Theo Fortune, 2021 là một năm lịch sử của tài sản kỹ thuật số vì có những đợt tăng trưởng lớn. Tiền mã hóa cũng đã trở thành xu hướng đầu tư và được người dùng tiếp cận như một hệ thống tài chính phổ biến.
Trong đó, DeFi, Metaverse, Memecoin là những trend (xu hướng) tăng trưởng lớn trong năm 2021. Tuy vậy, những trend này vẫn không tránh khỏi các đợt điều chỉnh chung của thị trường.
DeFi (tài chính phi tập trung)
Decentralized Finance (DeFi) là các công cụ tài chính được quản lý phi tập trung. DeFi cho phép người dùng truy cập ở bất kỳ đâu, không bị chi phối bởi bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào. Đồng thời, nền tài chính phi tập trung tận dụng tính minh bạch của blockchain để cung cấp các dịch vụ gửi tiết kiệm, vay, cho vay…
Trong 2 năm qua, tổng giá trị tài sản bị khóa ở các dịch vụ của DeFi (TVL) cũng đã tăng đột biến, từ 500 triệu USD lên đến 247 tỷ USD. Hoạt động này diễn ra phổ biến hơn khi giá Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác có mức tăng mạnh trong năm nay.
Trong thời kì “bùng nổ” của lĩnh vực DeFi, càng nhiều hình thức lừa đảo, trộm tiền số mọc lên. Theo Reuters, tổng tài sản bị đánh cắp tại các nền tảng tài chính phi tập trung đạt mốc 10,5 tỷ USD trong năm 2021.
 |
| Tổng tài sản số được khóa trên các nền tảng DeFi có lúc đạt 261 tỷ USD. |
Đầu năm 2021, nền tảng DeFi Poly Network đã mất hơn 600 triệu USD và được coi là vụ trộm tiền mã hóa lớn nhất mọi thời đại. Tuy nhiên, không lâu sau toàn bộ số tiền đã được chính tin tặc trả lại, khi người này tuyên bố chỉ muốn làm rõ lỗ hổng của nền tảng.
Công ty phân tích blockchain Elliptic cho biết tội phạm tiền số thường nhắm mục tiêu vào các trang web DeFi vì thanh khoản lớn, có thể dễ dàng rửa tiền. Theo DeFi Pulse, tổng tài sản số được lưu trữ trên các nền tảng tài chính phi tập trung đạt 86 tỷ USD trong năm 2021, tăng hơn 7 lần so với cùng kỳ năm trước.
Đồng thời, các quỹ đầu tư lớn bắt đầu tham gia vào nền tài chính phi tập trung. Vào tháng 10, quỹ hưu trí Canada Caisse de Dépôt et Placement du Québec đã rót 400 triệu USD vào nền tảng cho vay Celsius Network.
Memecoin (coin trò đùa)
Memecoin là loại tiền số được lấy cảm hứng từ những trò đùa trên Internet. Trong năm 2021, hai loại tiền mã hóa meme nổi tiếng, Dogecoin và Shiba Inu đã tăng trưởng đột biến, tạo ra một làn sóng của memecoin.
Đợt tăng trưởng của memecoin bắt đầu khi hãng xe Tesla mua Bitcoin và tỷ phú Elon Musk liên tục nhắc đến Dogecoin. Động thái này đã khiến đồng DOGE tăng giá.
CEO Tesla đã khẳng định Dogecoin sẽ đánh bại Bitcoin nếu có thể rút ngắn thời gian và giảm phí giao dịch. Ông cũng tự nhận mình là một người ủng hộ Dogecoin nhiệt thành.
Tầm ảnh hưởng của Elon Musk là một trong những yếu tố khiến Dogecoin và Shiba Inu thu hút nhiều nhà đầu tư và dòng vốn mới. Crypto.com cho biết tính đến cuối tháng 4, trên thế giới có 132 triệu nhà đầu tư Dogecoin và Shiba Inu. Tuy nhiên, đến cuối tháng 6, tổng số nhà đầu tư vào hai loại tiền mã hóa meme này tăng vọt lên 221 triệu người.
 |
| Đồng SHIB đã tăng trưởng gần 10 trong tháng 10. Ảnh: TTB. |
Hiện Dogecoin là tài sản kỹ thuật số có giá trị lớn thứ 10 trên thế giới. Giá Dogecoin tăng hơn 5.200% trong một năm, vượt xa mức tăng 35% của Bitcoin và 208% của Ether.
Vào tháng 10, đợt bùng nổ giá của đồng SHIB diễn ra khi đội ngũ phát triển công bố lộ trình ra mắt sàn giao dịch phi tập trung ShibaSwap. Điều này cũng đã góp phần thu hút thêm nhà đầu tư và dòng vốn đổ vào, khiến giá Shiba Inu tăng trưởng mạnh.
Đợt tăng trưởng này khiến SHIB có lúc đạt vị trí thứ 8 trong số các dự án coin có mức vốn hóa cao nhất thế giới. So với các công ty lớn của Mỹ, Shiba Inu từng vượt mặt vốn hóa cổ phiếu của hãng hàng không Delta Air Lines, công ty thu âm Warner Music Group và nhãn hàng Kellogg's.
Metaverse (vũ trụ ảo)
Thuật ngữ metaverse được nhà văn Neal Stephenson đặt ra trong cuốn tiểu thuyết viễn tưởng Snow Crash vào năm 1992. Trong đó, metaverse này đề cập đến một môi trường kỹ thuật số nhập vai, nơi con người có thể tương tác như đời thực.
Metaverse có thể được chia thành hai nhóm nền tảng riêng biệt. Nhóm đầu tiên xoay quanh việc xây dựng một thế giới ảo dựa trên blockchain, dùng NFT và tiền mã hóa để sử dụng các tính năng bên trong trò chơi. Các tựa game như Decentraland và The Sandbox cho phép người dùng mua các lô đất ảo và xây dựng không gian của riêng họ.
Nhóm thứ hai sử dụng metaverse để chỉ thế giới ảo một cách tổng quát hơn, nơi người dùng có thể gặp nhau để làm việc hoặc giải trí. Thuật ngữ này cũng trở nên phổ biến khi CEO Facebook, Mark Zuckerberg đề cập đến việc biến nền tảng mạng xã hội của công ty này thành một vũ trụ ảo riêng biệt. Ông cho rằng Metaverse sẽ là sự kế thừa của Internet di động.
Thị trường tiền số metaverse càng sôi động sau khi ông lớn Facebook tham gia vào lĩnh vực này và đổi tên nền tảng thành Meta.
 |
| Vốn hóa của thị trường coin metaverse chạm mốc 15,3 tỷ USD ngay sau khi Facebook công bố vũ trụ ảo. |
Hôm 29/10, Facebook giới thiệu những hình ảnh đầu tiên về vũ trụ ảo trong sự kiện Connect. Bảng thống kê từ CoinMarketCap cho thấy các dự án metaverse đều tăng trưởng trong vài ngày sau màn công bố của Facebook. Trong đó, các dự án vũ trụ ảo như The Sandbox (SAND), Decentraland (MANA), Axie Infinity (AXS)... đã có mức tăng mạnh.
Đến nay, metaverse vẫn còn là một từ khóa được nhiều người dùng nhắc đến. Tuy vậy, mô hình này vẫn nhận được không ít ý kiến trái chiều.
Bên cạnh đó, các sản phẩm NFT còn bị cho là một công cụ để rửa tiền và trốn thuế. Giảng viên khoa Nghệ thuật & Thiết kế tại Đại học Lasell, Catherine Graffam cho rằng nhiều NFT đã được sử dụng để rửa tiền tương tự các tác phẩm nghệ thuật vật lý. Thậm chí, quá trình này diễn ra còn dễ dàng hơn.
"Việc rửa tiền bằng NFT có thể diễn ra dễ dàng vì đây là loại tiền tệ phi tập trung. Đồng thời, về cơ bản, không cơ quan nào quy định việc đánh thuế đối với các tác phẩm nghệ thuật", bà Graffam nói.
