Tin xấu đến vào khoảng 8h sáng 23/1. Tôi vừa thức dậy trong khách sạn thì điện thoại bắt đầu đổ chuông. "Chúng ta có một vấn đề", đồng nghiệp của tôi, Wu Dandan, làm việc tại văn phòng Bắc Kinh của DER SPIEGEL và đã cùng tôi đến Vũ Hán, nói.
"Các nhà chức trách đang đóng cửa thành phố. Không ai được phép ra ngoài sau 10h".
Loại tin tức đó có cách đánh thức bạn khá nhanh. Vũ Hán, thành phố có 11 triệu dân, được coi là nơi bắt nguồn của virus corona mới. Hầu hết ca nhiễm trùng và tử vong đã được ghi nhận tại đây, và con số tiếp tục tăng. Virus được cho là có thời gian ủ bệnh lên tới 12 ngày.
Nếu chúng tôi không thể thoát ra, tôi nghĩ, chúng tôi sẽ bị mắc kẹt ở tâm điểm của đợt bùng phát trong nhiều ngày, thậm chí là vài tuần, trong thời gian 40 ngày.
Từ Bắc Kinh, chúng tôi đến đây vào ngày 22/1 để có cái nhìn trực tiếp về tình hình tại các bệnh viện Vũ Hán, trong chợ, tại nhà ga xe lửa và tại sân bay.
Thành phố Vũ Hán trước thảm họa dịch bệnh
Khi virus lây lan ở đây, hàng trăm triệu người trên khắp Trung Quốc đang chuẩn bị ăn Tết Nguyên đán cùng gia đình. Sự kiện này tạo ra làn sóng du khách tương tự như vào dịp Giáng sinh ở châu Âu. Và Vũ Hán là một trong những trung tâm du lịch của đất nước. Điều gì xảy ra với một thành phố khi nó buộc phải chuẩn bị cho dịch bệnh - và thậm chí có thể là thảm họa?
Tài xế taxi gặp chúng tôi tại sân bay đang trong tâm trạng tốt, vui vẻ vì giá cước. Anh nói rằng anh đã đợi ba tiếng đồng hồ để bắt khách, lâu gấp đôi bình thường. Anh nói rất ít du khách đến Vũ Hán.
Khách hàng trong một thị trường Vũ Hán đeo khẩu trang để bảo vệ bản thân trước virus corona. Ảnh: Getty. |
Trên đường cao tốc, chúng tôi đã lái xe vài km mà không thấy một chiếc xe nào khác. Tài xế nói rằng nhiều người dân Vũ Hán đến từ vùng nông thôn và đã trở về làng của họ để mừng năm mới. Khi chúng tôi đến thành phố, giao thông có vẻ đông đúc hơn.
Trời lạnh, có mưa phùn và nhiệt độ 7 độ C. Theo ứng dụng điện thoại của tôi, chất lượng không khí, hiển thị màu đỏ, là không lành mạnh. Tuy nhiên, người lái xe đã để cửa sổ mở ra để có không khí trong lành theo chính sách của công ty. Anh tin rằng nhiều người bị nhiễm bệnh hơn được công bố và cũng có nhiều người chết hơn.
Giống như hầu hết mọi người trong thành phố, chúng tôi đeo mặt nạ y tế lớn che miệng và mũi. Đó là chiến thắng nhỏ đầu tiên của virus: cướp đi khuôn mặt của người Vũ Hán. Các dây cao su cắm vào tai của chúng tôi và da của chúng tôi mẩn đỏ lên dưới lớp vải. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ tháo mặt nạ ra khi ăn.
Khi chúng tôi chạm vào tay nắm cửa, chúng tôi sẽ ngay lập tức rửa tay bằng chất khử trùng. Và trong suốt 24 giờ đó, chúng tôi không bắt tay bất cứ ai. Đó là chiến thắng nhỏ thứ hai của virus: cô lập con người, khiến chúng ta hoang tưởng.
Những nỗ lực của chúng tôi để liên lạc với các bác sĩ bệnh viện và chuyên gia về virus trong thành phố đã thất bại. Vì vậy, chúng tôi đã đi đến phòng khám trường đại học. Trên hành lang của Tòa nhà 1, nơi có các khoa về bệnh truyền nhiễm, có một số ít bệnh nhân, nhưng nhiều băng ghế vẫn trống.
Các nhân viên y tế đưa bệnh nhân vào bệnh viện Jinyintan, nơi các bệnh nhân bị nhiễm virus giống SARS đang được điều trị. Ảnh: AFP. |
Có nhiều bệnh nhân hơn ở khu vực tiếp nhận bệnh nhân bị sốt. Hai chục đàn ông và phụ nữ đang chen chúc trong sảnh. Các y tá trong bộ đồ bảo vệ, với tấm chắn nhựa trước mặt, lấy thông tin của mọi người.
Một người đàn ông 40 tuổi đi cùng với bạn của anh ta nói với chúng tôi rằng mọi thứ đang diễn ra một cách nhanh chóng và trật tự, thêm vào đó họ đã đến sớm hơn nửa tiếng và anh đã được lấy máu.
Thoát khỏi tâm dịch trước lệnh phong tỏa
Chúng tôi cũng đã đến ga xe lửa Hankou để xem xét tình hình ở đó. Người phụ nữ đầu tiên chúng tôi nói chuyện là một y tá thực tập. Cô ấy nói rằng cô ở nhà ga để đổi vé về nhà sớm hơn vào hôm nay thay vì ngày mai. Tình hình trong bệnh viện nơi cô làm việc rất căng thẳng. Quá nhiều người bị nhiễm bệnh mà lại có rất ít giường bệnh. Lời khuyên của cô: "Đừng ở lại quá lâu".
Nơi duy nhất trong thành phố thực sự trống rỗng là chợ Huanan rộng lớn, nơi chỉ một thời gian ngắn trước đó, người dân có thể mua cá, cua, gà và các động vật khác. Chợ là trung tâm dịch bệnh, với những người đầu tiên bị nhiễm virus đến từ khu vực xung quanh chợ - cư dân và người xử lý động vật hoang dã. Các gian hàng bị bỏ trống phía sau lưới và cửa chớp trong nhiều tuần. Vỉa hè trước chợ vắng tanh.
Vũ Hán đang làm những gì có thể để khử trùng thành phố trong nỗ lực kiểm soát ổ dịch. Ảnh: Getty. |
Thật không dễ để mô tả bầu không khí lơ lửng trên thành phố. Có một sự lo lắng treo trên đầu nhưng chúng tôi cũng thấy những người không đeo khẩu trang. Lưu lượng giao thông không dày đặc như người ta mong đợi vào thời điểm này trong năm, nhưng thành phố cũng không đóng băng. Cứ như thể thành phố đang trong tình trạng lấp lửng. Như thể mọi người đang chuẩn bị cho biến cố.
Chính quyền đã thông báo vào 2h sáng 23/1 - trong khi thành phố, bao gồm cả chúng tôi, đang ngủ - rằng Vũ Hán sẽ bị phong tỏa. Sáng hôm đó, chúng tôi phải đưa ra quyết định. Liệu chúng tôi có nên rời đi bằng ôtô? Nhưng ngay cả khi chúng tôi có thể rời khỏi thành phố kịp thời, chúng tôi có được phép tiếp tục lái xe với biển số Vũ Hán không?
Chúng tôi quyết định đi đến sân bay, mặc dù chúng tôi không có vé. Tất cả chuyến bay rời Vũ Hán trước 10h đã kín chỗ. Nỗi sợ hãi bị nhốt lại cùng 11 triệu người, nhiều người trong số họ mang virus, ngày càng tăng.
Sau 15 phút, chúng tôi đã chặn được một chiếc taxi. Người lái xe không bật đồng hồ. Anh ta đòi 200 nhân dân tệ, tương đương khoảng 26 euro - gấp đôi số tiền chúng tôi đã trả cho cùng hành trình ngày hôm trước. Khi chúng tôi đến sân bay, hàng xe cảnh sát màu đen đã đậu trước nhà ga khởi hành với đèn xanh lam nhấp nháy. Chính phủ dường như sẽ không bỏ qua bất kỳ rắc rối nào do các hành khách bị từ chối từ lên các chuyến bay gây ra.
Bảng khởi hành cho thấy rất nhiều màu đỏ, với hầu hết các chuyến bay đã bị hủy. Dandan hướng dẫn tôi đến bàn làm thủ tục của hãng hàng không Hạ Môn.
Trong khi đi, cô đã mua hai vé trên điện thoại thông minh của mình cho chuyến bay 11h05 đến Tây Ninh, thủ phủ của tỉnh Thanh Hải, ở phía tây của đất nước. Các chuyến bay đến Bắc Kinh đã không còn cất cánh. Nhân viên đưa cho chúng tôi hai thẻ lên máy bay và nói với chúng tôi rằng chúng tôi có thể đổi chúng nếu máy bay bị đình chỉ.
Chúng tôi cuối cùng đã đến được chỗ ngồi của mình. Chiếc máy bay rất có thể là một trong những chiếc cuối cùng rời khỏi Vũ Hán ngày hôm đó. Chúng tôi đã thoát được khỏi vòng vây, một giờ sau lệnh phong tỏa.