Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump phát biểu tại Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida, Mỹ vào ngày 7/1. Ảnh: Reuters. |
"Tôi không thể đảm bảo bất cứ điều gì về hai nơi đó”, ông Trump nói tại buổi họp báo hôm 7/1 ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago khi được hỏi về kế hoạch với Panama và Greenland. "Nhưng tôi có thể nói thế này: chúng ta cần hai vùng đất ấy cho an ninh kinh tế”.
Guardian đánh giá những phát biểu trên có thể sẽ gióng lên hồi chuông báo động trên toàn thế giới trong bối cảnh ông Trump chuẩn bị trở lại Nhà Trắng vào cuối tháng này với chương trình nghị sự xoay quanh chủ nghĩa dân tộc Mỹ.
Ông Trump cho rằng kênh đào Panama, vốn được chuyển giao cho Panama vào năm 1999 theo hiệp ước năm 1977, đang "được vận hành bởi Trung Quốc".
"Kênh đào Panama được xây dựng cho quân đội của chúng ta. Nhưng giờ nó lại nằm trong tay Trung Quốc. Điều này không thể chấp nhận được”, ông nhấn mạnh.
Đối với Greenland, ông Trump đe dọa áp thuế quan cao với Đan Mạch nếu nước này từ chối các tham vọng lãnh thổ của Mỹ.
Tại Greenland, con trai ông Trump, Donald Trump Jr., đã gây tranh cãi khi phân phát mũ với khẩu hiệu "Làm Greenland vĩ đại trở lại”. Ông Trump Jr. tuyên bố chuyến thăm chỉ mang tính cá nhân, nhưng hành động này được nhiều người xem là biểu tượng cho tham vọng của Mỹ đối với vùng đất giàu tài nguyên này.
Trên mạng xã hội, Tổng thống đắc cử Trump cũng viết: "Greenland cần an ninh, sức mạnh và hòa bình. Đây là một thỏa thuận phải thực hiện”.
Phát ngôn của ông Trump đã làm dấy lên lo ngại trên toàn cầu, đặc biệt là khi lịch sử can thiệp quân sự của Mỹ tại Panama vẫn còn hằn sâu trong ký ức. Hành động của Mỹ can thiệp vào năm 1989 đã bị nhiều tổ chức quốc tế lên án.
Về phía Đan Mạch, Thủ tướng Mette Frederiksen hôm 7/1 khẳng định Greenland "không phải món đồ để bán" và tương lai của vùng lãnh thổ tự trị này sẽ do chính người dân Greenland quyết định. Trong khi đó, Panama cũng nhấn mạnh rằng "mỗi mét vuông kênh đào đều thuộc chủ quyền của Panama”.