NSƯT Phi Điểu trách nhạc sĩ Phan Nhân ra đi quá vội

Một ngày sau khi nhạc sĩ Phan Nhân qua đời, gia đình đưa linh cữu ông về Nhà tang lễ TP HCM để đồng nghiệp và người thân đến viếng. Cố nhạc sĩ ra đi ở tuổi 85 trong niềm thương tiếc vô bờ của mọi người. Gia đình và bạn bè của tác giả Hà Nội niềm tin và hy vọng đều lo lắng cho NSƯT Phi Điểu khi người bạn đời ra đi quá vội vàng. Thế nhưng, trong suốt tang lễ, người phụ nữ nhỏ bé vẫn xông xáo ra vào chào hỏi từng người.

Người thân phải nhắc nhở bà dừng lại để nghỉ ngơi. Trong giây phút ấy, khi được hỏi về người chồng vừa khuất, bà nhỏ nhẹ nhắc đến ông với ánh mắt chất chứa yêu thương. Bà cho biết, về cuối đời, nhạc sĩ Phan Nhân mang trong người nhiều mầm bệnh. 

“Nhưng còn sống là còn sáng tác. Ông vẫn thường nói với tôi, người nghệ sĩ mà không có tác phẩm chẳng khác nào chết chưa chôn. Tôi biết ông vẫn canh cánh trong lòng, vẫn nặng lòng với sáng tác. Tôi khuyên ông nhiều lắm, muốn ông thoát khỏi giấc mơ con chữ đang đè nặng”, NSƯT Phi Điểu tâm sự.

Cả cuộc đời, ông không bao giờ viết theo đơn đặt hàng. Ông thường hỏi “má Phi có buồn không” vì nếu ông viết nhạc kiếm tiền sẽ cải thiện đời sống. Nhưng nữ nghệ sĩ biết tính  chồng, chưa bao giờ bà phiền lòng vì điều đó. “Ham muốn vật chất ai cũng có nhưng vợ chồng tôi đã thống nhất với nhau, không bao giờ làm điều gì để cắn rứt lương tâm. Dù chúng tôi không giàu nhưng ông ấy không mặc cảm với sự nghiệp”, bà nói thêm. 

Nghệ sĩ Phi Điểu kể lại, mỗi sáng sau khi tắm rửa, thay quần áo cho chồng, cố nhạc sĩ thường ra câu đố để thử thách vợ. Ông hỏi: “Hoa vẫn còn xinh mà sao lá trên cành mau già quá vậy”, bà ngẫm nghĩ sao ông phức tạp đến thế. Sau đó, nữ diễn viên gạo cội trả lời chồng: “Ba (Phan Nhân) vẫn còn xinh mà sao má (Phi Điểu) mau già quá vậy”. Nghe vợ đối đáp, ông bật cười và bảo bà bóp méo câu nói của mình.

Sống với nhau đã mấy chục năm nay, trong mắt NSƯT Phi Điểu, cố nhạc sĩ là người thẳng thắn và trong sạch. Ông sống trước sau như một và rất tình nghĩa với bạn bè. Với con cái, ông cũng thế. Chưa bao giờ nhạc sĩ nổi tiếng “la mắng hay đánh đòn hai đứa nhỏ”. Nhưng bà cũng bảo, ông không chăm con được vì quá bận bịu với công việc sáng tác và nghiên cứu.

Người ta thường bảo, ông viết nhiều nhưng chưa có ca khúc nào dành riêng cho vợ. Thỉnh thoảng bà cũng “khích bác” chồng nhưng ông luôn bảo: “Bà là hình còn tôi là bóng”. Cố nhạc sĩ nói, công việc của ông là của chủ nghĩa cá nhân trong khi vợ luôn làm việc với tập thể. Nghe ông nói như vậy, bà cũng không còn buồn.

Về cuối đời nhạc sĩ không còn viết nhiều như trước trong khi bà vẫn đóng phim. Tiền bà kiếm được đều đóng góp cho phường làm công ích. Hai vợ chồng vẫn thường xuyên động viên nhau. Bà bảo ông đi đâu cũng được nhưng tối về nhà ngủ là bà yên tâm rồi. Thỉnh thoảng Phi Điểu đi quay xa, ở lại một hai tuần nhưng lúc nào về được là bà chạy về với ông ngay.

Nghệ sĩ gạo cội bồi hồi nhớ lại những năm tháng cả 2 ra Hà Nội tham gia kháng chiến, bà phải lên tận Thái Nguyên để dạy múa. Ông ở Hà Nội cứ đến chiều thứ 7 lại bơm xe đạp và lên chở bà về tỉnh Hòa Bình. Đường đi ngoằn ngoèo, hố bom đầy rẫy nhưng cả 2 vẫn an toàn về đến nơi sơ tán. Bà bảo, lúc ấy ngồi mòn mỏi, ê ẩm hết cả người nhưng bà rất vui, bây giờ chắc chẳng ai làm như thế.

Thương và yêu ông nhiều đến thế nhưng NSƯT Phi Điểu vẫn còn rất giận chồng. “Tôi ở bên ông ấy suốt mấy tháng ròng để chống chọi với bệnh tật. Vậy mà khi đi, ông chẳng thèm nhìn mặt tôi lần cuối. Lúc ông yếu, tôi vội đi báo tin cho người thân vì họ lớn tuổi nên chẳng ai dùng điện thoại. Tôi vừa tới gõ cửa nhà người em thì con trai gọi tới nói ‘má ơi, ba vừa mất khi má đi’. Tôi sững sờ, quay ngoắt người chạy vội về nhà, vừa chạy vừa khóc. Tôi giận và tức lắm. Mình ở bên ông ấy mà một chút cũng không chờ được”. Nói đến đây gương mặt người nghệ sĩ rơm rớm nước mắt rồi bà dừng lại.

Nghệ sĩ Phi Điểu còn cho biết thêm, lúc bác sĩ chẩn đoán ông bị bệnh tim và được đưa vào bệnh viện chữa trị suốt 2 tháng, nhạc sĩ Phan Nhân đã biết trước thể trạng của mình. Những ngày cuối đời, ông muốn được rời bệnh viện để về ngôi nhà quen thuộc của 2 vợ chồng. Lúc ấy nhạc sĩ yếu lắm, bác sĩ không dám đưa trang thiết bị y tế vào người vì sợ ông ra đi nhanh hơn. Về nhà, bà mua máy thở để ông duy trì sự sống. Người cháu trong nhà làm bác sĩ nên cũng làm mọi cách để ông sống được lâu hơn. 

Những ngày đó, cố nhạc sĩ rất đau vì bệnh tim và phổi hành hạ. Ở bên chăm sóc chồng, nghệ sĩ Phi Điểu cũng không đành lòng khi chứng kiến ông phải chịu đựng những cơn đau hành hạ. Bà nghĩ, ông ra đi như thế cũng nhẹ nhàng hơn, nhất là ông cũng không còn gì để nuối tiếc khi đã sống một đời trọn vẹn.