Bà Huỳnh Thị Như Hoa (vợ ông Vốn) và lãnh đạo Hội Nghề cá Đà Nẵng đều xác nhận sẽ khởi kiện tàu vỏ sắt của Trung Quốc tông tàu cá ĐNa 90152 vào 16h ngày 26/5 trên vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam. Tuy nhiên, thời gian khởi kiện chờ các cơ quan chức năng có kết quả thẩm định chính thức về mức độ hư hỏng của tàu cá.
“Chúng tôi sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn quay phim, chụp ảnh, ghi nhận vết tích hư hại của tàu rồi cùng Hội Luật sư Đà Nẵng và gia đình bà Hoa tiến hành các thủ tục tố tụng, khởi kiện chủ tàu vỏ sắt Trung Quốc trong thời gian sớm nhất”, ông Trần Văn Lĩnh, quyền Chủ tịch Hội Nghề cá TP.Đà Nẵng, cho biết.
Luật sư Đỗ Pháp, Trưởng văn phòng Luật sư Đỗ Pháp (Hội Luật sư Đà Nẵng), khẳng định bà Hoa đủ cơ sở khởi kiện chủ tàu vỏ sắt Trung Quốc vì vị trí tông là khu vực quần đảo Hoàng Sa của huyện Hoàng Sa, TP.Đà Nẵng. Theo pháp luật Việt Nam và các quy định quốc tế, tàu cá ĐNa 90152 có quyền hoạt động khai thác, đánh bắt hải sản ở khu vực trên.
Về mặt nhân chứng, vật chứng cũng có đủ. Theo đó nhân chứng là 10 thuyền viên đi trên ĐNa 90152, các thuyền viên trên tàu khác đang đánh bắt tại khu vực. Còn vật chứng là những “vết thương” của tàu cá và clip của các ngư dân quay được khi tàu Trung Quốc lao thẳng vào ĐNa 90152.
Nguyên đơn trong vụ kiện là vợ chồng bà Huỳnh Thị Như Hoa (Hội Nghề cá Đà Nẵng được ủy quyền tham gia vụ kiện), còn bị đơn là chủ tàu vỏ sắt của Trung Quốc.
“Không chỉ tòa án dân sự, mà Hội hỗ trợ pháp lý để có thể khởi kiện cả vụ án hình sự, bởi tàu Trung Quốc cố tình đâm 2 lần làm tàu lật úp, không cứu khi ngư dân chơi vơi giữa biển. Rõ ràng đây là hành vi mang tính giết người”, ông Lĩnh nói.
Tàu cá của ngư dân Đà Nẵng bị tàu Trung Quốc tông chìm, hư hỏng 80%. |
Theo ông Pháp, vụ án dân sự có yếu tố nước ngoài, nhưng xảy ra trên vùng lãnh thổ Việt Nam nên theo quy định, nguyên đơn khởi kiện ra TAND TP.Đà Nẵng. Và theo quy định của Bộ Luật Hình sự, chủ tàu cá Việt Nam có quyền đề nghị cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự, để buộc bên gây thiệt hại phải chịu trách nhiệm hình sự theo pháp luật Việt Nam.
“Để khởi kiện, nguyên đơn cần cung cấp cho tòa án thông tin của bị đơn (chủ tàu, quốc tịch, số đăng ký…), các tài liệu chứng minh thiệt hại và các bằng chứng có liên quan. Tuy nhiên, với những nhân chứng và bằng chứng xác thực về con tàu đắm, vết tích tông chí mạng, nguyên đơn đủ điều kiện bước đầu để khởi kiện phía Trung Quốc”, luật sư Đỗ Pháp phân tích.
Luật sư Pháp cũng cho biết thêm, theo trình tự, TAND TP.Đà Nẵng sẽ yêu cầu nguyên đơn cung cấp chứng cứ và thiệt hại cụ thể, yêu cầu bồi thường và nếu đủ điều kiện thì sẽ thụ lý. PV đặt vấn đề nếu không xác định được chủ tàu vỏ sắt của Trung Quốc thì sao? Và nếu xác định được chủ tàu vỏ sắt nhưng khi vụ án được đưa ra xét xử, bị đơn vắng mặt thì tòa án sẽ xử lý như thế nào?
Luật sư Đỗ Pháp cho biết: "Chúng ta đã biết tàu vỏ sắt 11209 là hung thủ nên phía Trung Quốc phải cung cấp cho tòa án tên của chủ tàu. Nếu họ không cung cấp thì Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán của Việt Nam sẽ có biện pháp tìm ra đích danh chủ sở hữu tàu nói trên". Trong trường hợp bị đơn vắng mặt trong phiên xét xử thì TAND TP.Đà Nẵng sẽ gửi giấy triệu tập theo quy định. “Nếu bị đơn cố tình vắng mặt, tòa sẽ xử vắng mặt và tuyên án như các phiên tòa khác”, luật sư Pháp khẳng định.