Để tạo ra dòng sản phẩm riêng này, nghệ nhân Hồ Thanh Tuấn, chủ một thương hiệu ngọc trai nổi tiếng ở TP HCM, đã sáng chế ra phương pháp đưa hoa văn trống đồng lên bề mặt viên ngọc. Theo anh Tuấn, anh đã có cơ hội tiếp xúc với công nghệ nuôi cấy ngọc trai của nhiều nước như Pháp, Australia, Phillipines... nên khi đưa hoa văn lên ngọc không làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên, sự tinh tế vốn có của sản phẩm.
Chia sẻ với Zing.vn, anh Hồ Thanh Tuấn cho hay, việc đi tìm nét riêng cho ngọc trai nuôi cấy ở Việt Nam tiêu tốn của anh không ít thời gian. Trong một lần xem tivi, thấy biểu tượng hoa văn trống đồng Đông Sơn, anh đã ấp ủ ý tưởng lấy hoa văn trống đồng làm nét đặc trưng cho ngọc trai sản xuất tại Việt Nam.
 |
| Viên ngọc trai trống đồng phải trải qua 2 lần nuôi cấy, mất hơn 8 năm mới cho thu hoạch. Ảnh: Hà Đào. |
Sau khi tìm hiểu về ý nghĩa các loại hoa văn trên trống đồng, anh Tuấn đã phân loại và đưa hoa văn đó lên ngọc trai dưới hình thức điêu khắc. Tuy nhiên, vỏ ngọc nhân tạo là một lớp xà cừ vững chắc nên khi tác động bằng các loại dụng cụ điêu khắc, hoa văn rất thô. Không hài lòng, anh tiếp tục tìm hiểu thêm nhiều phương pháp khác.
"Vận dụng kinh nghiệm tích cóp được, tôi mang các viên ngọc đã điêu khắc thô cấy vào trai con đang sinh trưởng. Số trai này được đưa về biển nuôi dưỡng tiếp. Hơn một năm chăm sóc, tôi hồi hộp đưa những lồng trai thí nghiệm lên bờ để tiểu phẫu lấy ngọc. Kết quả, viên ngọc được bao phủ những lớp xà cừ mới làm nổi lên hoa văn chìm bên trong một cách tự nhiên”, anh Tuấn nói.
Cách làm nếu nghe kể thì có vẻ đơn giản, nhưng để có được một viên ngọc trai trống đồng hoàn hảo phải trải qua rất nhiều công đoạn. Thời gian để tạo ra một viên ngọc loại này dài gấp 2 lần so với loại thường.
Ông Nguyễn Văn Hiệu, chủ một xưởng gia công đồ trang sức ở quận 5, cho biết, trên thị trường hiện nay chủ yếu là ngọc trai trơn. Việc định giá phải dựa vào tuổi, màu sắc. Ngoài loại ngọc màu trắng có giá chỉ vài triệu đồng một viên còn có các dòng trai màu vàng, đen ... mức giá 300-1.000 USD, nguồn giống chủ yếu của nước ngoài.
"Việc điêu khắc trên ngọc trai không hề dễ dàng. Vì trai nhân tạo chỉ được bao phủ một lớp xà cừ, nếu không cẩn thận sẽ làm cho viên ngọc bị mất giá. Mức giá hàng nghìn USD cho một viên ngọc trai điêu khắc, nếu xét về tính nghệ thuật, công sức bỏ ra là hợp lý, vì việc nuôi cấy rất khó khăn, mạo hiểm khi sản xuất số lượng lớn. Ở thị trường Việt Nam, khách thường chuộng loại ngọc phổ thông màu trắng có giá rẻ", ông Hiệu nói.
Ông John Rere, chuyên gia ngọc trai hơn 30 năm nghiên cứu tại đảo Tahiti, Pháp, cho biết, ông đánh giá cao mục tiêu và ý tưởng điêu khắc hoa văn trống đồng lên ngọc trai của nghệ nhân Việt Nam. "Trước đó, khi anh Tuấn đưa ra ý tưởng, tôi nghĩ nó thật điên rồ. Tuy nhiên, sau 2 năm, anh ấy đã thành công. Tôi vô cùng thích thú và nể phục về sự sáng tạo này".
Ông John Rere cũng cho biết, mình đã có 6 năm làm việc trực tiếp với nghệ nhân Hồ Thanh Tuấn khi làm dự án nuôi ngọc trai đầu tiên ở Việt Nam.
Anh Hồ Thanh Tuấn chia sẻ thêm, trong lô nuôi cấy đầu tiên, hơn 1.000 viên ngọc có hoa văn trống đồng đã được bán cho khách hàng trong nước và xuất khẩu. Anh đang nuôi cấy hàng chục nghìn con trai tiếp theo để cho ra loại ngọc trên ở đảo Hòn Tằm, Nha Trang. Dự kiến 2 năm tới, anh sẽ xuất bán ra thị trường số lượng lớn ngọc điêu khắc hoa văn, với mức giá 1.000-5.000 USD mỗi viên.
