Gãi đúng chỗ ngứa của dân
Ngày 23/7/2003, trên cương vị của một tân bí thư Thành ủy, ông Nguyễn Bá Thanh đã có cuộc đối thoại ấn tượng với hàng ngàn cán bộ và người dân Đà Nẵng.
Ông Nguyễn Bá Thanh nói chuyện với hàng ngàn cán bộ và nhân dân Đà Nẵng |
Trong buổi nói chuyện đó, ông Thanh nhấn mạnh đến đạo đức, trách nhiệm của cán bộ đối với người dân: “Người dân ngứa sau lưng, gãi không tới nên họ mới nhờ mình gãi. Nếu mình gãi không trúng, cứ nhè trước bụng mà gãi, coi chừng họ gai mắt, đạp xuống sông Hàn uống nước như chơi. Phải bắt cho trúng mạch, gãi cho đúng chỗ ngứa của người dân. Đừng cứ ngồi nói lý luận với nhau mà không chịu làm”.
Khi nói về nạn mãi lộ, ông Thanh đặt thẳng câu hỏi giám đốc Công an Đà Nẵng khi vị này báo cáo tình hình địa bàn: “Có cái gì ở trạm CSGT Kim Liên (trên QL 1A ở cửa ngõ phía Bắc Đà Nẵng) mà ai vô CSGT cũng đòi cho ra đứng đó. Chỉ ít lâu sau là ai nấy khấm khá cả lên. Tiền ở đâu ra, tài sản ở đâu ra, dân biết hết, còn các anh có biết không?”.
Không dừng lại ở đó, sau này, trong một cuộc họp với lãnh đạo các sở, ban ngành thành phố, vẫn trên cương vị Bí thư thành ủy Đà Nẵng, ông Nguyễn Bá Thanh đã đề cập đến một khái niệm là “văn hóa xấu hổ”. Xuất phát từ việc “hứa hẹn nhiều nhưng làm chẳng bao nhiêu” hoặc thậm chí không làm mà vẫn hứa với dân của một số cán bộ, ông Thanh nhấn mạnh: “Cán bộ bây giờ phải biết tập xấu hổ”.
Không ngần ngại đối thoại với các chị em phụ nữ cơ sở, trong buổi nói chuyện về Quỹ hỗ trợ phụ nữ nghèo với cán bộ phụ nữ năm 2011 của Đà Nẵng, Bí thư Đà Nẵng không ngần ngại tuyên bố: “Làm thì phải có lửa! Ai mệt quá thì giơ tay xin nghỉ. Bí thư cấp quận, huyện đến Bí thư chi bộ, tổ trưởng dân phố, trưởng thôn, chi hội phụ nữ phải nhận thức đúng tầm quan trọng của quỹ và vào cuộc quyết liệt!”.
Trong thời gian làm việc tại TP.Đà Nẵng, ông Thanh cũng đã từng thẳng thừng từ chối tiếp nhận dự án hàng tỷ USD bởi những lo ngại ảnh hưởng về môi trường. Hành động này được coi là thông điệp khẳng định rằng lãnh đạo thành phố đang và sẽ tiếp tục nỗ lực xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố có môi trường xanh, sạch, đẹp, đưa Đà Nẵng trở thành thành phố “đáng sống chứ không phải chán sống”.
Làm cho kẻ tham nhũng phải rụt đầu
Ngày 10/1/2013, tại Hội nghị Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước do UBND TP Đà Nẵng tổ chức, ông Nguyễn Bá Thanh tuyên bố không khoan nhượng với tham nhũng. "Sắp tới tôi sẽ rà một số cái, cho hốt liền, không nói nhiều", ông Nguyễn Bá Thanh nói.
Ngày 4/2/2013, phát biểu khi vừa đảm nhận cương vị Trưởng ban Nội chính, ông Nguyễn Bá Thanh cho biết, công việc mới vất vả, nhưng sẽ hết sức cố gắng lựa chọn các sự vụ, thực thi công vụ trong trách nhiệm một cách từ tốn và chắc chắn. "Trước hết, tôi tin rằng, hiệu quả hoạt động của Ban Nội chính Trung ương, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trong thời gian này (thời gian đầu) cũng làm cho người chưa tham nhũng phải biết tránh, kẻ tham nhũng phải rụt đầu, biết sợ", ông nói.
Tại kỳ họp HĐND Đà Nẵng sau đó 2 tháng, ông Nguyễn Bá Thanh tiết lộ: “Công việc của tôi trong thời gian vừa rồi căng thẳng, xáo trộn. Tôi mới ra 2 tháng mà sụt 4 ký rồi. Tài liệu nhiều, phải đọc nhiều, sáng ra là đọc, họp cũng nhiều. Công việc thì mới mẻ, cơm niêu nước lọ”.
Cuối tháng 8 cùng năm, tại TP HCM, Ban Nội chính T.Ư tổ chức hội nghị hướng dẫn nghiệp vụ về phòng chống tham nhũng cho lãnh đạo Ban Nội chính khu vực phía nam. Ông Nguyễn Bá Thanh tâm tình: “Nội chính là lĩnh vực không tiếng súng nhưng đầy hiểm nguy. Cứ đụng đâu “chém” đó thì không nên nhưng tham nhũng hàng chục, hàng trăm tỷ đồng thì phải đụng thôi. Cũng phải đương đầu với thế lực bao che tham nhũng, nhóm lợi ích, dựng chuyện, vu khống, gài bẫy, hãm hại… ”
Đánh giá về ông Nguyễn Bá Thanh
Ngay sau khi ra Hà Nội để đảm nhiệm chức vụ Trưởng ban Nội chính Trung ương, ông Nguyễn Bá Thanh đã nhận được nhiều đánh giá tích cực.
“Tham nhũng đã hình thành nên những mắt xích trên dưới, ngang dọc. Tôi tin đồng chí Nguyễn Bá Thanh sẽ thực thi tốt nhiệm vụ của mình, giúp cho Ban bí thư, Bộ Chính trị và đồng chí Tổng bí thư đưa ra những quyết đoán quyết liệt, chính xác” - trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên Tư lệnh Quân khu 4, nguyên đại biểu Quốc hội nhận định.
Ông Phạm Quốc Anh, nguyên quyền Trưởng ban Nội chính Trung ương: "Trong bộ máy lãnh đạo từ trước đến nay, người như ông Nguyễn Bá Thanh không nhiều. Hơn nữa, đằng sau ông Thanh là một lực lượng hùng hậu những người ủng hộ vì tham nhũng là vấn đề bức xúc của cả xã hội nên "một cánh én" cũng sẽ "làm nên mùa xuân".
"Về người đứng đầu Ban Nội chính Trung ương thì tôi đặt hy vọng vào đồng chí Nguyễn Bá Thanh. Ở thành phố Đà Nẵng, đồng chí Thanh đã làm tốt rồi thì khi ra Hà Nội cũng sẽ làm tốt công việc của một Trưởng ban để Ban Nội chính trở thành nòng cốt trong việc phòng, chống tham nhũng", ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Ông Vũ Mão – nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nhận xét: “Tính anh Nguyễn Bá Thanh như vậy rồi, có chuyển anh ấy đi đâu thì anh ấy cũng thế và thậm chí nếu ở một vị trí ở cấp Trung ương thì anh ấy cũng làm như vậy. Đó là phong cách con người Nguyễn Bá Thanh”.
“Với cá tính như của đồng chí Bá Thanh, tôi tin rằng phù hợp với công tác phòng, chống tham nhũng; phù hợp với vị trí của một người đứng mũi chịu sào. Trong quá trình làm việc, do “động chạm” nhiều nên sẽ có những cản trở từ những kẻ tham nhũng nhưng tôi tin là đồng chí ấy sẽ có cách làm để có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao khi được sự ủng hộ của mọi người", trung tướng Phạm Xuân Thệ - nguyên Tư lệnh Quân khu I chia sẻ.
Trưởng ban Nội chính Nguyễn Bá Thanh (sinh ngày 8/4/1953) quê xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng; tốt nghiệp trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội và có học vị tiến sĩ kết nạp Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 13/2/1980.
Ông Thanh từng là Chủ nhiệm HTX Hòa Nhơn, Phó bí thư Huyện ủy Hòa Vang, Giám đốc Nông trường Chè Quyết Thắng, sau đó là Phó giám đốc Sở Nông nghiệp Quảng Nam - Đà Nẵng.
Năm 1996, ông được cử giữ chức Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đầu tiên sau khi chia tách Quảng Nam và Đà Nẵng và giữ chức vụ này trong 7 năm. Năm 2003, sau khi ông Nguyễn Đức Hạt được điều động làm Phó trưởng ban Thường trực Ban tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Ông Thanh thay ông Hạt giữ chức Bí thư Thành ủy Đà Nẵng.
Ngày 28/12/2012, Bộ Chính trị ban hành Quyết định 655 phân công ông giữ chức Trưởng ban Nội chính trung ương.
Ông Thanh là đại biểu Quốc hội Việt Nam khoá IX, XI và XII.