Ông Thông cho biết, đây cũng là một vấn đề mà các nước rất trăn trở. Những người đồng tính có tham gia thực hiện nghĩa vụ quân sự hay không? Bởi ở đây có hai khía cạnh, một là quyền của người đồng tính, khía cạnh thứ hai là ảnh hưởng, liên quan thế nào đến chất lượng quân đội.
“Điều này chưa đề cập đến, nhưng đây là một vấn đề mà trên thế giới đã tranh cãi rất nhiều, có nước chấp nhận, có nước không, tôi nghĩ Ban soạn thảo cũng nên nghiên cứu vấn đề này”, ông Thông đề xuất.
Ngoài ra, qua thảo luận, một số đại biểu Quốc hội cho rằng đang có sự mất công bằng trong thực hiện nghĩa vụ quân sự khi hơn 80% người tham gia là con em nông dân, còn số con em lãnh đạo và cán bộ nhập ngũ rất ít.
ĐB Nguyễn Anh Sơn (Nam Định) cho rằng, vấn đề nổi cộm, bất bình trong xã hội hiện nay là đa số con em nhân dân lao động nông thôn tham gia quân đội, con em lãnh đạo ở đô thị tham gia rất ít. Quân đội không tuyển được thanh niên có trình độ tham gia quân đội. Đây là nghĩa vụ rất vẻ vang nhưng lại thành nghĩa vụ riêng của một nhóm công dân nghèo.
Về nghĩa vụ thay thế, có những quan điểm trái chiều về nội dung này. Một số đại biểu Quốc hội là quân nhân cho rằng, đây là nghĩa vụ thiêng liêng nên không thể cho phép “đóng tiền để thay thế cho đi nghĩa vụ quân sự”. Tuy nhiên, một số đại biểu khác cho rằng, hiện nay chỉ có 6% người trong độ tuổi tham gia nhập ngũ, do vậy cần quy định nghĩa vụ thay thế để đảm bảo công bằng.
ĐB Ngô Minh Tiến (Bắc Giang) cho rằng, tham gia nhập ngũ là quyền cao quý của công dân được quy định trong Hiến pháp. Điều này chỉ có thể tính bằng xương máu, không thể tính bằng tiền.
Tuy nhiên, ĐB Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, hiện số lượng công dân tham gia nhập ngũ rất ít, số không tham gia cũng không có nghĩa vụ gì khác. Do vậy, việc quy định nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự cần nghiên cứu, cân nhắc trong dự thảo luật.
