Không chỉ có phong trào làm nông dân điện tử, cư dân Facebook (FB) còn đang nghiện "bói" qua hình thức trắc nghiệm nhỏ (quiz).

Ban đầu, nhiều quiz ra đời với tính giải trí tốt như đoán tuổi thật của bạn, bạn phù hợp với lối sống nào, thành phố nào là nơi mà bạn muốn đến, mùi hương nước hoa nào phù hợp với bạn, bạn hiểu Sài Gòn đến mức nào…, hay các hình thức trắc nghiệm về kĩ năng như trắc nghiệm tiếng Anh, đo trí nhớ, đo chỉ số IQ… Mặc dù độ chính xác đến đâu thì không biết nhưng khi có kết quả người tham gia trắc nghiệm có thể ít nhiều hiểu rõ về khả năng bản thân, đặc biệt có thể chia sẻ thông tin với bạn bè.

Cùng với những quiz có hiệu ứng tốt, những kiểu trắc nghiệm "tục tĩu" cũng bắt đầu xuất hiện, gây khó chịu cho nhiều blogger.

Hình thức lan truyền là người làm xong quiz, trước khi được biết kết quả, sẽ chọn vài người trong danh sách bạn bè của mình, chuyển cho họ nên không ít người phải “than trời” vì nhận được spam mời gọi quiz nhiều quá.

Một trong những trắc nghiệm "nhảm" trên Facebook.

Nhiều nội dung quiz "kỳ quái" và cực kỳ phản cảm. Điển hình như trắc nghiệm "Đo độ dê của bạn" với slogan như "Bánh mì phải có pa-tê, làm trai phải có máu dê trong người", hay "Đo độ dâm của bạn" với kiểu quảng cáo "Sau đây là một số câu hỏi được các đệ nhất chuyên gia dâm dê mê mẩn nghiên cứu, chứng minh và dĩ nhiên là có thực hiện"; hoặc quái hơn là "Bạn khùng đến độ nào?", "Bạn sexy đến mức nào?", "Giống của bạn có tốt không?", "Bạn có tiềm năng bị gay?", "Bạn sẽ chết theo kiểu nào?", thậm chí là "Cái ấy của bạn to hay nhỏ?" với các nội dung trả lời khá tục tĩu làm không ít blogger phải đỏ mặt.

Theo Hoàng Hà, một blogger thỉnh thoảng tạo các quiz cho vui, nguyên nhân các hiện tượng trên là FB cho phép người chơi có thể tự làm quiz, và tác vụ thì khá đơn giản nên ai cũng có thể làm bất cứ hình thức trắc nghiệm nào.

Một số người muốn hút khách vào các quiz của mình nên cố ý "gây sốc" bằng cách cho mọi người trắc nghiệm hiểu biết về bản thân người làm quiz như: "Bạn hiểu Lam lẩu đến mức nào?", "Bạn yêu tôi như thế nào?"... Ngoài ra cũng có một số nhân vật xem đây là trò vui dẫn đến xúc phạm người tham gia.

Trắc nghiệm đã "quái", kết quả càng "quái" hơn. Không ít blogger phải điên tiết khi nhận được những kết quả không mong muốn như bạn ngu, bạn ngốc, bạn khùng…

Theo Hồng Ngọc, một blogger trẻ, nhiều lúc tò mò chơi thử, Ngọc toàn nhận được những kết quả xúc phạm mình. Chẳng hạn như khi chơi "Đo độ ngu của bạn", cô nhận được kết quả: "...từ nào nói lên được cái độ ngu của bạn nữa. Bạn chết mẹ đi cho nhanh...". Còn theo Ngọc Hậu, sinh viên trường ĐH mở TP.HCM thì: "Mình rất bực, càng ngày thấy nhiều hơn những mẫu trắc nghiệm mà nội dung đầy chất bậy bạ xuất hiện trên FB. Bạn bè cứ gởi càng lúc càng nhiều".

Dạo một vòng quanh các quiz đang được post trên FB, có thể thấy, muốn tìm những quiz tiếng Việt có giá trị quả là chuyện khó. Trong khi ngược lại, những quiz bằng tiếng Anh lại rất nghiêm chỉnh, xác suất đúng cũng khá cao nên được người dùng toàn cầu thích thú tìm hiểu. Điều này làm nên uy tín và tính chất thú vị cho các quiz của FB. Đó cũng là lí do mạng xã hội này có thể mở rộng và phát triển đến như vậy.

Ở Việt Nam, chắc chắn FB cũng sẽ còn tiến xa. Đáng tiếc, nếu cứ kéo dài tình trạng này, FB Việt có thể sẽ không sáng sủa như bức tranh chung. Vẫn chỉ có cách giải quyết cũ mèm là cộng đồng những người viết blog nói chung cần có một quy tắc ứng xử dựa trên sự văn minh và tôn trọng lẫn nhau. Nhưng có lẽ, kêu gọi điều này đã trở thành quá khó khi mà đơn vị quản lý vẫn chưa có biện pháp xử lý đúng mức.

Bên cạnh FB, cộng đồng blogger Việt còn có một địa chỉ khác để tạo, đăng và thử sức với những trắc nghiệm của mình, đó là Zing Me. Mặc dù là một cái tên mới xuất hiện nhưng mới đây, số lượng người sử dụng Zing Me đã vượt qua FB tại thị trường Việt Nam. Zing Me là mạng xã hội thiên về nội dung, trong khi FB lại đề cao khả năng kết nối.