 |
Vào đầu tháng 1, kế hoạch phát triển xe hơi của Apple đã được hé lộ khi Hyundai Motors xác nhận họ đang đàm phán với Apple về việc sản xuất xe điện tự lái. Thông tin này ngay lập tức khiến giá cổ phiếu Hyundai tăng tới 25% chỉ trong một phiên giao dịch.
Xe điện tự lái dường như là dự án bí mật được kỳ vọng nhất của Apple. Năm 2014, một số lãnh đạo cấp cao Apple đã đến nhà máy BMW để kiểm tra quy trình sản xuất xe điện, song quan hệ không đi tới đâu. Với thông tin mới nhất từ Hyundai, giới chuyên gia lại lên tiếng đồn đoán về đối tác mới của Apple.
Trên thực tế, ngoài Hyundai, Apple có thể hợp tác với những tên tuổi khác trong ngành xe hơi để tối ưu chuỗi cung ứng. Apple đang thiết lập chuỗi cung ứng các sản phẩm công nghệ tại Việt Nam, điều này khiến kịch bản "Apple làm xe ở Việt Nam" cũng có thể xảy ra nếu hãng bắt tay với một nhà sản xuất nội địa, dù khả năng này hiện tại không cao.
Cơ hội cho nhiều cái tên mới
Trong mô hình mà Apple hướng tới, một nhà sản xuất xe truyền thống sẽ không làm mọi thứ theo chiều dọc như cách họ thường làm. Thay vào đó, Apple sẽ đóng vai trò thiết kế, phát triển sản phẩm cùng đối tác, trước khi giao phần sản xuất cho đối tác của mình.
Đây được coi là mô hình theo chiều ngang, trong đó Apple kiểm soát về mặt thương hiệu, thiết kế, chất lượng, linh kiện, còn đối tác của Táo khuyết sẽ chịu trách nhiệm những khâu sản xuất, quản lý chất lượng.
Đó là lý do nhiều chuyên gia cho rằng một hãng đã có sẵn kinh nghiệm như Hyundai sẽ có nhiều lợi thế khi trở thành đối tác của Apple.
 |
| Hyundai cũng có nhiều ý tưởng xe điện ấn tượng như mẫu Prophecy. Ảnh: Hyundai. |
“Hyundai là một chaebol, tham gia vào nhiều lĩnh vực công nghiệp tại Hàn Quốc. Việc nằm trong một mạng lưới công nghiệp rộng lớn như vậy là một lợi thế”, Giáo sư David Bailey, chuyên gia về kinh tế và công nghiệp xe hơi tại Đại học kinh tế Birmingham nhận định.
VinFast vẫn có thể trở thành một đối tác sản xuất cho Apple, với điều kiện họ phải giải quyết được 2 mục tiêu khó về quy mô sản xuất và chất lượng.
Giáo sư Peter Wells, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu ngành xe hơi tại Đại học Cardiff.
Tuy nhiên, rào cản lớn nhất trong cuộc chơi này chính là các công ty sản xuất xe phải từ bỏ thương hiệu của mình để trở thành nhà thầu cho Apple. Do vậy, những thương hiệu xe sang có thể không mặn mà với sự hợp tác này.
"BMW từng có thời gian hợp tác với Apple, nhưng rồi cũng không đi đến đâu. Tôi cho rằng các thương hiệu xe sang khó có thể làm việc với Apple, một phần vì văn hóa doanh nghiệp quá khác biệt, một phần vì sẽ rất khó để hai thương hiệu lớn cùng ra mắt một sản phẩm hay dịch vụ", Giáo sư Peter Wells tại Đại học Cardiff, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Ngành Xe hơi chia sẻ với Zing.
Do vậy, cơ hội đang mở ra cho những hãng xe nhanh nhạy cũng như nhiều cái tên mới trên thị trường. Ông Wells cho rằng có khả năng Apple sẽ hợp tác với nhiều hãng xe cùng lúc. Ví dụ tại Nhật, Honda luôn là hãng thể hiện sự nhanh nhạy, linh hoạt hơn Toyota.
Bên cạnh đó, người nắm bắt cơ hội này có thể là Magna International, công ty Canada vừa tham gia sản xuất linh kiện, vừa là đối tác thầu phụ cho một số hãng xe. Thậm chí Foxconn, công ty gia công hàng loạt sản phẩm công nghệ cho Apple cũng có thể là cái tên được lựa chọn, khi họ vừa thành lập liên doanh sản xuất xe hơi với Geely của Trung Quốc.
Do vậy, khi được hỏi liệu một cái tên mới tham gia thị trường như VinFast của Việt Nam, công ty vừa giới thiệu 3 mẫu xe điện trong tuần này, có cơ hội để hợp tác với Apple hay không, các chuyên gia đều không hoàn toàn loại bỏ khả năng này. Tuy nhiên, cơ hội để điều này xảy ra là không lớn.
Cái khó khi hợp tác với Apple
Những công ty từng hợp tác với Apple để sản xuất iPhone, MacBook như Foxconn có lẽ hiểu rõ nhất về yêu cầu của Táo khuyết. Không chỉ đề cao tiêu chuẩn chất lượng, Apple còn thường xuyên đưa ra những đơn đặt hàng với số lượng tới cả trăm triệu chiếc chỉ trong 2 tháng mỗi khi ra mắt iPhone mới.
Nếu Apple áp đặt tiêu chuẩn như vậy đối với xe hơi, sẽ không dễ để những công ty mới tham gia thị trường đáp ứng được áp lực cả về chất lượng và sản lượng.
“Tôi cho rằng VinFast vẫn có thể trở thành một đối tác sản xuất cho Apple, với điều kiện họ phải giải quyết được 2 mục tiêu khó.
Đầu tiên, họ phải mở rộng quy mô sản xuất lên rất nhiều, đồng nghĩa cần nguồn đầu tư lớn cho sản xuất và chuỗi cung ứng. Thứ hai là chất lượng sản phẩm đầu ra phải đạt được yêu cầu của thương hiệu Apple, không chỉ ở chất lượng cơ khí mà còn ở ngoại hình, cảm giác của xe”, ông Peter Wells nhận xét.
 |
| Ảnh phác thảo thiết kế mẫu VinFast VF32, VF33. Ảnh: VinFast. |
Dù là nhà sản xuất mới, VinFast cũng nắm lợi thế nhất định khi muốn hợp tác với một hãng xe khác. Những lợi thế này có thể thuyết phục các đối tác muốn làm xe tại Việt Nam.
“VinFast có lợi thế về đất đai, lực lượng lao động rẻ và cơ sở nhà xưởng, vật chất ban đầu. Họ cũng có nhiều ưu đãi sản xuất. Nếu có hãng xe hơi nào muốn sản xuất tại Việt Nam, đây sẽ là các lợi thế. Vấn đề là các hãng này có chọn Việt Nam làm nơi sản xuất không”, ông Trương Quí Hoàng Phương, chuyên gia nghiên cứu, phát triển công nghệ mới tại tập đoàn BMW chia sẻ với Zing.
Nhận xét về các thông tin ban đầu của 3 mẫu xe điện VinFast, các chuyên gia cho rằng chúng đủ ấn tượng trên thị trường. Ngoài yếu tố sử dụng động cơ điện, VinFast cũng trang bị công nghệ xe tự lái cấp độ 2-3. Ở cấp độ 3, xe có thể tự lái hoàn toàn với tốc độ dưới 60 km/h và đường sá lý tưởng.
“Có tất cả 5 cấp độ tự động lái, trong đó cao nhất là cấp độ 5 tự lái hoàn toàn, không cần người ngồi lái. Với cấp độ 4, tuy xe có khả năng tự lái hoàn toàn nhưng tài xế bắt buộc vẫn phải có trên xe để xử lý trong những trường hợp cần thiết.
Kể từ năm 2021, nhiều hãng xe hơi cao cấp trên thế giới đã trang bị hệ thống tự lái cấp độ 4, ví dụ như chiếc BMW i4 sẽ có mặt trên thị trường trong năm nay”, ông Hoàng Phương giải thích.
 |
| BMW i4 là xe được trang bị công nghệ tự lái mức độ 4, sẽ được ra mắt trong năm nay. |
“Với mẫu VF32 điện phiên bản 2 động cơ công suất 150 kW và VF33 điện, chắc chắn VinFast muốn chinh phục thị trường Mỹ. Hai mẫu xe này lớn tương đương BMW X5 và X7. Các thông số công suất của động cơ, dung lượng pin và quãng đường đi xa cho một lần sạc đạt mức tiêu chuẩn của các loại xe điện hiện nay trên thị trường Âu Mỹ”, ông Hoàng Phương nhận xét.
Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng chưa thể đánh giá liệu VF32 và VF33 có thành công được ở thị trường Mỹ. Điều đó sẽ phụ thuộc rất lớn vào giá bán xe. Bên cạnh đó, nếu xe VinFast chỉ đạt tối đa cấp độ 3 tự lái thì vẫn khó cạnh tranh ở thị trường khó tính này.
Nếu VinFast muốn chinh phục thị trường xe điện cao cấp thì không thể trang bị một hệ thống tự lái thấp hơn cấp độ 4 mà nhiều hãng xe khác đã chào bán cho khách hàng.
Trương Quí Hoàng Phương, chuyên gia nghiên cứu, phát triển công nghệ mới tại tập đoàn BMW
“Nếu VinFast muốn chinh phục thị trường xe điện cao cấp, đầu tiên là tại Mỹ, thì không thể trang bị một hệ thống tự lái thấp hơn cấp độ 4 mà nhiều hãng xe khác đã chào bán cho khách hàng. VinFast không nhất thiết phải tự thiết kế, sản xuất các thiết bị và công nghệ tự lái mà có thể đặt hàng từ đối tác chuyên môn. Vấn đề chỉ là giá thành”, ông Phương giải thích thêm.
“Mỹ có lẽ là thị trường xe cạnh tranh về giá khốc liệt nhất trên thế giới”, Giáo sư Peter Wells nhận định. Theo ông Wells, đây là điểm khiến các mẫu xe VinFast khó cạnh tranh ở Mỹ.
“VinFast có thể có những lợi thế ngắn hạn như chi phí sản xuất, thì chi phí đầu tư để mở rộng sản xuất và tạo chỗ đứng ở thị trường Mỹ sẽ là khổng lồ. Nhiều công ty với nguồn lực lớn hơn, thương hiệu nổi tiếng hơn VinFast đã thử và thất bại”, ông Wells nhận xét.
