Tờ South China Morning Post ngày 6/5 đưa tin, tại kỳ họp của Ủy ban hữu nghị Trung - Nhật ở thành phố Nagasaki hồi cuối tháng 4, Cựu Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Đường Gia Triền - người đứng đầu phái đoàn Trung Quốc - kêu gọi Tokyo nên cân nhắc kỹ về việc coi Trung Quốc là bạn hay mối đe dọa. Cựu Ngoại trưởng Trung Quốc cũng thúc giục hai bên giải quyết các tranh chấp lịch sử và lãnh thổ.
"Thật đáng tiếc khi ngày càng ít người Nhật Bản xem việc kết thân với Trung Quốc là một cơ hội. Họ rêu rao lời đồn thổi về một mối đe doạ từ Trung Quốc và biến Trung Quốc thành ác quỷ... Điều này liệu có phù hợp với các điều kiện khách quan và lợi ích của Nhật Bản hay không. Người Nhật nên suy nghĩ về vấn đề này”, ông Đường nhấn mạnh.
Cựu Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc cho rằng, mối quan hệ Nhật - Trung đang "rơi vào tình trạng tồi tệ nhất" kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1972.
Ông Đường chỉ trích việc Thủ tướng Nhật Bản tới thăm ngôi đền Yasukuni gây tranh cãi hồi tháng 12 năm ngoái và cho rằng, cách xử lý của ông Abe về vấn đề tranh chấp lãnh thổ đã khiến mối quan hệ giữa hai nước trầm trọng hơn.
 |
| Tàu Nhật giám sát tàu Trung Quốc trên vùng biển gần quần đảo Senkaku. Ảnh: Telegraph |
“Thổi phồng lý thuyết về mối đe doạ, thậm chí nói rằng Trung Quốc đang cố gắng sử dụng vũ lực để thay đổi hiện trạng và cố tình gây ra căng thẳng là hành động vô trách nhiệm khi đùa giỡn với lửa", ông Đường gay gắt nói.
Theo ông Đường, những nỗ lực của Tokyo nhằm củng cố liên minh quân sự với các quốc gia khác sẽ dẫn đến nhiều rắc rối hơn. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng hai nước cần tăng cường tin cậy lẫn nhau và những khó khăn hiện tại của họ là "chỉ là tạm thời".
Giới quan sát nhận định, những bình luận của ông Đường thực chất là lời cảnh báo của Bắc Kinh với Tokyo.
Chuyến công du hai ngày của ông Đường diễn ra một tháng sau khi một phái đoàn các nhà lập pháp Nhật Bản gặp gỡ quan chức cấp cao Trung Quốc nhằm kiềm chế các mối căng thẳng gia tăng giữa hai nước.
Tại Đối thoại Shangri-La 13, Thủ tướng Nhật Bản đã thẳng thắn chỉ trích hành vi mang tính khiêu khích, thô bạo của Bắc Kinh tại Biển Đông thời gian qua.
“Việc Trung Quốc sử dụng vũ lực và đe dọa trong những tranh chấp chủ quyền là hành động mà họ không thể biện hộ. Các nước không thể dựa vào bạo lực vào áp bức mà phải dùng những biện pháp hòa bình để giải quyết xung đột”,ông Abe nêu rõ trong bài phát biểu.
Ông Abe không chỉ đưa ra những lời trích suông mà còn cam kết “hỗ trợ tối đa” để các nước ASEAN bảo vệ chủ quyền trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Trước làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế tại Shangri-La, bà Phó Oánh - Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Trung Quốc và nổi danh với khả năng "sử dụng lời lẽ để đẩy văng mọi đối thủ ra khỏi trái đất” - đã tỏ ra bất lực và không thể biện minh cho hành động sai trái của Bắc Kinh. Bà đành quay sang chỉ trích Nhật Bản trong vấn đề tranh chấp chủ quyền ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
