"Tết mà không có nem, giò, bánh chưng thì không thể gọi là Tết nữa", Hoàng Minh Trang, cô du học sinh Việt Nam hiện sống ở Sunderland, Anh nói với Zing.
Tại Sunderland, thành phố nhỏ ở Đông Bắc nước Anh, những người Việt Nam như Minh Trang không thể mua được bánh chưng, giò hay những đồ ăn Tết truyền thống. Lựa chọn duy nhất của cô du học sinh là bắt tàu hỏa đi hàng trăm km tới Manchester hoặc London, những thành phố lớn với các chợ người Việt sầm uất.
Vượt 400 km để mua giò lụa
Tết âm lịch năm nay rơi vào giữa tháng 2, tương đối muộn so với thường lệ. Đối với các sinh viên Việt Nam đang theo học tại Anh, đây là thời gian khá bận rộn bởi kỳ học mới đã bắt đầu. Bài vở cùng việc làm thêm khiến các bạn trẻ chật vật sắp xếp thời gian để chuẩn bị cho Tết Mậu Tuất đang đến gần.
"Thú thật là năm nay em không có thời gian làm gì cả. Sáng em học ở trường, chiều đi rửa bát (ở một quán ăn của người Hoa), tối về thì đã muộn lắm rồi. Năm nay chắc em chỉ mua bánh chưng và giò làm sẵn thôi", Việt Hoàng, một du học sinh tại Durham chia sẻ với Zing.
Durham là thành phố nhỏ ở Đông Bắc nước Anh. Nơi đây không có cửa hàng bán đồ Việt Nam nào. Việt Hoàng cho biết sẽ phải di chuyển một quãng đường dài tới London nếu muốn mua những món ăn truyền thống. Khi được hỏi vì sao không sử dụng dịch vụ vận chuyển, Việt Hoàng nói cậu muốn trực tiếp kiểm tra chất lượng giò và bánh chưng trước khi mua.
Quãng đường từ Durham về London khoảng hơn 400 km, một hành trình dài 4 giờ đồng hòa bằng tàu hỏa. Tuy nhiên, cậu bạn không hề tỏ ra ngần ngại với chuyến đi dọc một nửa nước Anh chỉ vì những cây giò.
"Đối với em, hương vị Tết là mùi thơm của hương trên bàn thờ, vị mặn của giò chấm cùng nước mắm, chất sền sệt của bánh chưng. Thiếu những cái đó coi như là không có Tết", Việt Hoàng nói. Năm nay Hoàng chịu trách nhiệm mua bánh chưng cho cả 2 bạn cùng nhà cũng là người Việt Nam.
Trong khi đó, Minh Trang cho biết cô sẽ tranh thủ ngày nghỉ cuối tuần để đi tàu hỏa tới Manchester. Cả đi cả về của chuyến hành trình tốn của cô bạn hiện theo học tại Đại học Sunderland nguyên một ngày, với chi phí tàu hỏa khoảng 90 bảng Anh (120 USD).
"Vì em mua vé tàu hơi muộn nên giá vé đắt hơn khoảng 20%. Bánh chưng bên này giá khoảng 10 bảng (14 USD). Giò thì đắt hơn, khoảng 18 bảng (24 USD). Nói chung, chỉ riêng tiền tàu xe, giò chả bánh chưng, là đã tốn hết tiền ăn trong 1 tháng của em rồi", Minh Trang cười nói.
Bắc bếp lò nấu hơn 100 chiếc bánh chưng
May mắn hơn Việt Hoàng và Minh Trang, các bạn sinh viên Việt Nam ở Bristol, Tây Nam nước Anh, có điều kiện thuận lợi hơn để tự làm bánh chưng. Năm nay, hoạt động gói bánh chưng do Hội sinh viên Việt Nam tại Đại học West of England (UWE Việt) tổ chức thu hút sự tham gia của hơn 50 bạn sinh viên.
"Lá dong thì bên mình nhờ người mua rồi mang từ Việt Nam sang. Đậu xanh, gạo nếp, thịt lợn thì có thể mua từ các siêu thị châu Á và cửa hàng bán thịt ngay ở Bristol", Lâm Thành Thép, thành viên của UWE Việt, trả lời Zing.
Việc gói bánh chưng năm nay được chia làm nhiều công đoạn khác nhau, mỗi công đoạn lại có một nhóm phụ trách. Việc phân chia như vậy giúp tiết kiệm thời gian, công sức của các bạn và tránh lãng phí nguyên liệu làm bánh.
"Bọn mình bắt đầu công tác chuẩn bị tối hôm 2/2, chủ yếu là rửa lá dong, với chuẩn bị không gian, dao kéo, đồ nghề cho anh chị em để làm bánh chưng trong những ngày sau", Thành Thép cho biết.
Hình ảnh làng quê Việt Nam như được mang sang tận miền Nam nước Anh khi các bạn sinh viên ở Bristol dùng gạch dựng thành lò để luộc bánh chưng. Và cũng bằng gạch, các bạn đặt lên trên những chiếc bàn, nơi từng là bàn học, thành những máy ép thủ công để cho ra đời những mẻ bánh chưng vừa ý.
UWE Việt đã gói được 146 chiếc bánh chưng trong 2 ngày cuối tuần. Tổng chi phí của hoạt động năm nay khoảng 2.000 Bảng (khoảng 2.700 USD), tất cả đều do thành viên của UWE Việt quyên góp. Số bánh chưng này được sử dụng trong sự kiện Tết Show, chương trình chào đón năm mới Mậu Tuất 2018 dành cho cộng đồng người Việt ở Anh.
"Mọi người đều bận cả, nhưng vì là ngày Tết truyền thống nên anh em tham gia rất hăng hái. Vì được tự tay gói bánh chưng, tự tay tổ chức chương trình nên ai cũng thích", Thành Thép chia sẻ.
Tết Show do UWE Việt tổ chức diễn ra hôm 5/2 tại Đại học West of England, thành phố Bristol. Hơn 200 bà con người Việt cùng một số bạn bè quốc tế đã tham dự, đắm mình vào không gian tràn ngập không khí Tết truyền thống của người Việt Nam.
"Nhìn thấy hình ảnh áo dài của các bạn trên sân khấu, được ăn miếng bánh chưng, giò lụa với dưa hành, xung quanh đâu đâu cũng là tiếng nói của người Việt, cảm giác như Việt Nam đang ở rất gần vậy", Minh Huệ, sinh viên đã 3 năm liên tiếp xa nhà trong dịp Tết âm lịch, nói với Zing.