Nghe tin dữ, nhà văn Phan Hoàng - đồng nghiệp lâu năm của đạo diễn Văn Lê - không khỏi bàng hoàng.
“Nhà văn Văn Lê bị đột quỵ, mất tối qua. Văn Lê là nhân cách lớn, cây bút tài hoa về tiểu thuyết, thi ca, điện ảnh, người anh thân thiết hết lòng với anh em văn sĩ trẻ. Vĩnh biệt một trong những người anh đáng kính trọng nhất của làng văn nghệ”, ông Hoàng nói.
Văn Lê tên thật là Lê Chí Thuỵ, sinh ngày 2/3/1949, quê ở Gia Thanh, Gia Viễn, Ninh Bình. Ông nhập ngũ năm 1966, vào chiến trường B2 năm 1967, về tạp chí Văn nghệ Quân Giải phóng năm 1974.
 |
| Nhà văn Văn Lê tại buổi giới thiệu các ấn phẩm đoạt giải thưởng Văn học Nghệ thuật TP.HCM (2012-2017). Ảnh: NXB Văn hóa - Văn nghệ TP.HCM. |
Sau năm 1975, ông công tác ở tuần báo Văn nghệ Giải phóng rồi tuần báo Văn nghệ, Hội Nhà văn Việt Nam. Năm 1977, ông tái ngũ, chiến đấu ở mặt trận 479, Campuchia. Đến năm 1982, Văn Lê về công tác tại Hãng phim Giải phóng cho tới lúc nghỉ hưu năm 2010.
Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Điện ảnh Việt Nam; Ủy viên Ban chấp hành, Phó chủ tịch Hội đồng Thơ - Hội Nhà văn TP.HCM khoá IV, Ủy viên Hội đồng Thơ khoá V, VI.
Văn Lê là con người đa năng. Ông có 3 tập thơ, 2 trường ca, 5 tập truyện, 15 tiểu thuyết và được phong danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú ở lĩnh vực điện ảnh.
Trong lĩnh vực văn học, Văn Lê từng nhận: Giải A cuộc thi thơ của tuần báo Văn nghệ, Hội Nhà văn Việt Nam (1975-1976); giải B thơ tạp chí Văn nghệ Quân đội năm 1984; giải A thơ về đề tài Chiến tranh Cách mạng, Hội Nhà văn Việt Nam 1994, với tập thơ Phải lòng.
Ông được tặng thưởng Văn học Bộ Quốc phòng 1994 với tiểu thuyết Nếu anh còn được sống. Tập trường ca Những cánh đồng dưới lửa nhận Giải thưởng Văn học Bộ Quốc phòng 1999; Giải thưởng Văn học Quốc tế Mekong 2006.
Tiểu thuyết Mùa hè giá buốt được trao giải B (không có giải A) về văn học chiến tranh của Bộ Quốc phòng (2004-2009). Ông cũng giành giải nhất Giải thưởng Văn học nghệ thuật TP.HCM 5 năm lần thứ I (2006-2011).
 |
| Tác phẩm cuối cùng của Văn Lê: Tiểu thuyết lịch sử Cống nhân do NXB Văn hóa - Văn nghệ TP.HCM xuất bản năm 2020. |
Tiểu thuyết Phượng hoàng nhận giải A về văn học chiến tranh của Bộ Quốc phòng 5 năm (2009-2014) và giải nhì Giải thưởng Văn học nghệ thuật TP.HCM 5 năm lần thứ II (2012-2017).
Trong lĩnh vực điện ảnh, Văn Lê đã 3 lần đoạt giải thưởng kịch bản phim Tài liệu xuất sắc, một giải thưởng Đạo diễn xuất sắc, một giải Bông sen vàng, 5 Bông sen bạc, 2 Cánh diều vàng, một giải Galaxy của truyền hình Nhật Bản và nhiều giải thưởng cao về phim tài liệu của Hội Điện ảnh Việt Nam.
Văn Lê là tác giả kịch bản phim truyện Long Thành cầm giả ca, giải nhất về kịch bản của Cục Điện ảnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Bộ phim được nhận giải nhất Cánh diều vàng của Hội Điện ảnh năm 2012.
