Tại thời điểm cuối tháng 6/2016, tổng nợ xấu trong hệ thống ngân hàng bằng khoảng 3,45% của GDP danh nghĩa là 129.960 tỷ đồng (theo ước tính từ báo cáo hàng tháng các ngân hàng thương mại nộp lên Ngân hàng Nhà nước).
Và hiện Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) đang nắm khoảng 217.000 tỷ đồng nợ xấu mua từ các ngân hàng thương mại. Tính tới cuối tháng 6, đơn vị này đã mua tổng cộng khoảng 251.000 tỷ đồng nợ xấu và thu hồi được 34.000 tỷ đồng, tương đương 5,75% GDP.
Khi cộng cả 2 con số trên thì tổng cộng nợ xấu là 346.960 tỷ đồng, tương đương 9,2% GDP (GDP tại thời điểm cuối tháng 6).
Các chuyên gia của HSC cũng chỉ ra rằng cần phải tính đến giá trị của tài sản đảm bảo. Giả sử giá trị thị trường của tài sản đảm bảo là khoảng 30% giá trị nợ xấu thì sẽ giá trị nợ xấu thuần còn lại sẽ chiếm khoảng 6,1% GDP.
Thời gian gần đây các ngân hàng đã tích cực xử lý nợ xấu thông qua việc trích lập dự phòng từ việc dùng một phần thu nhập hoạt động thuần để trích lập dự phòng.
Hơn nữa, sự tăng giá của bất động sản, thường được sử dụng như tài sản đảm bảo, trong 2 năm qua đã khiến giá trị thị trường của tài sản đảm bảo tăng.
 |
| Chưa cần phải sử dụng ngân sách để xử lý nợ xấu. Ảnh minh họa |
HSC nhận định chưa cần phải sử dụng đến nguồn lực của ngân sách để xử lý nợ xấu vì hệ thống ngân hàng vẫn đang rất tích cực trong việc xử lý và xóa nợ xấu bằng nguồn lực của chính các NHTM trong 4-5 năm vừa qua.
Với tốc độ xử lý nợ xấu hiện nay, HSC cho rằng trong vòng khoảng 2-3 năm tới, một phần đáng kể nợ xấu có thể được xử lý.
Cách thức xử lý chính vẫn là tiếp tục sử dụng thu nhập hoạt động thuần của NHTM để xử lý cho đến khi giá trị sổ sách của nợ xấu giảm xuống bằng với định giá trên thị trường. Nợ xấu sẽ được xử lý thông qua thị trường mua bán nợ. Trong khi đó, Chính phủ đã tiêu tốn nhiều thời gian để xây dựng luật cho thị trường mua bán nợ trong vài năm gần đây.
Báo cáo phân tích: “Ở tốc độ trích lập dự phòng như hiện nay, việc xử lý nợ xấu thông qua thị trường mua bán nợ có thể sẽ bắt đầu vào nửa cuối năm 2017.
NHNN cũng đang quan ngại và muốn nhìn thấy những tiến triển ở vấn đề này trước khi áp dụng Basel 2 cho nhóm các ngân hàng đầu ngành từ 2018.
Việc nâng vốn tại các ngân hàng quốc doanh sẽ không thể thường xuyên và chỉ giúp cải thiện hệ số CAR và tăng trưởng tín dụng về mức bình thường ở các ngân hàng này”.
