Nhân viên y tế Trung Quốc lấy mẫu máu một phụ nữ nước ngoài được giải cứu từ đường dây buôn bán người. |
Từ đầu những năm 2000 tới nay, theo Foreign Policy, hơn nửa triệu phụ nữ nhập cư khu vực Đông Á với mục đích kết hôn.
Riêng tại Hàn Quốc, nếu năm 1993 tỷ lệ đàn ông nước này lấy vợ người nước ngoài chỉ 1,6% thì năm 2013 tăng lên 8%.
Các cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài đang trở thành “ngành công nghiệp béo bở” tại châu Á, nhưng những mặt trái cũng phát lộ ngày càng rõ rệt.
Thiếu vẫn thiếu, thừa vẫn thừa
Nhu cầu lấy vợ nước ngoài đặc biệt phổ biến ở các quốc gia châu Á có kinh tế thịnh vượng hơn như Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản và lãnh thổ Đài Loan.
Nghiên cứu Chào bán các cô dâu: Những cuộc hôn nhân xuyên biên giới và tình trạng nhập cư của nữ giới của 2 nhà kinh tế học Daiji Kawaguchi và Soohyung Lee năm 2012 đã chỉ rõ tình trạng “thiếu” và “thừa” cô dâu tại những nước này.
Đàn ông tại các nước có kinh tế phát triển phải tìm vợ ở nước ngoài vì ngày càng nhiều phụ nữ trong nước kết hôn muộn hoặc không muốn lập gia đình.
Trung Quốc là một trong những tâm điểm của thị trường cô dâu ngoại vì tình trạng chênh lệch giới tính trầm trọng. Tỷ lệ bất tương xứng phần lớn do hậu quả của chính sách một con.
Cộng thêm sự “giúp sức” của công nghệ lựa chọn giới tính thai nhi hiện đại, Trung Quốc đã trở thành quốc gia có tỷ lệ sinh mất cân bằng giới tính lớn nhất thế giới. Tới năm 2020, ước tính số đàn ông Trung Quốc bước vào độ tuổi lập gia đình sẽ nhiều hơn số phụ nữ cùng độ tuổi này khoảng 30 triệu người.
Cái giá của hôn nhân
Chi phí cho một cuộc hôn nhân với cô dâu ngoại gồm các khoản phí môi giới, của hồi môn và lệ phí tiến hành các thủ tục pháp luật thường khoảng hàng chục nghìn USD. “Gói mai mối” được xem là rẻ nhất của công ty môi giới hôn nhân J&N (Singapore) cũng tốn của chú rể tương lai khoảng 4.500 USD.
Tuy nhiên, các thương vụ mối lái này không phải lúc nào cũng minh bạch. Theo thông tin từ nhiều tổ chức nhân quyền, không ít phụ nữ bị chính một số người thân của họ lừa đảo, cưỡng ép hoặc thậm chí bán làm vợ cho người khác không theo ý nguyện của họ.
Tháng 1/2015, lực lượng chức năng Campuchia đã bắt 3 nghi can bị cáo buộc buôn bán phụ nữ nước này đưa vào Trung Quốc làm vợ. Vụ việc xảy ra vài tháng sau khi 2 nước đã công bố kế hoạch soạn thảo biên bản ghi nhớ về việc ngăn chặn nạn buôn bán cô dâu xuyên biên giới.
Nhiều phụ nữ tình nguyện xa xứ với hy vọng được đổi đời nhờ chú rể có thu nhập tốt, nhưng đến nơi mới biết sự thật: những kẻ mối lái đã cung cấp thông tin sai hoàn toàn về nơi ăn chốn ở cũng như mức thu nhập của người chồng tương lai.
Để giảm thiểu những vấn đề tiêu cực phát sinh trong hoạt động môi giới hôn nhân, tại Hàn Quốc, tất cả doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này đều phải có đăng ký kinh doanh.
Tỷ lệ chia tay cao
Tỷ lệ ly hôn của các cặp đôi nên duyên do mối lái của các công ty rất cao. Theo một nghiên cứu của Viện Phát triển phụ nữ Hàn Quốc tại Seoul, ở Hàn Quốc, 4/10 cuộc hôn nhân kiểu này tan vỡ chỉ trong vòng 5 năm đầu chung sống.
Để cải thiện tình hình, năm ngoái Hàn Quốc đã đặt thêm một số quy định mới như cô dâu nước ngoài phải thành thạo ít nhất một ngôn ngữ mà người chồng có thể nói; công dân Hàn Quốc không được nộp đơn xin thị thực hôn nhân nhiều hơn một lần trong 5 năm từ tháng 10/2013.
Hàng năm Hàn Quốc đã trích ngân sách hơn 100 triệu USD cho hoạt động tư vấn, hỗ trợ tâm lý và mở các lớp dạy tiếng cho người nước ngoài nhập cư.
Các chính quyền địa phương ở Đài Loan cũng tổ chức chương trình bồi dưỡng văn hóa cho cô dâu nước ngoài nhằm giúp họ mau chóng hòa nhập cuộc sống trong môi trường mới.