Tại lễ kỷ niệm đánh dấu 1 năm hợp tác chiến lược giữa Công ty Cổ phần Ôtô Trường Hải (Thaco) và Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) tối 9/9, ngoài việc điểm lại những thành tựu đạt được, Chủ tịch HĐQT Thaco Trần Bá Dương chia sẻ thêm cơ duyên dẫn đến cuộc "hôn nhân tỷ USD" giữa Thaco và HAGL.
'Hai doanh nhân lớn phải chấp nhận cùng ngồi lại, chia sẻ'
Vị tỷ phú USD của Việt Nam tiết lộ Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường là người đầu tiên gợi ý Thaco tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp, cụ thể là sản xuất nông cụ, thiết bị máy móc phục vụ nông nghiệp.
Năm 2018, Thaco bắt đầu đưa nhà máy sản xuất máy móc, thiết bị nông nghiệp tại Chu Lai, Quảng Nam vào hoạt động. Dù vậy, ông Dương đánh giá thị trường này quy mô chưa đủ lớn để có thể tạo ra những thiết bị chuyên dụng, giải pháp đảm bảo nền nông nghiệp cạnh tranh được trong thị trường quốc tế.
Do đó, trong thời gian này, Thaco đồng thời xây dựng đề án sản xuất lúa theo hướng công nghiệp tại tỉnh Thái Bình với chuỗi giá trị khép kín, tham vọng từng bước thay đổi cơ bản quan hệ sản xuất theo hướng công nghiệp trong sản xuất lúa tại đồng bằng Bắc bộ. Hiện dự án đã được Chính phủ chấp thuận đầu tư và đang đền bù giải phóng mặt bằng.
"Cơ duyên nữa là anh Đức (Chủ tịch HAGL Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) - PV) tìm tôi mời gọi. Anh nói anh bây giờ rất khó khăn, nếu không cứu là anh "chết". Bản chất anh quay về tay không cũng không sao nhưng mất HAGL. Người cứu được anh chỉ có tôi, và không những cứu anh mà còn có thể đưa HAGL thành tập đoàn nông nghiệp hàng đầu trong khu vực", ông Dương chia sẻ.
Chủ tịch Thaco kể lại từng có người nói với ông "không cứu nổi HAGL" và coi chừng khi tham gia cùng HAGL, khó khăn của công ty bầu Đức sẽ khiến Thaco cũng gặp khó.
Chủ tịch HĐQT Thaco Trần Bá Dương phát biểu tối 9/9. |
"Chúng tôi lường được quy mô, diện tích đất, nợ của HAGL rất lớn. Hôm nay, cá nhân tôi và cán bộ nhân viên Thaco rất vui mừng đã có giải pháp bằng nhiều phương thức hỗ trợ tài chính để giúp HAGL. HAGL thật sự đã thoát được khó khăn, năm nay đóng góp kim ngạch xuất khẩu 200 triệu USD, sang năm sẽ là 500 triệu USD", ông Dương tự tin.
Ngoài tình hình khó khăn của HAGL trước đây, chủ tịch Thaco cho biết một thách thức khác là ông và bầu Đức đều là những doanh nhân lớn nhưng phải chấp nhận ngồi lại với nhau, chia sẻ, cùng nhau làm việc.
Bài toán tài chính của HAGL đã được giải
Ông Dương cho biết bài toán tài chính hiện tại của HAGL đã được giải. Tuy nhiên, để duy trì nền sản xuất cây ăn trái nhiệt đới theo phương thức công nghiệp trong thời gian tới, sẽ còn rất nhiều khó khăn phải vượt qua.
Tại buổi lễ, tỷ phú Trần Bá Dương và bầu Đức cho biết Thaco đã giữ đúng lời hứa sau một năm hợp tác bằng việc rót vào HAGL gần 22.000 tỷ đồng, tương đương gần 1 tỷ USD. Hiện nhóm cổ đông liên quan đến Thaco đã nâng tỷ lệ sở hữu tại Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế (HAGL Agrico) lên 35% như thỏa thuận ban đầu.
Thaco đã thành lập Công ty Nông nghiệp Đông Dương (Thadi), đầu tư vào các lĩnh vực gồm cây ăn trái, ngũ cốc, lâm nghiệp, vật tư nông nghiệp, chăn nuôi. Thadi hợp tác với HAGL Agrico để phát triển cây ăn trái tại Việt Nam, Lào, Campuchia, thu mua một phần sản lượng trái cây của chính HAGL Agrico để xuất khẩu và chế biến.
Ngoài ra, Thaco cũng thành lập, triển khai hoạt động công ty cơ giới, cơ khí và giải pháp nông nghiệp; đảm nhận và chủ động trong việc thi công cơ giới, cung cấp các giải pháp công nghệ cho HAGL tại nông trường; triển khai hoạt động công ty logistics chuyên dụng cho cây ăn trái gồm kho bảo quản tại nông trường, phương tiện vận chuyển chuyên dụng từ Lào, Campuchia về Việt Nam; thành lập và triển khai đầu tư khu công nghiệp chuyên nông, lâm nghiệp tại khu kinh tế mở Chu Lai.
Với dự án bất động sản cuối cùng của HAGL ở Myanmar, Đại Quang Minh đã nắm 51% vốn và sẽ tăng lên 65% trong thời gian tới.
Công ty con của Thaco trong lĩnh vực địa ốc cho biết chịu trách nhiệm chính đối với dự án và triển khai thiết kế giai đoạn 2, nâng cấp giai đoạn 1 với tổng diện tích đất 7,3 ha, tổng diện tích sàn xây dựng là 730.000 m2. Tổng vốn đầu tư của Đại Quang Minh tại đây ước tính 16.000 tỷ đồng.
Ngày 8/8/2018, Thaco ký kết với HAGL theo thỏa thuận đầu tư vào HAGL Agrico và ký bổ sung phụ lục vào ngày 24/3. Trong đó, cá nhân ông Trần Bá Dương chịu trách nhiệm trong việc tái cấu trúc toàn diện HAGL Agrico và tái cơ cấu nợ, cũng như thu xếp vốn đầu tư để thực hiện chiến lược phát triển công ty của bầu Đức bền vững.