TGĐ TCty ĐSVN chỉ đạo việc mua tàu cũ
Thực ra, các công văn (CV) trao đi đổi lại về việc mua bán toa tàu đã qua sử dụng của Trung Quốc được tiến hành từ năm 2013. Nhưng rồi, do các sự kiện liên quan đến biển Đông đã làm chững lại việc khảo sát mua các toa tàu này. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ xin nêu một số công văn điển hình trong năm 2014 và 2015 để thấy sự chỉ đạo xuyên suốt của lãnh đạo TCty ĐSVN về việc mua toa tàu này.
Công văn số 148 ngày 8/5/2014 về việc giao nhiệm vụ chuẩn bị cho chuyến công tác của Chủ tịch HĐTV làm việc với Cục ĐS Côn Minh do Phó tổng GĐ TCty ĐSVN Ngô Cao Vân ký, ghi rõ: “Khảo sát thực tế và thảo luận việc mua toa xe hàng khổ đường 1.000 mm đã qua sử dụng của Cục ĐS Côn Minh.”
Tiếp đó, công văn số 229 ngày 29/8/2014 của Ban HTQT& KHCN gửi Tổng giám đốc Vũ Tá Tùng nêu rõ quá trình thực hiện khảo sát, về nhu cầu và sự phù hợp về tiêu chuẩn kỹ thuật… Phía dưới ông Tùng bút phê: “Tôi đồng ý về nhu cầu đầu tư như báo cáo trình bày…” và “trình HĐTV xem xét quyết định.”
Sau đó là công văn số 399 ngày 15/10/2014 của Ban KH-KD gửi Chủ tịch và Tổng giám đốc TCty ĐSVN. Trong CV nêu rõ 2 phương án đầu tư (một là Tcty ĐSVN là chủ đầu tư; hai là Cty ĐSHN là chủ đầu tư) và cả phương án tài chính kèm theo. Đây chính là văn bản được Chủ tịch Trần Ngọc Thành bút phê: “Tôi nhất trí thực hiện nhanh chủ trương đầu tư toa xe hàng đã qua xử dụng của Trung Quốc.”…
Nhưng rõ nhất vai trò chỉ đạo mua toa tàu cũ của Tổng giám đốc Tcty ĐSVN Vũ Tá Tùng khi ông ký 2 công văn dưới đây.
Thứ nhất là công văn số 1408 (về việc mua toa xe đã qua sử dụng của Trung Quốc) ngày 2/6/2015 gửi 2 Cty thành viên là Cty ĐS HN và Cty Ratraco. Nội dung CV thể hiện rất rõ chủ trương của TCty ĐSVN về việc mua xe cũ: “TCty ĐSVN thống nhất về chủ trương đàm phán mua toa xe đã qua sử dụng của Cục ĐS Côn Minh - Trung Quốc…” Mặt khác, công văn này cũng yêu cầu 2 Cty này “chủ động đàm phán với phía bạn về giá cả, số lượng, chủng loại toa xe cần mua.”
Thứ hai là công văn số 3955 được ông Vũ Tá Tùng ký nửa năm sau đó - ngày 16/12/2015 cũng về việc mua toa xe cũ của Trung Quốc. Công văn này được gửi tới Cty ĐS Hà Nội và Cty Ratraco, trong đó nêu rõ: “Phối hợp với Cục Đường sắt Côn Minh – Trung Quốc hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục theo quy định của pháp luật”. Cuối công văn này còn nêu rõ, quá trình thực hiện nếu có vướng mắc, các đơn vị báo cáo Tcty qua các ban chuyên môn của Tcty ĐSVN để hỗ trợ, tháo gỡ. Công văn này cũng được gửi tới Chủ tịch Trần Ngọc Thành để báo cáo.
Điều này một lần nữa khẳng định, Tcty ĐSVN đã chỉ đạo xuyên suốt các ban chuyên môn cũng như 2 Cty thành viên về việc mua các toa xe cũ đã qua sử dụng của Cục ĐS Côn Minh, Trung Quốc.
Tại sao lãnh đạo TCty ĐSVN phải né trách nhiệm?
Điều cần nói là chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng không chỉ là việc cách chức TGĐ Cty ĐS Hà Nội mà phải xem xét trách nhiệm của những người có liên quan. Mà cách làm việc quyết liệt của “tư lệnh” Đinh La Thăng ai cũng biết, đã làm là làm đến cùng và xử lý tận gốc vấn đề. Và nếu như ông Hiệp chỉ là thừa hành mệnh lệnh từ cấp trên, thì chắc chắn, nếu còn ở vị trí cũ chắc chắn ông Đinh La Thăng sẽ còn truy đến căn nguyên: Ai chỉ đạo ông Hiệp thực hiện?
Do đó, có thể dễ hiểu khi Chủ tịch HĐTV Trần Ngọc Thành ký công văn số 293 ngày 4/2/2016 gửi Bộ GTVT cho rằng: “TCty ĐSVN không có bất cứ văn bản nào cho phép đầu tư cũng như chấp thuận chủ trương đầu tư dự án mua toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng.
Nếu như khi trả lời báo chí, ông Thành cho rằng văn bản của Cty ĐS Hà Nội xin ý kiến Bộ GTVT và Bộ KH- CN “cũng có nội dung không trung thực”, nhưng với chúng tôi, chính văn bản của ông Thành mới là “có nội dung không trung thực”.
Mặt khác, trong văn bản “Thông tin báo chí” ngày 4/2/2016 (có dấu treo, có chữ ký nhưng không có tên, không có chức danh) khi nêu hướng xử lý của TCty ĐSVN đã yêu cầu Người đại diện phần vốn của TCty ĐSVN tại Cty ĐS Hà Nội thực hiện: “Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến hoạt động khảo sát, nghiên cứu việc mua, nhập khẩu toa xe hàng đã qua sử dụng…”.
Điều đó là hoàn toàn đúng nhưng chưa đủ. Bởi lẽ, trách nhiệm của lãnh đạo TCty ĐSVN còn lớn hơn nhiều bởi chính họ mới là những người chỉ đạo các Cty con của mình thực hiện việc mua các toa xe cũ này.
