Siti Aisyah mỉm cười khi chen qua đám đông phóng viên, bước lên chiếc ôtô đang đỗ trước cửa tòa án Shah Alam.
Tòa Thượng thẩm đặt tại thủ phủ bang Selangor, Malaysia, trong hơn một năm qua là nơi diễn ra các phiên điều trần và xét xử đối với công dân Indonesia Siti Aisyah và Đoàn Thị Hương, công dân Việt Nam.
Cả hai là nghi phạm trong vụ ám sát người đàn ông mang hộ chiếu Triều Tiên tên Kim Chol, được cho là Kim Jong Nam - anh cùng cha khác mẹ của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un. Vụ việc tại sân bay Kuala Lumpur vào tháng 2/2017 từng làm rúng động chính trị và truyền thông của khu vực lẫn quốc tế.
"Tôi cảm thấy hạnh phúc. Tôi không biết điều này đã xảy ra như thế nào. Tôi không ngờ mình lại được thả vào hôm nay", cô gái sinh năm 1992 chia sẻ tại đại sứ quán Indonesia.
 |
| Siti Aisyah phấn khởi rời tòa án bang Selangor sáng 11/3 sau khi được tòa án chấp nhận trả tự do. Ảnh: AFP. |
Phán quyết bất ngờ
"Hôm nay là ngày tự do của tôi. Xin cảm ơn Tổng thống Jokowi, các bộ, ngành và chính phủ Indonesia đã chỉ định luật sư cho tôi. Xin cảm ơn chính phủ Malaysia đã trả tự do cho tôi", Siti trả lời trong nước mắt.
Gương mặt cô mệt mỏi và nhợt nhạt sau hơn một năm rưỡi bị giam giữ. Cô nói điều mình mong ước nhất là trở về với gia đình ở làng Ranca Sumur, cách Jakarta gần 70 km.
Theo Guardian, cơ quan công tố đã có ý định hủy vụ án từ tháng 8/2018. Tuy nhiên, thẩm phán khi đó ra phán quyết rằng các nữ nghi phạm cần có phiên đối chất bổ sung. Thẩm phán Malaysia đồng ý có thể vụ sát hại Kim Jong Nam là "một vụ ám sát chính trị", nhưng chưa thể loại bỏ khả năng "có một âm mưu được lên kế hoạch kỹ lưỡng" giữa hai người phụ nữ và các điệp viên Triều Tiên.
Dù Hương và Siti được xét xử cùng nhau, họ lại được tách thành hai vụ án riêng biệt. Tòa đã yêu cầu Siti Aisyah biện hộ trước. Phiên tòa của Siti hoãn vào tháng 12/2018, khi các luật sư chất vấn ngược lại phía công tố liên quan đến lời khai của bảy nhân chứng.
Đến phiên đối chất của Hương vào ngày 11/3, công tố viên Muhammad Iskandar Ahmad bất ngờ tuyên bố hủy cáo buộc phạm tội sát nhân của Siti Asisyah và cô sẽ được trả tự do. Ông không đưa ra thêm bất kỳ lý do nào về việc cơ quan công tố bỗng dưng đổi ý và cho rằng nghi phạm Indonesia vô tội.
Theo Borneo Post, Muhammad cho biết việc hủy cáo buộc được tiến hành theo khoản 1, điều 254 của Bộ luật Hình sự Malaysia: cơ quan công tố có thể ngưng truy tố nghi phạm bất kỳ giai đoạn nào trong quá trình xét xử. Lá thư xác nhận ngừng truy tố Siti tội sát nhân đã được Tổng chưởng lý Malaysia, ông Tommy Tomas, ký gửi phía Indonsia trước đó ba ngày.
 |
| Siti Aisyah và luật sư vui mừng trước phán quyết trả tự do của tòa án Shah Alam. Ảnh: AFP. |
"Phía công tố mong muốn rút cáo buộc đối với nghi phạm. Vậy nên, Siti Aisyah được trả tự do không đồng nghĩa tha bổng", thẩm phán Azmi Ariffin tuyên bố.
Luật sư của Siti đã nộp hồ sơ xin tha bổng cho thân chủ nhưng không được tòa chấp thuận. Nữ công dân Indonesia vẫn chưa được chính thức xóa bỏ cáo buộc. Về mặt lý thuyết, Malaysia vẫn có thể phát lệnh bắt Siti thêm lần nữa nếu có thêm bằng chứng mới liên quan đến vụ sát hại Kim Jong Nam, theo AFP.
Siti quay sang ôm chầm lấy Đoàn Thị Hương trong nước mắt ngay tại vành móng ngựa. Siti hiểu rằng cô vừa thoát án tử hình. Xe của đại sứ quán Indonesia chờ Siti trước cửa tòa án.
"Công lý ở đâu"
Việc Siti Aisyah được thả tự do đã gây sửng sốt với truyền thông. Tòa án tại Shah Alam ngày 11/3, chỉ có phiên đối chất của Đoàn Thị Hương.
Trong hơn một năm qua, hai cô gái luôn một mực phủ nhận cáo buộc phạm tội sát nhân. Họ đều khẳng định bị lừa tham gia một chương trình truyền hình thực tế. Khi Hương và Siti bôi chất độc thần kinh VX lên mặt của Kim Jong Nam, cả hai nghĩ đó chỉ là trò chơi khăm vô hại.
Các luật sư của Siti và Hương đều khẳng định thân chủ của họ là "dê tế thần" trong một vụ khủng hoảng chính trị quốc tế, khi mà giới chức Malaysia không thể bắt được những hung thủ thật sự.
Bốn nghi phạm Triều Tiên đều trốn khỏi Malaysia trót lọt ngay sau vụ ám sát. Một nghi phạm khác được Kuala Lumpur trả tự do trong tháng 3/2017 trong nỗ lực tháo ngòi nổ khủng hoảng ngoại giao với Triều Tiên, giải thoát cán bộ đại sứ quán Malaysia và người thân kẹt tại sân bay Bình Nhưỡng.
Cả Hương và Siti cùng chịu những cáo buộc giống nhau, trải qua quá trình xét xử giống nhau trong suốt 754 ngày qua. Số phận hai người bất ngờ rẽ hướng. Khác với người bạn cùng cảnh ngộ hơn một năm qua, tự do vẫn chưa đến với Đoàn Thị Hương.
Ngày 11/3, Hương trở thành bị cáo duy nhất trong vụ án đối diện tòa án sau khi Siti được thả. Cô khóc nấc lúc chuẩn bị bắt đầu phiên đối chất biện hộ của mình. Phát biểu trước tòa thông qua phiên dịch viên, Hương nói cô cảm thấy "vô cùng tồi tệ" về hoàn cảnh của mình hiện tại.
"Tôi không biết điều gì sắp xảy đến với mình. Tôi vô tội. Xin hãy cầu nguyện cho tôi", cô gái 31 tuổi nói tại tòa, trong khi luật sư Hisyam Teh Pok Teik cho biết thân chủ của ông "quá sốc trước những diễn biến tại tòa".
Tòa án Shah Alam đồng ý hoãn phiên của Hương, cho cô thêm thời gian để nộp đơn xin tổng chưởng lý Malaysia hủy cáo buộc phạm tội mưu sát tương tự trường hợp của Siti.
 |
| Đoàn Thị Hương giờ đây trở thành nghi phạm duy nhất trong vụ ám sát Kim Jong Nam còn bị Malaysia giam giữ và xét xử. Ảnh: AP. |
"Cơ sở cho công lý ở đâu trong vụ án này? Cả hai đều chịu cáo buộc với cùng những bằng chứng, những biện hộ được đưa ra trên cơ sở gần giống hệt nhau", Salim Bashir, một trong những luật sư của Hương, nói tại tòa Shah Alam.
Bộ Ngoại giao Indonesia chỉ cho biết đã có những nỗ lực ngoại giao cấp cao trong thời gian dài với Malaysia, dựa trên cơ sở rằng công dân họ bị điệp viên Triều Tiên gài bẫy, để giải cứu Siti. Theo thông cáo ngày 11/3, vụ án của Siti được đề cập trong mọi cuộc họp song phương giữa hai nước, "từ cấp tổng thống, phó tổng thống, đến các cuộc họp cấp ngoại trưởng và các bộ khác".
"Đến nay, chúng tôi vẫn chưa biết được những điều kiện phi thường nào đủ khiến tổng chưởng lý xem lại cáo buộc của Siti Aisyah. Quá trình truy tố chưa từng hướng về khả năng hủy cáo buộc dù chỉ một ly", Salim Bashir nói.
Phiên đối chất của Hương được tạm hoãn ba ngày. Cô gái sinh năm 1988 gốc Nam Định dự kiến sẽ lại đối diện thẩm phán Azmi Ariffin tại tòa án Shah Alam ngày 14/3, lần này trong tình thế là nghi phạm duy nhất trong nghi án ám sát Kim Jong Nam còn bị xét xử.
