Ngày 24/6, gần 14.000 binh sĩ, hàng trăm phương tiện chiến đấu và 75 máy bay các loại đã tham gia cuộc duyệt binh kỷ niệm 75 năm chiến thắng phát xít trên Quảng trường Đỏ.
Sự kiện này thường được tổ chức vào ngày 9/5 hàng năm để kỷ niệm ngày Đức quốc xã ký văn kiện đầu hàng Liên Xô.
Ngày lịch sử
Cuộc duyệt binh ngày 9/5 năm nay đã bị hoãn lại vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định chọn ngày 24/6 để tổ chức duyệt binh, vì đúng ngày này 75 năm trước, Hồng quân Liên Xô đã tổ chức cuộc duyệt binh quy mô lớn để kỷ niệm hơn 1 tháng phát xít Đức ký văn kiện đầu hàng Liên Xô.
Đây là cuộc duyệt binh lớn và dài nhất từng được tổ chức trên Quảng trường Đỏ. Kể từ đó, duyệt binh kỷ niệm chiến thắng phát xít Đức đã trở thành sự kiện thường niên, một dịp để quân đội Liên Xô cũng như Nga ngày nay giới thiệu các loại vũ khí mới với công chúng.
Sự kiện hôm 24/6 gần như là một sự tái hiện cuộc duyệt binh 75 năm trước khi các binh sĩ Nga mặc đồng phục, đội quân nhạc chơi lại bản hòa tấu được sử dụng trong cuộc duyệt binh 75 năm trước.
Chỉ thị vào giờ chót
Theo hãng tin TASS, cuộc duyệt binh được Tổng bí thư Liên Xô Joseph Stalin ra lệnh vào ngày 22/6/1945 với chỉ thị số 370 từ văn phòng Tổng tư lệnh tối cao lực lượng vũ trang Liên Xô. Chỉ thị số 370 có các nội dung chính như sau.
 |
| Nguyên soái Georgy Zhukov cưỡi con ngựa trắng duyệt đội danh dự trước khi bắt đầu duyệt binh. Ảnh: Getty. |
“Để đánh dấu chiến thắng phát xít Đức trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, tôi ra lệnh tiến hành cuộc duyệt binh của quân đội, hải quân và quân khu Moscow. Cuộc duyệt binh sẽ diễn ra vào ngày 24/6/1945 trên Quảng trường Đỏ.
Lực lượng diễu hành gồm trung đoàn quân dân kết hợp, trung đoàn kết hợp của Bộ Quốc phòng, hải quân nhân dân và các học viện, trường quân sự và quân khu Moscow. Nguyên soái Georgy Zhukov, cấp phó của tôi sẽ kiểm tra việc duyệt binh.
Thống chế Konstantin Rokossovsky sẽ chỉ huy cuộc duyệt binh. Tôi giao phó cho đại tá Pavel Artemyev chuẩn bị và giám sát duyệt binh, do năng lực đồng thời là tư lệnh Quân khu Moscow”.
Trước đó, Đại tướng Koutsei Antonov, Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Liên Xô đã soạn thảo kế hoạch chuẩn bị cho duyệt binh từ ngày 24/5/1945. Quá trình tập duyệt được tiến hành vào cuối tháng 5 và đầu tháng 6/1945.
Duyệt binh sơ bộ diễn ra tại sân bay trung tâm. Đợt tổng duyệt cuối cùng diễn ra vào ngày 22/6 ở Quảng trường Đỏ.
Cuộc duyệt binh lớn nhất ở Quảng trường Đỏ
Nguyên soái Georgy Zhukov, người đã chính thức chấp nhận văn kiện đầu hàng của Đức quốc xã và Thống chế Konstantin Rokossovsky cưỡi 2 con ngựa trắng và đen duyệt đội danh dự, trong khi các lãnh đạo cấp cao Liên Xô ngồi trên lễ đài theo dõi duyệt binh.
 |
| Binh sĩ Nga mặc đồng phục của Hồng quân để tái hiện cuộc duyệt binh lịch sử 75 năm trước trong sự kiện hôm 24/6 vừa qua. Ảnh: TASS. |
Cuộc duyệt binh quy tụ hơn 40.000 binh sĩ, 1.850 phương tiện chiến đấu các loại. Xe tăng T-34, vũ khí chủ lực góp phần giúp Hồng quân đánh bại quân đội phát xít Đức dẫn đầu đoàn diễu hành của các phương tiện chiến đấu.
Truyền thống đó vẫn được giữ cho đến hôm nay, khi T-34 luôn là phương tiện dẫn đầu đoàn diễu binh cơ giới, một sự vinh danh cho dòng xe tăng huyền thoại trong Thế chiến II.
Các binh sĩ Hồng quân mang theo cờ của Đức quốc xã, sau đó vứt xuống như một biểu hiện cho sự thất bại của phát xít Đức.
Cuộc duyệt binh kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ. Cuộc diễu hành dân sự được dự định diễn ra sau đó phải hủy bỏ vì thời tiết xấu.
