Mới đây, trang Publishers Weekly đưa tin một cuộc khảo sát trực tuyến về thị trường sách Ukraine được thực hiện trong khoảng thời gian 26/3-8/4.
Tham gia khảo sát là 81 nhà xuất bản ở quốc gia này. Kết quả cho thấy nhiều đơn vị làm sách ở Ukraine đã buộc phải ngừng hoạt động kể từ khi xảy ra chiến sự. Trong số đó có các nhà xuất bản lớn như 4mamas, Booksha, DIPA, Mamino... Những đơn vị khác cũng bị tổn thất nghiêm trọng.
 |
| Các đầu sách được vận chuyển khỏi thành phố Kharkiv lấp đầy nơi từng là phòng đọc của trẻ em ở Ukraine. Ảnh: NDTV/ AFP. |
Hoạt động xuất bản chịu ảnh hưởng nặng nề
Báo cáo chỉ ra rằng 51% nhà xuất bản Ukraine vẫn tiếp tục công việc của mình nhưng đã thay đổi mô hình hoạt động, thực hiện các biện pháp cắt giảm giờ làm việc.
Trong đó, Nhà xuất bản Creative Women nói rằng bất chấp chiến tranh, họ vẫn đi theo hướng các dự án đã đề ra trước đó của mình. “Mặc dù thực tế là nhân viên của chúng tôi bị phân tán về mặt địa lý - một số ở lại Ukraine và một số khác phải di tản ra nước ngoài - mọi người vẫn giữ liên lạc với nhau”, trích báo cáo của Nhà xuất bản Creative Women.
Một số đơn vị khác nói rằng họ vẫn tiếp tục làm việc bình thường vì cho phép nhân viên làm việc từ xa và đang tăng cường sản xuất sách điện tử.
Nhà xuất bản Nash Format đang tập trung thực hiện các tựa sách mà họ tin rằng chúng sẽ nhận được sự quan tâm đặc biệt trong chiến tranh và thời kỳ hậu chiến. Đội ngũ biên tập viên của đơn vị này vẫn đang làm việc từ các vùng khác nhau của Ukraine và cả nước ngoài.
Đại diện Nhà xuất bản Ranok, có trụ sở tại Kharkiv, nơi bị pháo kích nặng nề, chia sẻ với Chytomo (trang tin tức độc lập lớn nhất về xuất bản, văn học và văn hóa đương đại ở Ukraine): “Nhóm của chúng tôi đã đạt được thỏa thuận với một nhà in ở Ba Lan để xuất bản sách cho người tị nạn Ukraine. Chúng sẽ được phát miễn phí cho trẻ em Ukraine đang ở Ba Lan. Điều tương tự cũng sẽ sớm được thực hiện ở Cộng hòa Séc”.
Trong số các nhà xuất bản được khảo sát, 55% không di chuyển nơi làm việc, 36% di chuyển một phần nhân sự trong vùng lãnh thổ Ukraine, 7% di chuyển hoàn toàn trong nước và 2% chuyển ra nước ngoài.
Một số nhà xuất bản hiện có hàng triệu bản sách được cất giữ trong các kho ở hai thành phố Kyiv và Kharkiv. Đại diện Nhà xuất bản Clio nói với Chytomo: “Chúng tôi không thể bán sách vì nhà kho cho thuê hiện đã đóng cửa và không còn nhân viên nào ở Kyiv”.
Chiến sự đã làm giảm doanh số bán sách ở Ukraine. 95% nhà xuất bản ở đây báo cáo rằng doanh số của họ đã giảm đáng kể trong tháng đầu tiên có chiến sự. Theo đó, 17% nhà xuất bản vẫn trả lương đầy đủ, 55% có sự cắt giảm mức lương và 28% hoàn toàn không thể chi trả lương cho nhân viên.
 |
| Hợp tác với các đơn vị nước ngoài là một trong những hướng đi của ngành xuất bản Ukraine trong chiến tranh. Ảnh: The Ukranians. |
Tìm kiếm sự hỗ trợ ở nước ngoài
Trước tình hình bất ổn trong nước, ngành xuất bản Ukraine phải nghiên cứu những hướng đi mới thông qua việc tìm kiếm sự trợ giúp, hợp tác từ nước ngoài. Theo đó, 24,6% nhà xuất bản ở đây đã thiết lập quan hệ hợp tác với các đơn vị xuất bản nước ngoài.
Trong khi 51% nhà xuất bản có kế hoạch hợp tác với làng sách quốc tế, thì 24,4% nói rằng họ chưa biết làm thế nào để thâm nhập thị trường quốc tế.
Trong số các giao dịch gần đây của ngành sách Ukraine, một cuốn sách được xuất bản bởi Britain’s Bonnier Books với số tiền thu được sẽ dành để quyên góp cho tổ chức UNICEF nhằm hỗ trợ trẻ em Ukraine trong chiến tranh.
Bên cạnh đó, tác giả của nhiều tựa sách best-seller Ryan Holiday đã quyên góp khoảng 15.000 USD cho Ukraine. Một nhà xuất bản của quốc gia này cũng đã mở thêm chi nhánh ở Krakow, Ba Lan. Ngoài ra, Nhà xuất bản Rodovid cũng đang làm việc với các đồng nghiệp của mình ở Canada để tìm kiếm sự hợp tác.
Một hình thức hỗ trợ của thế giới dành cho các nhà xuất bản Ukraine là phân phối sách cho những người tị nạn và người dân Ukraine ở nước ngoài.
“Việc mua sách cho những người di tản tạm thời và người Ukraine ở nước ngoài sẽ cho phép ngành xuất bản sách ở quốc gia này có thể trụ vững bằng cách nào đó”, đại diện Nhà xuất bản Bukrek nhận định.
Bên cạnh đó, cuộc khảo sát cũng cho thấy các nhà xuất bản ủng hộ sách điện tử. Đại diện Nhà xuất bản Nebo BookLab nói với Chytomo: “Làm phong phú thêm danh mục xuất bản với sách điện tử để những người Ukraine phải di tản trong chiến tranh có thể đọc cũng là một cách hay”.
