Việc đề cử thẩm phán mới cho Tòa án Tối cao Mỹ, thay cho thẩm phán Ruth Bader Ginsburg vừa qua đời, đang trở thành điểm nóng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa đang muốn tổ chức bỏ phiếu chấp thuận thẩm phán mới trước cuộc bầu cử, khiến các nghị sĩ Dân chủ tức giận. Phía Dân chủ lo ngại Tổng thống Trump sẽ tiến cử một thẩm phán bảo thủ, làm Tòa án Tối cao nghiêng hẳn về cánh hữu, khi mà 6 trên 9 thẩm phán theo hướng bảo thủ.
Nhưng hai thượng nghị sĩ Cộng hòa đã phản đối việc bỏ phiếu chấp thuận thẩm phán mới một cách vội vàng. Bà Lisa Murkowski, bang Alaska, nói không nên bỏ phiếu trước bầu cử, còn bà Susan Collins của bang Maine thì nói việc tiến cử nên do người giành được Nhà Trắng tháng 11 tới quyết định.
Ứng viên Joe Biden, phát biểu ngày 20/9 ở Philadelphia, cáo buộc ông Trump “dùng quyền lực chính trị một cách áp đặt” khi muốn “nhồi” bằng được thẩm phán của mình qua quy trình chấp thuận, ngay giữa một mùa bầu cử đầy chia rẽ, theo AFP.
“Dù Tổng thống Trump muốn đề cử một cái tên bây giờ, Thượng viện không nên hành động cho tới sau khi người Mỹ bầu tổng thống và Quốc hội kỳ tới”, ông Biden nói.
Cựu Phó tổng thống Joe Biden. Ảnh: AFP. |
Ông kêu gọi một vài thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đang do dự hãy “nghe theo lương tâm” của mình.
Đảng Cộng hòa đang nắm 53 trên 100 ghế ở Thượng viện, vì vậy đảng Dân chủ đứng trước cuộc chiến khó khăn để chặn đề cử của ông Trump.
Các chính khách hai đảng đang chuẩn bị cho một trận chiến quyết liệt, dù năm nay đã có quá nhiều khủng hoảng như bỏ phiếu buộc tội Tổng thống Trump sau luận tội, đại dịch Covid-19 và khủng hoảng kinh tế.
Đảng Dân chủ có ít lựa chọn. Họ có thể dùng các chiêu thức trì hoãn ở Thượng viện, hoặc có thể dùng dư luận gây sức ép lên những nghị sĩ Cộng hòa ôn hòa, để họ làm trái ý đảng mình.
Những người Dân chủ đang lên án điều mà họ cho là đạo đức giả của đảng Cộng hòa, đặc biệt là của lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Mitch McConnell. Chính Thượng nghị sĩ McConnell năm 2016 đã chặn thẩm phán mà cựu Tổng thống Barack Obama đề cử, dù chiếc ghế đó trở nên trống trước ngày bầu cử khá xa.
Nếu được xác nhận, thẩm phán mới do ông Trump đề cử sẽ tạo thế đa số - 6 người bảo thủ, 3 người cấp tiến. Người này có thể có vai trò quan trọng - ngay trong những tháng đầu ngồi vào Tòa Tối cao - nếu có các vụ kiện liên quan tới bầu cử tháng 11.
Báo chí Mỹ cho biết ông Trump đang tập trung vào hai thẩm phán tiềm năng: Amy Coney Barrett, 48 tuổi, thẩm phán tòa phúc thẩm liên bang ở Chicago, và Barbara Lagoa, 52 tuổi, thẩm phán liên bang ở Miami.
Trong đó, Barrett được coi là bảo thủ nhất, là người Công giáo chống phá thai một cách kịch liệt.
Ứng viên còn lại, Lagoa, một người Mỹ gốc Cuba, có thể giúp ông Trump giành thêm sự ủng hộ ở Florida, bang chiến trường quan trọng, tập trung đông người gốc Cuba.