Cuộc đấu khẩu giữa Trung Quốc và Nhật Bản, hai nền kinh tế lớn nhất châu Á và đang tranh chấp một nhóm đảo trong biển Hoa Đông, đã leo thang sau khi Nhật Bản tuyên bố họ sẽ bắn những máy bay không người lái xâm phạm không phận. Ngay sau đó Bắc Kinh đáp trả rằng rằng họ sẽ coi việc Tokyo bắn các máy bay không người lái của Trung Quốc là "hành động chiến tranh".
"Quan điểm của chúng ta là một nước không nên cố gắng thay đổi tình hình bằng vũ lực. Để chứng minh lập trường kiên định của dân tộc, chúng ta phải thực hiện mọi hoạt động - như do thám và thu thập thông tin tình báo - vì mục đích đó. Môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản đang ngày càng trở nên khó khăn hơn. Đó là thực tế", Reuters dẫn nội dung bài phát biểu dành cho quân đội của Thủ tướng Nhật Bản hôm 27/10.
Ông Abe đọc bài phát biểu trong buổi lễ mà quân đội công bố tàu đổ bộ tấn công do Mỹ sản xuất trong trại huấn luyện Asaka của quân đội. Việc Tokyo mua tàu đổ bộ tấn công là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy Nhật Bản muốn tăng cường khả năng bảo vệ các đảo xa. Quân đội Nhật Bản muốn thành lập một đơn vị tàu đổ bộ đặc biệt để bảo vệ các đảo phía nam và chiếm lại chúng nếu nước ngoài xâm lược.
"Dùng vũ lực để thay đổi tình hình khu vực" là cụm từ mà các chính trị gia và giới chuyên gia an ninh Nhật Bản thường sử dụng để ám chỉ lập trường cứng rắn của Trung Quốc trong tranh chấp lãnh hải trên biển Đông và biển Hoa Đông.
"Một bộ phận dư luận lo ngại Trung Quốc sẽ tìm cách thay đổi cục diện tranh chấp lãnh thổ bằng vũ lực, chứ không phải bằng luật pháp. Nếu Trung Quốc chọn con đường đó, họ sẽ không thể trỗi dậy một cách hòa bình. Vì thế Trung Quốc không nên giải quyết tranh chấp bằng vũ lực. Nhiều nước muốn Nhật Bản thể hiện quan điểm đó một cách mạnh mẽ. Họ hy vọng rằng Trung Quốc sẽ hành xử đầy trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế", Abe nói với Wall Street Journal trong buổi phỏng vấn sau đó.
Chỉ trong vòng vài ngày qua ông Abe hai lần nhấn mạnh rằng Nhật Bản sẽ cứng rắn với Trung Quốc. Những tuyên bố của ông xuất hiện trong bối cảnh phi cơ quân sự Trung Quốc liên tục bay gần không phận Nhật Bản trong ba ngày qua, buộc Tokyo phải điều động chiến đấu cơ để răn đe.
Người đứng đầu chính phủ Nhật Bản nhấn mạnh rằng quân đội sẽ phải từ bỏ khái niệm truyền thống rằng nhiệm vụ của họ trong thời bình chỉ là tập luyện.
"Trách nhiệm của quân đội là bảo vệ cuộc sống và tài sản của người dân, lãnh thổ, lãnh hải và không phận của đất nước, đồng thời đóng góp cho hòa bình và sự ổn định của thế giới. Tôi muốn quân đội từ bỏ quan niệm rằng các bạn chỉ cần tập luyện trong thời bình, rằng bản thân sự tồn tại của lực lượng vũ trang có thể ngăn chặn vũ lực", ông lập luận.