Sa thải hàng loạt tại các tập đoàn công nghệ hàng đầu, thảm họa tiền số FTX, thương vụ thâu tóm Twitter đầy hỗn loạn của Elon Musk… là những sự kiện đáng chú ý trong giới công nghệ năm 2022.
Trong năm qua, lĩnh vực này cũng xuất hiện nhiều bước tiến mới với sự ra đời của chatbot AI ChatGPT hay sự kiện Ethereum hợp nhất thành công tiết kiệm năng lượng đến 99%...Nhưng đây mới chỉ là khởi đầu cho làn sóng đổi mới tiếp theo của giới công nghệ.
2023 hứa hẹn sẽ rộn ràng hơn với các thiết bị thông minh trong nhà, công cụ AI, song, cũng đối mặt với nhiều khó khăn như quy định cấm chia sẻ tài khoản và căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tác động đến giới công nghệ…
 |
| Hiện Meta chiếm đến 90% thị phần thiết bị VR/AR. Ảnh: Facebook. |
Thực tế ảo bùng nổ
Trong 2 năm gần đây, thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) là những từ khóa nổi bật nhất. Đến năm 2023, thị trường sản phẩm VR/AR tiếp tục trở nên sôi động hơn với nhiều thương hiệu mới, thay vì chỉ mỗi Meta hiện độc chiếm thị phần như trước đây. Cụ thể, tháng 1 sắp tới, HTC sẽ công bố bộ kính VR đầu tiên, hoạt động tương tự Quest Pro của Meta.
Thị trường VR/AR sắp tới còn chào đón sự tham gia ông lớn công nghệ Mỹ Apple. Hàng loạt báo cáo từ các chuyên gia trong ngành đều chỉ ra bộ headset thực tế hỗn hợp của Táo khuyết sẽ trình làng vào cuối năm. Thiết bị sẽ có sẽ có công nghệ cảm biến mống mắt và 14 camera để tái tạo toàn bộ cơ thể người dùng trong metaverse, Bloomberg cho biết.
Về phần Meta, thương hiệu hiện độc chiếm 90% thị phần thiết bị VR/AR cho biết họ sẽ tiếp tục nghiên cứu công nghệ đưa chân người vào hình đại diện (avatar) trong metaverse. Tập đoàn còn dự tính thêm đầy đủ tứ chi cho avatar trong năm 2023, đồng thời ra mắt thế hệ Meta Quest tiếp theo.
 |
| USB-C sẽ sớm thay thế cổng Lightning trên các thiết bị Apple. Ảnh: Cnet. |
Thay đổi lớn của Apple
Bên cạnh đó, iPhone sẽ có những bước thay đổi lớn trong năm tiếp theo. Đây có thể sẽ là năm khởi đầu cho kế hoạch khai tử cổng Lightning truyền thống, chuyển sang sử dụng USB-C của Apple. Động thái này được đưa ra khi Liên minh châu Âu buộc các nhà sản xuất thiết bị điện tử phải trang bị chuẩn USB-C cho sản phẩm kể từ mùa thu năm 2024.
Không chỉ vậy, tập đoàn công nghệ Mỹ còn cho phép cài đặt ứng dụng từ bên thứ 3 trên iPhone và iPad mà không cần thông qua App Store nhằm tuân thủ luật cạnh tranh mới của EU. Song, vẫn chưa rõ thay đổi này sẽ chỉ xuất hiện trên các sản phẩm bán ra tại khu vực châu Âu hay được áp dụng toàn cầu.
 |
| Với sự xuất hiện của ChatGPT, trào lưu chatbot AI sẽ trở nên phổ biến hơn trong năm 2023. Ảnh: Cnet. |
AI lên ngôi
Wall Street Journal còn dự đoán năm 2023 sẽ là một năm bùng nổ của trí tuệ nhân tạo. AI sẽ ăn sâu vào các công cụ thường dùng của chúng ta. Đơn cử như Microsoft dự tính tích hợp Dall-E 2 vào công cụ tìm kiếm Bing và các sản phẩm. Meta cũng lấp lửng về dự án Make-A-Video, có khả năng làm video từ đoạn văn. Trong khi đó, Google đang phát triển chatbot AI của riêng mình để cạnh tranh với ChatGPT năm nay.
Song, sự bùng nổ này sẽ để lộ khuyết điểm lớn nhất của AI. Mặc dù thực hiện các tác vụ tương tự con người, những công cụ AI có thể mắc sai lầm và thiên kiến do bộ dữ liệu gốc mà nó học tập. Do đó, các nhà nghiên cứu cần tìm cách mở rộng bộ dữ liệu nguồn để cải tiến chất lượng AI.
 |
| Sau thời kỳ tăng trưởng chóng mặt, các ông lớn công nghệ phải đối mặt với nền kinh tế đi xuống thảm hại. Ảnh: Financial Times. |
Sự lụi tàn của những tên tuổi công nghệ lớn
Song, theo Wall Street Journal, năm 2022 là một năm đầy khó khăn với các tập đoàn công nghệ khi nền kinh tế toàn cầu rơi vào giai đoạn khủng hoảng, liên tục lao dốc. Giới công nghệ khắp nơi đều là những đợt sa thải. Lĩnh vực PC và vi xử lý cũng lao đao với đợt sụt giảm doanh số lớn nhất trong vòng 2 thập kỷ gần nhất. Nhưng không kết thúc ở đó, 2023 vẫn sẽ là một năm đầy gian nan cho giới công nghệ, Wall Street Journal nhận định.
John Chambers, Chủ tịch của tập đoàn sản xuất thiết bị mạng lớn nhất thế giới Cisco Systems cho rằng rất nhiều cái tên sẽ “ngã ngựa” trong giai đoạn này. “Công ty của họ sẽ không thể vững mạnh nếu không trải qua thời điểm cận kề sụp đổ. Hàng trăm và có thể hàng nghìn công nghệ sẽ sớm bước vào giai đoạn khó khăn cùng cực ấy”, Chủ tịch Chambers chia sẻ.
 |
| Elon Musk trở thành tâm điểm trên Twitter và liên tục gây tranh cãi vì những quyết định của mình. Ảnh: Reuters. |
Mạng xã hội hỗn loạn vì Elon Musk
Những tháng cuối năm vừa qua cũng đánh dấu thời kỳ đầy hỗn loạn của mạng xã hội với thương vụ thâu tóm Twitter của Elon Musk. Vị tỷ phú đã công khai những tài liệu nội bộ chứa thông tin nhạy cảm liên quan đến các chính trị gia của Twitter cho thế giới. Ông còn khôi phục những tài khoản bị khóa trên nền tảng như cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng thời sa thải phần lớn nhân sự kiểm duyệt nội dung.
Với phong cách thất thường của Elon Musk, tương lai tiếp theo của Twitter là một điều khó đoán định. Có thể nó sẽ trở thành một “quảng trường tự do ngôn luận” thật sự và thành công với hạng mục kinh doanh.
Twitter cũng có thể sẽ lụi tàn bởi vị CEO khó đoán và hứng chịu trừng phạt từ các nhà lập pháp. Nhưng sự hỗn loạn của Twitter đã tạo cơ hội cho những đối thủ khác như Mastodon, Post phổ biến với công chúng, biến 2023 trở thành một năm đầy hứa hẹn của lĩnh vực mạng xã hội.
 |
| Netflix đang thử nghiệm thu phí bổ sung và tiến tới chặn việc chia sẻ tài khoản. Ảnh: Techspot. |
Người dùng sắp không còn được dùng chung tài khoản
2023 cũng là năm đánh dấu sự kết thúc của tính năng chia sẻ tài khoản trên Netflix. Dịch vụ phát trực tuyến tuyên bố sẽ chặn việc chia sẻ tài khoản của những người dùng chung tài khoản với người khác nhưng “không sống cùng nhà” với chủ tài khoản. Họ sẽ theo dõi địa chỉ IP, ID của thiết bị và các hoạt động khác của tài khoản Netflix để xác minh danh tính người xem.
Hiện Netflix là dịch vụ đầu tiên có chính sách cấm chia sẻ tài khoản. Nhưng đây là vấn đề mà bất cứ dịch vụ nào cũng đang gặp phải, nhà phân tích Paolo Pescatore của PP Foresight, nhận định. Các đối thủ khác đang chờ xem quy định mới của Netflix sẽ hoạt động như thế nào để đưa ra quyết định, chuyên gia nói thêm.
 |
| Căng thẳng Mỹ - Trung khiến các hãng công nghệ gặp khó. Ảnh: Siasat. |
Tác động của căng thẳng Mỹ - Trung lên giới công nghệ
Bên cạnh đó, giới công nghệ còn chịu ảnh hưởng bởi căng thẳng Mỹ - Trung, chia tách rạch ròi lĩnh vực này của hai nước. Đến năm 2023, sự phân tách sẽ còn nghiêm trọng hơn khi Apple dịch chuyển một phần chuỗi sản xuất ra khỏi Trung Quốc, xây dựng mỏ lithium của Bắc Mỹ và chọn Mexico trở thành điểm đến tiếp theo để mở rộng quy trình gia công linh kiện và sản phẩm.
Bộ Thương mại Mỹ còn ban hành các biện pháp kiểm soát xuất khẩu vi xử lý nhằm gây khó khăn hơn cho quốc gia tỷ dân trong việc thu mua hoặc phát triển các chất bán dẫn tiên tiến. Đồng thời, TikTok cũng bị gây khó dễ tại thị trường Mỹ với động thái cấm nền tảng chia sẻ video ngắn trên các thiết bị thuộc chính phủ vừa được ông Biden thông qua.
Song, đây mới chỉ là giai đoạn đầu trong kế hoạch thoát khỏi Trung Quốc của Mỹ. Do đó, các sản phẩm công nghệ tiếp theo như iPhone có thể sẽ bị trì trệ sản xuất và mục tiêu phủ sóng ôtô điện của Mỹ cũng bị gián đoạn ít nhiều, Wall Street Journal nhận định.
Những chiếc bẫy vô hình trên mạng xã hội
Cuốn sách Vũ trụ kĩ thuật số của giáo sư Kim Sang Kyun đã đi sâu phân tích, mổ xẻ một cách tường tận, những tác động các thiết bị thông minh, thế giới ảo và mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại.
