuất của Bộ Công Thương đi vào thực tế và họ phải làm theo để tránh bán bia cho phụ nữ có bầu, cho con bú, kẻo bị phạt. Bởi luật pháp là thượng tôn, đã ban hành là phải thực hiện.