Hàng chục hộ dân xã Thành Hải và phường Văn Hải (TP Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh Thuận) trắng tay vì dự án kênh Cầu Ngòi gây ngập úng, làm cây trồng hư hại hoàn toàn.
Trắng tay vì ngập
Ông Lê Văn Thạnh (ngụ tại khu phố 12, phường Văn Hải) buồn bã, lội bì bõm đi xem từng gốc nho trong vườn rộng 5.000 m2 trồng theo quy trình VietGAP, bị ngập trong nước gần tháng nay.
 |
| Vườn nho của gia đình anh Trần Kim Hân bị thối quả, hư hại hoàn toàn vì ngập úng kéo dài. Ảnh: Tuấn Kiệt. |
Ông Thạnh cho hay vườn nho ước tính gần 5 tấn đang chín bói, chuẩn bị bán thì mưa xuống. Các cống dẫn nước chảy ra kênh bị đơn vị thi công bịt kín, nước không lối thoát. Vườn nho trở thành cái hồ nước, trái nho thối rụng. Ước tính thiệt hại hơn 70 triệu đồng.
"Tôi phải đành lòng cắt bỏ trái nhằm cứu lấy cây nho, nhưng gần 1 tháng nước vẫn chưa rút thì rễ cũng thối rồi. Mấy năm trước mưa chỉ 2 ngày là nước rút, nay ngập vậy coi như trắng tay", ông Thạnh nói.
Nằm cạnh những khối bê tông đang thi công dang dở của dự án kênh Cầu Ngòi, vườn nho 1.500 m2 của anh Trần Điền Thanh (ngụ tại phường Văn Hải) đã héo khô, cây chết đứng. Anh Thanh cho biết chờ nước rút sẽ phải đào bỏ gốc, trồng lại.
"Thiên tai là điều không tránh khỏi, nhưng đơn vị thi công ngăn dòng nước làm ngập úng kéo dài gây thiệt hại nặng", anh Thanh cười buồn nói.
Theo quan sát của phóng viên, một vùng rộng lớn thuộc xã Thành Hải và phường Văn Hải ngập sâu, nước không có lối thoát. Nhiều người dân mang lưới đánh cá trên những đồng ruộng của chính mình.
Theo thống kê của UBND TP Phan Rang - Tháp Chàm, từ tháng 9/2018, dự án kênh Cầu Ngòi thi công đã ngăn dòng chảy một số đoạn, cùng với mưa lớn làm 6 ha ruộng Hè Thu của nông dân phường Văn Hải không thu hoạch được, thiệt hại 100 %.
Nước không thoát được nên việc ngập úng kéo dài làm hàng chục ha đất nông nghiệp trồng nho, táo, lúa của người dân xã Thanh Hải và phường Văn Hải bỏ trắng không thể sản xuất. Đặc biệt, phường Văn Hải có gần 30 ha trồng nho theo quy trình VietGAP ảnh hưởng.
Ông Trần Minh Thái, Phó chủ tịch UBND TP Phan Rang - Tháp Chàm, đã ký công văn gửi Ban Xây dựng năng lực và thực hiện các dự án ODA ngành nước tỉnh Ninh Thuận (chủ đầu tư dự án kênh Cầu Ngòi), đề nghị hỗ trợ thiệt hại cho người dân nơi đây.
Đề xuất hỗ trợ cho người dân
Ông Đỗ Khoa Danh, Giám đốc Ban Xây dựng năng lực và thực hiện các dự án ODA ngành nước tỉnh Ninh Thuận, cho hay dự án kênh Cầu Ngòi có tổng số vốn 167 tỷ, do Vương quốc Bỉ tài trợ.
 |
| Dự án kênh Cầu Ngòi gây ngập úng làm hàng chục ha đất nông nghiệp của người dân phải bỏ hoang. Ảnh: Tuấn Kiệt. |
Dự án có chiều dài 7,6 km đi qua xã Thành Hải, phường Văn Hải (TP Phan Rang - Tháp Chàm) và thị trấn Khánh Hải (Ninh Hải) bao gồm các hạng mục kênh tưới tiêu, đường giao thông, đèn chiều sáng và cây xanh. Dự án khởi công vào tháng 8/2018 và sẽ hoàn thành vào cuối tháng 3/2019.
Ông Danh cho hay đây là dự án được xây dựng bằng nguồn vốn không hoàn lại của Chính phủ Bỉ hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận ứng phó biến đổi phí hậu. Dự án hoàn thành sẽ cúng cấp nước tưới tiêu và giảm ngập lụt cho gần 3.000 ha đất nông nghiệp. Gần 200 hộ dân bị ảnh hưởng trong vùng dự án.
Tuy nhiên, dự án khởi công thì vướng phải phản ứng của 7 hộ dân không giao mặt bằng. Bên cạnh đó, mưa lớn kéo dài khiến những khu vực không giải phóng mặt bằng được gây ngập úng ảnh hưởng đến những hộ dân cạnh dự án.
Vị giám đốc này cũng cho hay tiến độ dự án rất gấp, nếu không được bàn giao mặt bằng đúng hạn sẽ không hoàn thành. Ông cũng đề xuất người dân thống kê thiệt hại gửi lên chính quyền, ban quản lý dự án sẽ đề xuất tỉnh Ninh Thuận trích nguồn vốn dự phòng của dự án hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại.
"Ban quản lý dự án sẽ đề xuất tỉnh Ninh Thuận cho phép trích nguồn vốn dự phòng của dự án hỗ trợ cho bà con bị ngập úng", ông Danh nói.
 |
| Dự án kênh Cầu Ngòi (trong vòng tròn đỏ) gây ngập ảnh hưởng đến hàng chục hộ dân. Ảnh: Google Maps. |
