“Chúng tôi cho rằng hành động đặt giàn khoan của Trung Quốc tại thềm lục địa của Việt Nam trên Biển Đông là khiêu khích và làm tổn hại đến mục tiêu chung mà chúng ta cùng xây dựng – một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp và ổn định chung trong khu vực”, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney nhấn mạnh trong cuộc họp báo ngày 16/5. Ông Carney nhấn mạnh thêm rằng Nhà Trắng rất quan ngại về "cách hành xử nguy hiểm và hù dọa" của Trung Quốc trong khu vực.
 |
| Người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney lên tiếng về tình hình Biển Đông. Ảnh: AP. |
Cùng ngày 16/5, trong cuộc gặp với Tổng Tham mưu trưởng Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc, Phó tổng thống Mỹ Joe Biden bày tỏ quan ngại về hành động đơn phương của Bắc Kinh trên Biển Đông.
Ông Biden khẳng định Mỹ không đứng về phía nào trong vấn đề Biển Đông nhưng cảnh báo các bên không nên thực hiện những bước khiêu khích, ảnh hưởng hòa bình và ổn định trong khu vực.
Trong khi đó, Reuters trích lời một quan chức cao cấp Mỹ nhấn mạnh: “Những hành động gây căng thẳng liên tiếp của Bắc Kinh đặt một loạt câu hỏi cho chúng tôi về mục đích chiến lược lâu dài của Trung Quốc”.
Theo ông, cách hành xử của Trung Quốc là nhằm thúc đẩy tuyên bố chủ quyền bằng hình thức dọa nạt và đe dọa sử dụng vũ lực. Quan chức này nhấn mạnh, việc Mỹ tái cân bằng về châu Á không phải là để kiềm chế Trung Quốc và Bắc Kinh cần phải hành xử theo đúng luật pháp và thông lệ quốc tế.
Từ khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép ở vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam, giới chức cũng như các nghị sĩ Mỹ đã liên tục chỉ trích hành động đơn phương gây hấn của Trung Quốc. Tuy nhiên, hai chuyên gia Elizabeth Economy và Michael Levi thuộc Hội đồng quan hệ ngoại giao ở Mỹ cho rằng Washington cần phản ứng mạnh hơn những hành động của Trung Quốc ở Biển Đông hiện nay.
Hai chuyên gia này nhận định trên Washington Post rằng, tình hình trên Biển Đông đang nguy hiểm hơn trước đây. Cách hành xử của các lực lượng quân sự lẫn dân sự của Trung Quốc đang cho thấy mục tiêu theo đuổi của họ không phải là tìm kiếm nguồn dầu khí. Việc Mỹ khẳng định sẽ không đứng về phía nào trong vấn đề tranh chấp chủ quyền và kêu gọi hai bên giải quyết những bất đồng theo con đường hòa bình là chưa đủ. Washington phải kêu gọi Trung Quốc thành thật hơn và phải đưa ra những nguyên tắc rõ ràng hơn.
