 |
Có không ít cuộc chiến diễn ra xuyên suốt 23 phần phim thuộc ba Kỷ nguyên Anh hùng (Phase) đầu tiên của Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU). Nhưng không khó để nhận ra, những trận quan trọng, hoành tráng nhất đều được gửi vào tay hai anh em nhà Russo.
Họ từng lật tung đến từng ngóc ngách của tổ chức S.H.I.E.L.D. trong Captain America: The Winter Soldier (2014).
Họ dùng mọi cách để chia rẽ nhóm Avengers trong Captain America: Civil War (2016), khiến Người Sắt đối đầu Đội trưởng Mỹ.
Và cũng chính họ là người biến cái búng tay của Thanos trở thành lịch sử, để Góa phụ đen rơi xuống vực thẳm và con gái Tony Stark mãi mãi không gặp lại cha.
Từ mảng sitcom tấn công điện ảnh
Khi Marvel tuyên bố Anthony Russo và Joe Russo sẽ đạo diễn Avengers: Infinity War (2018) lẫn Avengers: Endgame (2019), có không ít ý kiến bày tỏ sự nghi ngại.
Trước đó, bộ đôi không phải tên tuổi quá lớn ở mảng điện ảnh. Sự nghiệp cả hai gắn liền với các tác phẩm truyền hình, với vốn liếng gần 20 năm làm đạo diễn lẫn biên kịch TV series.
 |
| Anthony Russo (phải) và em trai Joe Russo (trái). Trước khi tham gia MCU, họ được biết đến là những đạo diễn chuyên làm phim truyền hình. |
Chưa kể, hành động cũng không phải là thế mạnh của họ. Hai nhà làm phim nổi tiếng với các tác phẩm sitcom mang màu sắc hài hước, đậm chất châm biếm.
Nổi bật có Arrested Development (2003-2006) – được các tạp chí Time, EW, IGN đánh giá là một trong những show truyền hình hay nhất mọi thời. Phim dài 5 mùa với Jason Bateman đóng chính, xoay quanh một gia đình tài phiệt đối mặt khả năng phá sản.
Dù chỉ cầm trịch tập mở màn và vài tập không xuyên suốt, bộ đôi vinh dự nhận giải Emmy 2004 cho hạng mục Đạo diễn Series hài xuất sắc - giải thưởng lớn đầu tiên trong sự nghiệp cả hai.
Sau khi loạt phim kết thúc, anh em Russo tiếp tục tham gia nhiều dự án khác nhau, phần lớn là series hài. Thông thường, cả hai cùng làm tập đầu, sau đó luân phiên mỗi người đạo diễn một tập.
Công việc không hề đơn giản, đôi lúc căng thẳng đến mức họ chỉ có thể ngủ ba, bốn tiếng một ngày.
Trong phỏng vấn độc quyền với Den of Geek, Joe nói: “Từ trường quay tôi tiến thẳng đến phòng biên tập lúc 2h sáng, sau đó ngủ… thức dậy, và trở lại phim trường lúc 7h”. Quy trình này kéo dài trong khoảng hai năm.
Tất nhiên, series truyền hình và phim chiếu rạp là hai bức tranh tách biệt. Nhưng bộ đôi đã nuôi dưỡng tình yêu điện ảnh từ rất lâu, trước cả khi họ bắt tay làm sitcom.
Sinh năm 1970, Anthony từng có hướng đi hoàn toàn khác Joe – sinh sau một năm - trước khi cả hai tìm được điểm chung tại ống kính máy quay.
 |
| Anthony Russo từng có hướng đi khác em trai trước khi cả hai bắt tay cùng làm đạo diễn. |
Họ đều chọn Đại học Case Western Reserve nhưng Anthony học luật còn Joe học diễn xuất. Đến năm 1997, cả hai dùng thẻ tín dụng và vay tiền khắp nơi để thực hiện cuốn phim đầu tay Pieces với kinh phí vỏn vẹn 35.000 USD.
Dù không được công chiếu rộng rãi, tác phẩm vẫn được chú ý khi ra mắt tại liên hoan phim Slamdance, giúp họ lọt vào mắt xanh của đạo diễn Steven Soderbergh – người làm nên thương hiệu trộm cướp Ocean.
Bộ đôi thay đổi Marvel
Nhận ra tài năng của hai nhà làm phim trẻ, Soderbergh quyết định bỏ tiền sản xuất giúp anh em Russo thực hiện dự án thứ hai: Welcome to Collinwood (2002) thuộc thể loại hình sự - hài.
Đáng tiếc, tác phẩm gần như đi vào quên lãng dù quy tụ dàn sao gồm George Clooney, Sam Rockwell, Patricia Clarkson... Sau khi phim ra mắt, Anthony Russo và Joe Russo vẫn là những cái tên không ai biết.
Trước MCU, dự án điện ảnh nổi tiếng nhất của hai anh em là You, Me and Dupree (2006). Cuốn phim hài có sự góp mặt của Owen Wilson, Kate Hudson, Matt Dillon… bị giới phê bình chê tơi tả, vẫn thu được hơn 130 triệu USD so với kinh phí 54 triệu USD.
Thế nhưng, mấy ai dám trao trọn niềm tin cho hai đạo diễn truyền hình, từng làm ba phim điện ảnh thì đến hai phim thất bát?
Chắc Kevin Feige – Chủ tịch Marvel – là một trong số ít người can đảm thực hiện điều đó.
 |
| Joe Russo chỉ đạo diễn viên trên trường quay Captain America: The Winter Soldier (2014). Đây là phim đầu tiên hai anh em hợp tác Marvel. |
Mối duyên đưa Feige đến với nhà Russo cũng có phần cảm tính. Vị chủ tịch tình cờ xem được tập phim hai anh em đạo diễn trong series hài Community (2009-2015), rất ấn tượng và mở lời gợi ý trước.
Giống hàng triệu thanh thiếu niên khác, anh em Russo vốn say mê truyện tranh Marvel từ nhỏ nên chẳng có lý do để chối từ.
Cú bắt tay với bộ đôi có thể tạm gọi là phép thử của Marvel. Song, họ nhanh chóng chứng minh khả năng qua hai phần phim về Đội trưởng Mỹ - lần lượt ra mắt năm 2014 và 2016 – đều rất thành công.
Chất hài đặc trưng của nhà Russo hóa ra lại vừa vặn với phong cách làm phim Marvel. Chưa kể, kinh nghiệm xử lý, biên tập phim truyền hình đến hai giờ sáng giúp họ giảm tải khó khăn khi phải cùng lúc thực hiện quá nhiều công việc: Vừa xử lý dàn nhân vật đông đảo, vừa chỉ đạo diễn xuất cho hàng loạt ngôi sao.
Và suy cho cùng, MCU với đà chạy dài hơn 20 phần phim cũng chẳng khác một series dài tập là bao.
Bộ đôi vượt qua thử thách Kevin Feige đặt ra với Captain America: Civil War là phải dẫn dắt lượng nhân vật tương đối nhiều trong một trận chiến gay cấn.
Nhưng Avengers: Infinity War hay Avengers: Endgame lại là những trận chiến có quy mô lớn hơn, gay cấn hơn.
Đó là kết quả tổng hợp ba Kỷ nguyên Anh hùng đầu tiên. Một cái kết lớn cho một câu chuyện đi vào lịch sử.
Thế nên, không phải ai cũng đủ khả năng để tự tin cầm trịch hai phần phim có quá nhiều chi tiết, khối lượng nhân vật đồ sộ và các tuyến truyện liên tục đan xen chồng chéo.
    |
| Avengers: Endgame (2019) thực sự là canh bạc lớn đối với hai anh em đạo diễn nhà Russo. |
Kết quả, hai anh em Russo không hề lãng phí một giây trong suốt thời lượng 149 phút của Infinity War và 180 phút của End Game.
Họ tạo ra những tác phẩm đậm chất giải trí, thừa sức vuốt ve khán giả nhưng vẫn thỏa mãn ngòi bút khắt khe của giới phê bình.
Với người hâm mộ Marvel thì khác. Đó là trải nghiệm điện ảnh để đời, có một không hai, một quả bóng khổng lồ được bơm khí nhiều năm cuối cùng cũng tới lúc bùng nổ.
Tính đến nay, anh em nhà Russo chỉ tham gia 4 dự án Marvel, nhưng có một nửa lọt vào top 5 phim ăn khách nhất mọi thời đại. Trong đó, Avengers: Endgame hiện đứng thứ hai với doanh thu gần 2,8 tỷ USD.
Con số này là giấc mơ mà chắc hẳn bất cứ nhà sản xuất nào cũng thèm khát.
Thành tích giúp Marvel khẳng định vị thế như là thương hiệu bạc tỷ, một "đế chế" có chỗ đứng khó lung lay trong nền công nghiệp điện ảnh Hollywood.
Đồng thời, hai anh em Russo cũng vượt qua nhiều đồng nghiệp, vươn lên vị trí thứ hai trong danh sách Đạo diễn có doanh thu cao nhất mọi thời, chỉ xếp sau “huyền thoại sống” Steven Spielberg.
Tham vọng của anh em Russo
Một lần nữa, Marvel lại khiến giới hâm mộ ngạc nhiên khi tuyên bố anh em Russo sẽ không trở lại MCU, ít nhất là đến hết Kỷ nguyên Anh hùng VI (Phase VI), tức năm 2025.
Thực tế, sau khi “cuộc chiến vô cực” giữa nhóm Avengers và Thanos kết thúc, hai nhà làm phim đã rời hãng để thực hiện những dự án riêng.
Đầu năm 2021, họ giới thiệu Cherry - phim tâm lý hình sự kể về chàng trai (Tom Holland) quyết định nhập ngũ để quên đi nỗi đau thất tình. Trở về nhà, anh lại tiếp tục đương đầu “cuộc chiến” cá nhân khi chứng PTSD (rối loạn căng thẳng sau sang chấn) và cơn nghiện giằng xé mỗi ngày.
 |
| Hai anh em đang chỉ đạo Tom Holland trên trường quay phim Cherry (2021). |
Đáng tiếc, tác phẩm không được giới phê bình đánh giá cao, đến nay vẫn là một trong những dự án gây tranh cãi nhất của anh em Russo vì màu sắc tăm tối, cách khai thác chủ đề chiến tranh hiện đại lẫn màn hóa thân khác lạ của "Người Nhện".
Cuối năm 2021, Marvel từng muốn bộ đôi quay lại MCU nhưng cuộc đàm phán “đi vào bế tắc” – theo nguồn tin của Wall Street Journal.
Khi đó, cả hai vừa thực hiện xong The Gray Man – bom tấn hành động, giật gân với kinh phí xấp xỉ 200 triệu USD. Kịch bản được chuyển thể từ cuốn sách ăn khách của tác giả Mark Greaney, với tổng dung lượng cả bộ lên đến 11 tập, xoay quanh hành trình của một điệp vụ CIA.
Nung nấu dự án từ năm 2014 khi còn chỉ đạo Chris Evans trong phần phim về Captain America, bộ đôi không ngần ngại mời tài tử về đóng chính. Tuy nhiên, anh lại nhường vai cho đồng nghiệp Ryan Gosling để hóa thân nhân vật phản diện, như một cách thử sức lẫn thay đổi hình ảnh bản thân.
Bỏ mặc những lời chê bai từ giới phê bình, các nhà sản xuất đã bật đèn xanh cho phần hậu truyện (sequel) lẫn ngoại truyện (spinoff), mong muốn tạo thành một thương hiệu điệp viên mới, xứng tầm với những cái tên như Mission Impossible hay Bourne.
Đặc biệt, Anthony Russo và Joe Russo sẽ trở lại với vai trò đạo diễn lẫn sản xuất.
 |
| Hai đạo diễn trên trường quay The Gray Man (2022). Bộ đôi tham vọng tạo ra một thương hiệu hành động mới, bất chấp lời chê bai của giới phê bình. |
Đều bước qua tuổi 50 nhưng hai anh em Russo chưa bao giờ sung sức như hiện tại. Năm nay, ngoài việc giới thiệu The Gray Man, họ còn giữ vị trí sản xuất Everything Everywhere All at Once - phim khai thác đề tài đa vũ trụ gây được tiếng vang lớn của bộ đôi Daniels.
Sắp tới, họ thử sức ở nhiều lĩnh vực khác nhau: Phát triển series khoa học viễn tưởng Citadel, sản xuất Hercules bản live-action (người đóng) và đạo diễn The Electric State - dự án chuyển thể có sự tham gia của ngôi sao Stranger Things Millie Bobby Brown.
Tuyệt nhiên MCU không có chỗ đứng trong kế hoạch của Anthony Russo và Joe Russo, dù họ chính là người đã tạo nên những bước ngoặt lớn, thay đổi hoàn toàn Vũ trụ Điện ảnh này.
Tương lai của Marvel thì chưa bao giờ rơi vào thế vô định. Kevin Feige luôn biết cách dẫn dắt thương hiệu ngay cả khi anh em Russo có tham gia hay không.
Nhưng với những ai trót yêu MCU từ ngày đầu, thế giới của các siêu anh hùng vốn đã không còn như trước.
Người hâm mộ buộc phải chứng kiến sự ra đi của nhiều nhân vật, chia tay Chadwick Boseman ngoài đời lẫn Tony Stark trong phim, chấp nhận nhiều mất mát để bước sang giai đoạn mới.
Và sự ra đi của anh em Russo chỉ là một trong số đó.
