David Trần vốn là một nông dân trồng ớt tại Việt Nam. Năm 1979, ông nhập cư sang Mỹ và thành lập Huy Fong Foods để cung cấp tương ớt cho các nhà hàng châu Á ở địa phương.
Ông kiếm được 2.300 USD trong tháng đầu tiên bằng cách bán sản phẩm trên chiếc xe tải màu xanh với hình chú gà trống được vẽ bằng tay bên hông xe. Sở dĩ David Trần chọn biểu tượng này cho thương hiệu của mình vì ông sinh năm Dậu.
 |
| David Trần được mệnh danh là "Vua tương ớt" với những thành công cùng Sriracha. |
Sau gần bốn thập kỷ, Huy Fong nay đã kiểm soát tới 9,9% thị trường tương ớt 1,55 tỷ USD của Mỹ, với hiệu Sriracha nổi tiếng, theo IBISWorld. “Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng nó sẽ phổ biến đến như vậy”, Bloomberg dẫn lời của triệu phú David Trần.
Sự cạnh tranh của đối thủ mới đến từ Thái Lan
Tại vùng ngoại ô Bangkok, các công nhân trong một nhà máy lợp tôn và không có điều hòa đang nỗ lực làm việc để cho ra đời những chai tương ớt hiệu Sriraja Panich. Hầu hết người Mỹ chưa từng nghe đến thương hiệu Thái Lan này. Tuy nhiên, công ty sở hữu sản phẩm Sriraja Panich tự nhận họ chính là người nắm giữ công thức nguyên bản của tương ớt Sriracha.
Trang chủ của Thaitheparos PCL tuyên bố, tương ớt Sriracha lần đầu được tạo ra bởi Thanom Chakkapak, một phụ nữ sống ở thị trấn ven biển Si Racha của Thái Lan. Cha của Bancha đã mua công thức làm tương ớt của bà Thanom vào năm 1984 để sản xuất tương ớt hiệu Sriraja Panich.
Trước đó một năm, ông David Trần đã sản xuất ra phiên bản tương ớt Sriracha của riêng mình tại Los Angeles.
 |
| Thaitheparos sẵn sàng bước vào cuộc chiến chiếm lĩnh thị trường tương ớt tại Mỹ với Huy Fong Foods. Ảnh: Bloomberg. |
Gia đình Winyarat hiện sở hữu phần lớn công ty đại chúng này, với giá trị khoảng 251 triệu USD. Ông Bancha Winyarat, phó chủ tịch phụ trách sản xuất Sriraja Panich của Thaitheparos PCL nhận định: “Nếu chúng tôi có thể giành được 1% thị phần tương ớt tại Mỹ, đó cũng đã là một con số rất lớn”.
Điều đáng nói ở đây là nước tương mới đang là sản phẩm chính đóng góp cho doanh thu của Thaitheparos, còn tương ớt chỉ chiếm khoảng 5%, nhưng vẫn là nhãn hiệu nổi tiếng ở xứ sở chùa Vàng, theo Winyarat.
Ông David Trần thì cho biết ông chưa bao giờ thử tương ớt Sriraja Panich. Tuy nhiên, ông khẳng định ông luôn đón chào những mặt hàng mới vì nhu cầu của người Mỹ đối với tương ớt Sriracha là không thể đáp ứng đủ.
Ngoài Thaitheparos muốn tăng hiện diện ở Mỹ, các hãng gia vị lớn như Tabasco, Frank, Red Hot và Heinz đều đã giới thiệu các sản phẩm tương ớt Sriracha của riêng họ.
“Tôi chẳng bao giờ lo lắng chuyện họ bán nhiều hay ít vì chúng tôi quá bận rộn với chuyện sản xuất. Tôi biết tôi không thể sản xuất đủ hàng để đáp ứng nhu cầu, nên cứ để họ kinh doanh và cùng làm việc vì người tiêu dùng”, ông kết luận.
Khó cho Thaitheparos
Khi mà Thaitheparos đang nhắm đến thị trường Mỹ thì doanh thu của Huy Fong đã tăng gần gấp đôi kể từ năm 2013 nhờ sự nổi tiếng của tương ớt Sriracha. Hình ảnh chai tương ớt với hình ảnh con gà trống xuất hiện trên hầu hết bàn ăn của những nhà hàng châu Á tại Los Angeles và trở thành một “biểu tượng văn hóa tại Mỹ”.
Làm thế nào để tương ớt Sriracha trở nên nổi tiếng khắp nước Mỹ là điều mà mọi người vẫn thắc mắc do Huy Fong chưa bao giờ chi tiền để quảng cáo cho sản phẩm của họ.
 |
| Tương ớt Sriracha của Huy Fong trở thành một hiện tượng tại Mỹ. Ảnh: NBC. |
“Tất cả biết đến nhãn hàng này thông qua hình thức truyền miệng. Chính nó đã đem đến nét độc đáo trong một ngành công nghiệp sử dụng quá nhiều quảng cáo”, bà Anna Amir, chuyên gia phân tích của IBISWorld nhận định. Bà cũng cho rằng đây là yếu tố giúp tương ớt Sriracha trở nên nổi bật và đáng tin cậy hơn.
Tương ớt Sriracha của doanh nhân gốc Việt sử dụng loại ớt trồng ở Mỹ, còn tương ớt Sriraja Panich được sản xuất từ ớt trồng ở miền bắc và miền trung Thái Lan.
“Tôi thích tương ớt của Thái hơn, có thể là vì tôi đã quen với hương vị đó”, bếp trưởng người Thái Lan Suntaree Tantichula của một nhà hàng ở Evanston, Illinois cho biết. “Nhưng tôi cho rằng người Mỹ có lẽ thích tương ớt của Huy Fong hơn vì đó là hương vị mà họ đã quen”.
