Đảng cầm quyền cũng như phe đối lập tại Nhật ngày 5/6 đã đệ trình lên quốc hội nghị quyết yêu cầu Nghị sĩ Hodaka Maruyama phải quyết định có từ chức hay không. Động thái này diễn ra sau phát ngôn của ông nói Nhật nên phát động chiến tranh với Nga để giành lại quyền kiểm soát quần đảo Kuril đang tranh chấp.
Nghị quyết được đưa ra sau khi chính phủ xác thực phát ngôn không phù hợp cũng như hành vi có vấn đề của ông Maruyama khi nhà lập pháp phe đối lập tham dự một chương trình trao đổi không cần visa giữa Nhật và Nga hồi tháng 5, theo Kyodo.
Uống nhiều rượu trước khi phát ngôn
Trong chuyến ghé thăm một trong 4 hòn đảo do Nga kiểm soát ngoài khơi Hokkaido, nghị sĩ 35 tuổi, người trước đó đã uống rất nhiều rượu, hỏi người đứng đầu một nhóm cư dân Nhật trước đây từng sống tại đảo: "Bạn có nghĩ rằng có cách nào khác ngoài chiến tranh (để giành lại các đảo) hay không?".
 |
| Nghị sĩ Hodaka Maruyama. Ảnh: Kyodo. |
Nghị quyết dự kiến được đưa ra tại hạ viện vào ngày 6/6 và cả đảng cầm quyền lẫn phe đối lập đều mong chờ sự nhất trí 100%. Tuy nhiên, nghị quyết không có tính ràng buộc pháp lý, vì vậy ông Maruyama có quyền quyết định rời bỏ hạ viện hay không.
"Thật vô cùng đáng tiếc khi phát ngôn của anh ta làm tổn thương sâu sắc cảm xúc của cư dân trên đảo trước đây", Thủ tướng Shinzo Abe chỉ trích ông Maruyama.
Tại một phiên họp toàn thể của thượng viện, Thủ tướng Abe nói phát ngôn trên "hoàn toàn trái với chính sách của chính phủ vốn hướng đến việc tìm kiếm giải pháp bằng đàm phán ngoại giao". Song ông Abe né tránh câu hỏi về việc liệu nghị sĩ Maruyama nên từ chức hay không: "Tôi sẽ không trả lời câu hỏi này".
Chính phủ Nhật xác nhận ông Maruyama đã đến nhà một gia đình người Nga trên đảo Kunashiri, một trong 4 đảo mà Nhật và Nga tranh chấp, vào ngày 11/5. Tại đây, ông đã uống hơn 10 ly cognac.
"Có phụ nữ ở đó không?"
Sau khi trở về nơi lưu trú của mình, ông cũng nói những lời như "Có phải những nơi có bảng hiệu neon đó là bar không?... Có phụ nữ ở đó không?" và "Tôi muốn đi ra ngoài để sờ ngực".
Khi ông bị những người khác ngăn cản, không cho đi ra ngoài, ông nói: "Tôi sẽ không bị bắt vì tôi được miễn trừ".
Ông Maruyama, người 3 lần đắc cử hạ nghị sĩ đại diện một khu vực tại tỉnh Osaka, đã nhiều lần khẳng định ông sẽ không từ chức. Ông đã bị khai trừ khỏi đảng Sáng tạo Nhật bản.
 |
| Vị trí các đảo tranh chấp giữa Nga và Nhật. Đồ họa: Al Jazeera. |
Nghị quyết trên nói phát ngôn của ông Maruyama, đều đi ngược lại hiến pháp hòa bình của Nhật, cũng như những lời lẽ và hành vi khiếm nhã của ông đã gây tổn hại cho việc triển khai chương trình trao đổi cũng như lợi ích quốc gia.
"Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài kết luận rằng ông Maruyama không còn phù hợp làm thành viên quốc hội," nghị quyết nêu.
Đây là lần đầu tiên một nghị quyết kêu gọi nghị sĩ từ chức được đưa ra tại quốc hội Nhật.
Nhật Bản và Nga đang tranh chấp chủ quyền đối với nhóm 4 đảo mà Tokyo gọi là Lãnh thổ phương Bắc còn Moscow gọi là Nam Kuril, nằm về phía đông bắc đảo Hokkaido của Nhật. Tranh chấp đã khiến hai nước đến nay vẫn chưa thể ký kết hiệp ước hòa bình sau Thế chiến II, tức về mặt kỹ thuật hai nước vẫn đang trong tình trạng chiến tranh.
Nhật duy trì quan điểm rằng Liên Xô đã chiếm đóng phi pháp các đảo sau khi Nhật đầu hàng phe Đồng minh vào năm 1945, trong khi Nga nói họ có quyền hợp pháp đối với các đảo này.
