Donald Trump, người đã chiến thắng "trọng lực" chính trị để bước vào Nhà Trắng khi đang là doanh nhân, ngôi sao truyền hình thực tế, nay phải trở lại mặt đất, khi Joe Biden được tuyên bố là tổng thống đắc cử vào sáng 7/11.
Cuối cùng, hàng loạt cuộc mít tinh rầm rộ và sức mạnh ý chí của ông Trump không thể vượt qua thực tế rằng ông đã không được yêu thích suốt thời gian dài, cũng như việc đại dịch đã làm thiệt mạng hơn 236.000 người ở Mỹ và khiến hàng triệu người phải mất việc làm.
Tuy nhiên, thương hiệu chính trị của ông Trump - những lời chế nhạo trên Twitter, khao khát trả thù đối thủ, cách tiếp cận "một mình một đường" với thế giới - đã ghi dấu ấn trong phạm vi chính phủ và hơn thế nữa. Và kết quả tốt hơn dự báo của ông trước đối thủ đảng Dân chủ Joe Biden cho thấy tác động của tổng thống Mỹ thứ 45 có thể để lại dư âm nhiều thế hệ về sau trong chính trị, quản lý và chính sách, ngay cả khi ông thất bại, AP bình luận.
 |
| Ông Trump tại phòng họp báo ở Nhà Trắng hôm 5/11. Ảnh: AP. |
Ông Trump sẽ làm gì?
Vẫn phải chờ xem ông Trump dự định làm gì sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào ngày 20/1. Đi chơi golf? Ra mắt kênh truyền hình của riêng mình? Chuẩn bị tranh cử lần nữa?
"Tôi hoàn toàn nghĩ rằng tổng thống sẽ tiếp tục tham gia chính trị. Tôi chắc chắn ông ấy sẽ có mặt trong danh sách cuối cùng những người có khả năng tranh cử vào năm 2024", cựu chánh văn phòng của ông Trump, Mick Mulvaney, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến với Viện Vấn đề Quốc tế & Châu Âu. "Ông ấy không thích thua cuộc".
Ông Trump vẫn giữ "cái loa" Twitter của mình, vẫn sẽ xuất hiện trên Fox News và vẫn có sự hậu thuẫn không hề nhỏ của những người ủng hộ trung thành, những người có thể không bao giờ chấp nhận thất bại của ông sau nhiều tháng được rót vào tai rằng ông sẽ không thể thua cuộc nếu cuộc bầu cử là hợp pháp.
Hôm 7/11, ông Trump đã không nhận thua trước tổng thống đắc cử Joe Biden, thay vào đó hứa hẹn cuộc chiến pháp lý để cố gắng lật ngược kết quả bầu cử.
Cho đến khi người kế nhiệm xuất hiện để lãnh đạo đảng Cộng hòa - có thể là không cho đến cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 - ông Trump vẫn là người đứng đầu trên thực tế của một đảng mà ông đã định hình lại.
“Ngay cả khi thất bại, ông Donald Trump đã vượt quá mong đợi và giúp các đảng viên Cộng hòa khác làm được điều tương tự", cố vấn đảng Cộng hòa Michael Steel, người đã làm việc tại Capitol Hill và trong các chiến dịch, cho biết. "Ông ấy vẫn sẽ là một thế lực mạnh mẽ trong đảng".
Tuy nhiên, bàn thua của ông Trump có khả năng làm dấy lên suy tính về mức độ "chủ nghĩa Trump" mà đảng Cộng hòa nên chấp nhận trong tương lai, đặc biệt là khi đảng có thể giữ quyền kiểm soát thượng viện và giành thêm ghế tại hạ viện.
Trong khi đó, vẫn chưa rõ liệu ông Trump sẽ chấp nhận kết quả bầu cử hay tiếp tục tranh chấp trong ba tháng tới, khi ông là tổng thống "vịt què".
Những người biết rõ về ông nói rằng có rất ít khả năng ông sẽ lặng lẽ chấp nhận.
"Khi Donald Trump thua cuộc, sẽ không bao giờ có một sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình", luật sư lâu năm của ông Trump, Michael Cohen, nói. Ông dự đoán ông Trump sẽ làm mọi thứ trong khả năng để tuyên bố cuộc bầu cử đã bị đảng Dân chủ hoặc các thế lực khác "đánh cắp khỏi tay ông", giống như ông đã cố gây bất hòa khi phiếu bầu đang được kiểm đếm.
 |
| Ông Trump nghe tin ông Joe Biden chiến thắng khi đang đi chơi golf hôm 7/11. Ảnh: AP. |
Ông Cohen cho biết ông Trump cũng có thể ý thức được rằng sau khi mất chức tổng thống, ông có khả năng "phải hứng chịu rất nhiều vụ kiện, ở cấp liên bang lẫn cấp tiểu bang". Ông Trump vốn đã phải đối mặt với các vụ kiện cáo buộc ông tấn công tình dục và phỉ báng, và vấn đề tài chính của Tổ chức Trump đang được điều tra bởi tổng chưởng lý của New York.
Barbara Res, cộng sự lâu năm của ông Trump, người gần đây đã viết một cuốn sách về thời gian làm việc với tổng thống, suy đoán rằng ông có thể rời khỏi đất nước trước khi ông Biden nhậm chức và có thể theo đuổi đế chế truyền thông của riêng mình.
"Ông ấy có thể mặc bất cứ thứ gì ông ấy muốn. Ông ấy có thể nói bất cứ điều gì ông ấy muốn. Gần giống như việc để Twitter bùng nổ trong mọi thứ", bà nói.
Tương lai của đảng Cộng hòa
Về tương lai của đảng Cộng hòa, ông Steel nói đảng có khả năng sẽ tìm kiếm các nhà lãnh đạo kết hợp các yếu tố trong chương trình nghị sự dân túy của ông Trump với các chính sách thu hút sự đa dạng cử tri.
"Thách thức sẽ là xác định những nội dung được yêu thích, có thể duy trì lâu dài và mang tính thiết thực trong chương trình nghị sự của ông ấy và kết hợp chúng với các chính sách và lập luận thu hút nhiều cử tri hơn mà đảng cần để chiến thắng ở cấp quốc gia trong tương lai.
Dưới thời ông Trump, đảng Cộng hòa đã hoàn toàn chấp nhận làn sóng dân túy do phe đảng Trà phát động trong những năm trước đó, chuyển trọng tâm từ thương mại tự do sang chiến tranh thương mại và chính sách đối ngoại theo chủ nghĩa biệt lập.
Sự nổi lên của ông Tump đã mở ra một con đường mới cho chức vụ tổng thống, được thúc đẩy nhiều hơn bởi sức mạnh của cá tính hơn là chính sách. Thông điệp dân tộc chủ nghĩa của ông và việc châm ngòi cho "các cuộc chiến tranh văn hóa" đã chứng minh sức mạnh của chính trị phân cực và thúc đẩy tái tổ chức chính trị thế hệ.
Trong khi mở rộng phạm vi tiếp cận với cử tri nông thôn da trắng và tầng lớp lao động bằng cách bày tỏ sự bất bình về kinh tế và chủng tộc, ông cũng đánh mất cử tri có trình độ đại học ở các thành phố và vùng ngoại ô bằng những lời lẽ đôi khi khó hiểu và những dòng tweet bất tận.
 |
| Người ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử 2020. Ảnh: AP. |
Tuy nhiên, nhiều đảng viên Cộng hòa tin rằng ông sẽ thắng cử nếu không xảy ra đại dịch virus corona và cử tri tin rằng ông đã mắc sai lầm trong việc ứng phó.
Một số lãnh đạo hàng đầu của đảng Cộng hòa tin rằng mặc dù những người được gọi là "Không bao giờ chọn Trump" có thể ăn mừng thất bại của tổng thống, nhưng các đảng viên Cộng hòa sẽ không thể hoàn toàn phủ nhận ông, nếu xét đến việc lập trường của ông về thương mại, nhập cư và chính sách đối ngoại đã gây được tiếng vang với cử tri ra sao và ông cũng đã tiến gần đến chiến thắng thứ hai như thế nào.
Cuộc đua để giành đề cử của đảng Cộng hòa năm 2024 đã bắt đầu một cách lặng lẽ ở hậu trường. Một loạt ứng viên đang chạy thử, từ những người ôn hòa như Thống đốc Maryland Larry Hogan, đến những nhân vật diều hâu như Thượng nghị sĩ Arkansas Tom Cotton và các cựu quan chức của ông Trump như cựu Thống đốc Nam Carolina Nikki Haley.
Con trai cả của ông Trump, Donald Trump Jr., đã được những người ủng hộ trung thành của tổng thống gọi tên cho con đường tranh cử, có nghĩa là cái tên Trump có thể tồn tại lâu dài.
